Είναι ωραίο να έχεις στην κατοχή σου ένα μηχάνημα ακριβώς στην εποχή του, όταν αυτό είναι το talk of the town, το απόλυτο best seller, ο υπολογιστής που όλοι θα ήθελαν να έχουν και όλοι ασχολούνται μαζί του, κοινό, τύπος, software houses, εταιρίες δημιουργίας hardware, γενικώς... άπαντες.
Κάπως έτσι ένιωθα και εγώ ως περήφανος κάτοχος ενός
Commodore 64 εκεί, στα μισά της δεκαετίας του '80, τότε που οι 8μπιτοι υπολογιστές μεσουρανούσαν και ο "ψωμιέρας" ήταν ο απόλυτος βασιλιάς τους. Και, φυσικά, ήθελα να πειραματιστώ με το κάθε utility, να παίξω το κάθε παιχνίδι, να διαβάσω το κάθε βιβλίο και να χαθώ στις σελίδες οποιουδήποτε περιοδικού είχε ως αντικείμενο - έστω και εν μέρει - τον αγαπημένο μου υπολογιστή. Φυσικά, και για μένα όπως και για όλους όσους ασχολούνταν με τους home computers εκείνα τα χρόνια, το
Pixel ήταν η απόλυτη βίβλος, το περιοδικό που ρωτούσα κάθε μέρα, με εκνευριστική - ομολογουμένως - συνέπεια τον περιπτερά της γειτονιάς μου αν κυκλοφόρησε. Και το ανάγνωσμα που, με το που το έπιανα στα χέρια μου, κυριολεκτικά το... αποστήθιζα, από το εξώφυλλο μέχρι το οπισθόφυλλο. Φυσικά οι γονείς μου θα εύχονταν να μπορούσα να μοιραστώ λίγο από το πάθος μου για το Pixel και με τα σχολικά μου βιβλία, αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία...
Καθώς λοιπόν εκείνο τον καιρό διψούσα για ενημέρωση για τον Commodore 64 (αλλά και για τα υπόλοιπα home micros), σύντομα διαπίστωσα ότι ένα τεύχος του Pixel ανά μήνα δεν επαρκούσε για να καλύψει τις ανάγκες μου. Από την άλλη, το "αδερφό"
Computer για Όλους είχε "σοβαρέψει" αρκετά, σε βαθμό που δεν ικανοποιούσε πλέον τα εφηβικά μου γούστα. Έτσι, άρχισα σιγά-σιγά να... "πειραματίζομαι" με τα αγγλικά περιοδικά που είχαν ως αντικείμενο τους μικροϋπολογιστές, τα οποία εκείνα τα χρόνια κυκλοφορούσαν μαζικά και είχαν κατακλύσει την αγορά της χώρας τους - και όχι μόνο. Για καλή μου τύχη, εκτός από τα περίπτερα του κέντρου στα οποία μπορούσες να βρεις σχεδόν οτιδήποτε, είχαμε και στο Παγκράτι ένα βιβλιοπωλείο, τον "Δημόπουλο", στην οδό Χρεμωνίδου, που έφερνε ουκ ολίγα ξένα έντυπα, και, ανάμεσα σε αυτά, την creme de la creme των αγγλικών περιοδικών για home computers: από το ενημερωμένο και ολίγον κουτσομπολίστικο εβδομαδιαίο (!)
Popular Computing Weekly, στο καταπληκτικό και απολύτως game oriented
Computer + Video Games, μέχρι την απόλυτη βίβλο της εποχής, το ογκώδες και ταυτόχρονα υγρό όνειρο του κάθε χομπίστα,
Your Computer. Από την ώρα που αγόρασα δειλά-δειλά το πρώτο μου Popular Computing Weekly και μέχρι να γίνω τακτικός αναγνώστης των Your Computer και Computer + Video Games, οφείλω να ομολογήσω ότι έπαθα ένα... πολιτισμικό σοκ! Τι να πρωτοαναφέρω; Την ύλη; Το πλούσιο φωτογραφικό υλικό; Τα εξαιρετικά ενδιαφέροντα άρθρα; Τις πολυσέλιδες έγχρωμες διαφημίσεις; Τα game reviews με την πληθώρα screenshots; Τον τρόπο γραφής με το χαρακτηριστικό αγγλικό χιούμορ να είναι εμφανές ακόμα και στον πλέον αδαή (εμένα, δηλαδή); Τα αγγλικά περιοδικά, συγκριτικά με το Pixel, δεν μπορούσαν καν να θεωρηθούν ομοειδή προϊόντα, όσο κι αν λάτρευα την έκδοση της
Compupress. Ήταν σαν να δίνεις σε έναν κάτοικο του Λένινγκραντ να οδηγήσει το τελευταίο μοντέλο της
Alfa Romeo, αφήνοντας λίγο στην άκρη το
Moskvitch με τεχνολογία τριών δεκαετιών πίσω που είχε συνηθίσει. Άλλος κόσμος, χωρίς την παραμικρή δόση υπερβολής...
Έχοντας λοιπόν την εμπειρία των παραπάνω εντύπων, δεν θα μπορούσε κανείς να με χαρακτηρίσει "άμαθο" ή "μη υποψιασμένο". Κι όμως, όταν αγόρασα για πρώτη φορά το
Zzap!64 της
Newsfield Publications (4ο τεύχος, Αύγουστος 1985) και ξεκίνησα το ξεφύλλισμα των σελίδων του, ένιωσα ότι έμπαινα σε έναν νέο, εντυπωσιακό, πολύχρωμο κόσμο - έναν κόσμο αφιερωμένο ολοκληρωτικά στον Commodore 64 και τα παιχνίδια του. Τα reviews κυριολεκτικά γέμιζαν το περιοδικό από άκρη σε άκρη και ήταν τόσο αναλυτικά και τόσο καλογραμμένα, που ένιωθες ότι είχες ήδη παίξει το παιχνίδι και μόνο που τα διάβαζες. Οι συντάκτες ήταν hardcore gamers, και οι καρικατούρες τους κοσμούσαν όλα τα άρθρα, με γκριμάτσες και χειρονομίες που έδειχναν αν τους άρεσε ή όχι το κάθε παιχνίδι. Το κάθε άρθρο ήταν γεμάτο με screenshots, και, σε πολλά εξ αυτών, υπήρχε και δεύτερη ή ακόμα και τρίτη γνώμη, από έναν ακόμη συντάκτη-gamer. Ναι, όλα αυτά που άρχισαν να εισάγονται στα μέρη μας τη δεκαετία του '90 ως "επαναστατικές ιδέες" ήταν ήδη εκεί, στο έντυπο της Newsfield Publications, 5 και βάλε χρόνια νωρίτερα. Πανάθεμά το, στην πορεία θα διαπίστωνα ότι οι συντάκτες του περιοδικού είχαν γίνει κάποιου είδους celebrities στο νεανικό κοινό της χώρας τους: τύποι όπως ο
Julian Rignall και ο
Gary Penn ξεπήδησαν μέσα από τις σελίδες του Zzap!64 και αργότερα έγιναν από διάφορα πόστα σημαίνοντα πρόσωπα στη βιομηχανία του gaming αλλά και σε μεταγενέστερα έντυπα του χώρου. Να μην τα πολυλογώ, το Zzap!64 (όπως και το αδελφό του περιοδικό
Crash με αντικείμενο τον
ZX Spectrum) ήταν χρόνια μπροστά σαν έντυπο, και η ύλη, η γραφή και το στήσιμό του αποτέλεσαν αντικείμενο θαυμασμού και λαμπρό παράδειγμα προς μίμηση (και αντιγραφή) για όλα τα έντυπα του είδους.
34 χρόνια αργότερα, διαπίστωσα ότι η
Fusion Retro Books θα κυκλοφορούσε μία ετήσια, επετειακή έκδοση, το
Zzap!64 Annual 2020. Το ίδιο είχε κάνει και ένα χρόνο πριν, αλλά το Annual 2019 είχε ήδη εξαντληθεί, οπότε φρόντισα να παραγγείλω το φετινό. Και, πριν από μερικές μέρες, έφτασε επιτέλους στα χέρια μου!
Δεν ξέρω τι να σας πρωτογράψω: για το χοντρό εξώφυλλο; Την ποιοτική εκτύπωση με τα ολοζώντανα χρώματα; Ή μήπως για το στήσιμο όλου του ετήσιου τεύχους που είναι ίδιο και απαράλλαχτο με αυτό του Zzap!64 από τις παλιές, καλές μέρες; Για τις μόνιμες στήλες που βρίσκονται στην κλασσική τους θέση σαν να μην πέρασε μια μέρα από τα '80s; Για κάποιους από τους παλιούς συντελεστές - με κορυφαίο φυσικά τον Julian - Jaz - Rignall - που βρίσκονται ξανά στις επάλξεις αρθρογραφώντας για το περιοδικό που τους έκανε διάσημους; Για την υπερπλούσια ύλη και τις υπέροχες παρουσιάσεις των καλύτερων κυκλοφοριών των τελευταίων χρόνων για τον 64άρη;
Πριν από περίπου ένα χρόνο σας είχα γράψει για το
100ο τεύχος του Crash, το οποίο επίσης είχα αποκτήσει και το οποί επίσης ήταν μία ακόμα εξαιρετική δουλειά της Fusion Retro Books. Αυτή τη φορά όμως, θεωρώ ότι οι άνθρωποι ξεπέρασαν τους εαυτούς τους με την ετήσια έκδοση του Zzap!64 για το 2020. Για να καταλάβετε τι ακριβώς εννοώ, θα σας πω απλώς ότι χαζεύοντας τις σελίδες του ένιωσα όπως και τότε, πριν από 34 χρόνια, που πρωτόπιασα στα χέρια μου το 4ο τεύχος του Zzap!64, με το
Beach Head II για θέμα εξωφύλλου. Διάολε, οι τύποι έκαναν πολύ καλή δουλειά!