Review: Vallation (ZX Spectrum)

Vallation (ZX Spectrum) - Soren Borqquist (Code)/Craig Stevenson (Graphics)/Johan Elebrink (Music)

Ελάτε, μη μου πείτε τώρα ότι το όνομα Vallation δεν σας λέει τίποτα! Σας το παρουσίασα μόλις στο προηγούμενο τεύχος (μπορείτε να βρείτε την αντίστοιχη ανάρτηση εδώ) σε ένα διθυραμβικό review, δίνοντάς του και την εντυπωσιακή βαθμολογία του 9,5/10! Για όσους δεν το διάβασαν (κακώς!), να πούμε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα space shoot 'em up (ή avoid 'em up σε κάποια σημεία!) στο στυλ του Cybernoid.

Φανταστείτε λοιπόν την έκπληξή μου, όταν προ ολίγων ημερών έμαθα τα νέα της κυκλοφορίας του port του παιχνιδιού για ZX Spectrum! "Αποκλείεται να είναι καλό", ήταν η πρώτη μου σκέψη. Και η σκέψη αυτή οφειλόταν περισσότερο στην μουσική του original Vallation στον Commodore 64, με το αριστουργηματικό tune του Sean 'Odie' Connolly που θα ήταν μάλλον αδύνατο να μεταφερθεί αυτούσιο στον Spectrum…

Την πρώτη φορά λοιπόν που δοκίμασα τη μεταφορά του Vallation στον ZX Spectrum, ήταν σε εξομοιωτή. Και μπορώ να πω ότι μου άφησε τις χειρότερες των εντυπώσεων! Προσέξτε: παίζεται μόνο με πλήκτρα (redefinable, πάντως). Μουσική υπάρχει μόνο στην οθόνη των τίτλων, το chip ήχου των 128άρηδων δεν χρησιμοποιείται και, το κυριότερο, το tune που ακούμε δεν έχει καμία σχέση με αυτό του original Vallation! Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, βέβαια, η μουσική του Vallation είναι αξιοπρεπέστατη για 48άρη Spectrum. Πάμε στο κυρίως παιχνίδι τώρα, shall we;

Τα γραφικά είναι εντελώς διαφορετικά απ' αυτά του Commodore 64 (δεν θα μπορούσε να συμβαίνει και διαφορετικά, άλλωστε), είναι περισσότερο πολύχρωμα αλλά δεν δείχνουν να "λειτουργούν" σωστά και αρμονικά. Κοινώς, αφήνουν μία μάλλον μέτρια προς κακή εντύπωση, παρόλο που είναι λεπτομερή και καλοσχεδιασμένα. Ο χειρισμός με τα πλήκτρα είναι επίσης αρκετά προβληματικός σε σχέση με αυτόν με joystick. Οι πίστες του παιχνιδιού έχουν αυξηθεί σε 101 από 71 - περισσότερη μνήμη, γαρ (θυμηθείτε ότι το Vallation του 64άρη είναι παιχνίδι 16Κ). Οι εχθροί μας "τρώγονται" όλοι αυτή τη φορά, αλλά, κάποιοι απ' αυτούς δεν είναι διατεθειμένοι να αφήσουν τόσο εύκολα τα εγκόσμια, καθώς μας πυροβολούν κι αυτοί (σε αντίθεση με την έκδοση του Commodore). Επίσης, αν χάσουμε διαστημοπλοιάκι σε κάποια οθόνη δεν εξαφανίζονται οι εχθροί (της οθόνης αυτής, εννοείται) όπως είχαμε συνηθίσει να συμβαίνει. Τέλος, οι πόντοι με τους οποίους μας ανταμείβει το παιχνίδι είναι πολύ λιγότεροι (περί το 1/8) αυτών της έκδοσης του '64, ενώ και το σκορ δεν απεικονίζεται στην οθόνη, αλλά το αντικρίζουμε για πρώτη (και τελευταία) φορά στο τέλος του παιχνιδιού!

Μετά απ' όλα όσα αράδιασα, φτάνουμε εύκολα στο συμπέρασμα ότι το Vallation στον Spectrum είναι μια μάλλον ατυχής προσπάθεια. Πριν όμως την τελική ετυμηγορία, λέω να το δοκιμάσουμε και στον πραγματικό Spectrum, έτσι, για την τιμή των όπλων. 48άρης mode on λοιπόν και… όπα, τι έγινε; Καταρχάς τα γραφικά: στο real thing και σε CRT οθόνη δείχνουν απλά… υπέροχα! Τα πολλά χρώματα εδώ δένουν αρμονικότατα, καθώς, λόγω της τεχνολογίας της οθόνης τα γειτονικά χρώματα τείνουν να "ανακατεύονται". Επίσης, τα κλασικά "νερά" της CRT, ακόμα και με τη χρήση composite σύνδεσης δίνουν μια άλλη αίσθηση στις οθόνες του παιχνιδιού. Για τον ήχο τα είπαμε - η μουσική είναι αξιοπρεπής αλλά τα ηχητικά εφέ κατά τη διάρκεια του gameplay είναι μάλλον φτωχά και ενίοτε εκνευριστικά (ειδικά το συνεχές "πρ-πρ-πρ" του laser του διαστημοπλοίου μας). Ο χειρισμός, τώρα: όπως ήδη σας πληροφόρησα, δυνατότητα χρησιμοποίησης joystick δεν υπάρχει (κακώς, κατ' εμέ). Στον πραγματικό ZX Spectrum όμως, όλως παραδόξως, η χρήση των πλήκτρων για τον έλεγχο του διαστημοπλοίου μας… βολεύει! Ναι, το καταλαβαίνω, δεν ξέρω κι εγώ τι να πω, είναι πραγματικά περίεργο. Ίσως να οφείλεται στο ότι τα γέρικα (εντάξει, μεσήλικα) δάχτυλά μου ένιωσαν ξανά, μετά από 30+ χρόνια, την οικειότητα της αφής με την πολυκαιρισμένη "νεκρή σάρκα" από την οποία είναι φτιαγμένα τα πλήκτρα του Spectrum. Ίσως να "τα έφτιαχναν καλύτερα τότε" (ισχύει γενικώς, αλλά το πληκτρολόγιο του Spectrum μάλλον αποτελεί την εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα!). Ίσως απλά η συνολική αίσθηση της μικρής CRT οθόνης και των λαστιχένιων πλήκτρων του - τόσου δα! - υπολογιστή που καλύπτεται εξ' ολοκλήρου από τις παλάμες μου να μου δίνει τη συνολική εντύπωση ότι όλα δουλεύουν ρολόι, ότι όλα είναι όπως έπρεπε να είναι. Και, κατά την ταπεινή μου άποψη, όντως είναι: το Vallation του Spectrum, αν το παίξετε στο πραγματικό μηχάνημα (αναφέρομαι πάντα στον 48άρη: o Plus, o 128 και οι τερατογενέσεις της Amstrad είναι μια άλλη ιστορία), είναι ευχάριστο, διασκεδαστικό και, κυρίως, εθιστικό! Θα έλεγα ότι συνολικά, ως εμπειρία, είναι ισάξια με αυτή της έκδοσης του Commodore 64, μόνο που εδώ λάμπει δια της απουσίας του το υπέροχο ingame tune, αφαιρώντας από ένα κατά τα άλλα εξαιρετικό παιχνίδι τους έξτρα πόντους που θα το έστελναν στη στρατόσφαιρα των καταπληκτικών παιχνιδιών, εκεί που (δικαίως) βρίσκεται το Vallation του Commodore 64…

Βαθμολογία 8,5/10

Το παραπάνω review δημοσιεύθηκε στο 13ο τεύχος του περιοδικού Retro Planet, που κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2016

Atari ST cd player. Τι;

Είμαι βέβαιος ότι δεν γνωρίζατε την ύπαρξη της εφαρμογής που φέρει τον τίτλο της ανάρτησης, ήτοι "Atari ST cd Player". Είμαι ακόμα πιο βέβαιος ότι δεν γνωρίζατε ότι το συγκεκριμένο λογισμικό δεν τρέχει σε Atari ST, αλλά σε Windows PC. Και είμαι ακόμα βεβαιότερος - ΟΚ, βάλτε απλά "σίγουρος" μια και δεν υπάρχει τέτοια λέξη - ότι αποκλείεται να γνωρίζετε τι πραγματικά κάνει, διότι, όχι, δεν παίζει μουσικά CDs! Για διαβάστε λοιπόν τη συνέχεια, για διαβάστε...

Όσοι από εσάς ασχολείστε με τα τεκταινόμενα στον χώρο του Atari ST ή είχατε ασχοληθεί στο παρελθόν, θα έχετε διαπιστώσει ότι αν και μπορούν να βρεθούν image files από τις original κυκλοφορίες των παιχνιδιών και των εφαρμογών της πλατφόρμας, αυτά δεν είναι και τόσο διαδεδομένα, καθώς η πλειοψηφία των τίτλων εντοπίζεται πολύ ευκολότερα σε... cd's. Και όχι, το "cd" εδώ δεν σημαίνει "compact disc", αλλά "compilation disk" (δώστε προσοχή και στον τρόπο γραφής των "disc" και "disk", καθώς γίνεται αναφορά σε οπτικό και μαγνητικό δίσκο, αντίστοιχα). Πριν μου πείτε ότι σας μπέρδεψα με όλα αυτά, θα σας προλάβω λέγοντας ότι τα γνωστά σε όλους μας CDs, ήτοι οι σύμπυκνοι ψηφιακοί δίσκοι μουσικής ή δεδομένων δεν είναι το αντικείμενό μας, αλλά αντ' αυτών είναι τα compilation disks, δηλαδή οι δισκέτες-συλλογές με "σπασμένα" (κυρίως) παιχνίδια από cracking groups των 80s και των 90s. Με λίγα λόγια, αν κανείς ψάξει σήμερα για οποιοδήποτε σχεδόν παιχνίδι του Atari ST/STE, είναι πολύ πιθανότερο να το εντοπίσει ως περιεχόμενο κάποιου compilation disk των D-Bug, Medway Boys, Pompey Pirates ή κάποιου άλλου group, παρά στην original κυκλοφορία του.

Σύμφωνα λοιπόν με όλα τα παραπάνω, αν επιθυμείτε να αποκτήσετε κάποια αρκετά ολοκληρωμένη συλλογή με ST games, θα βρείτε και θα κατεβάσετε στον υπολογιστή σας ένα σύνολο από compilation disks (cd) κάποιου γνωστού group - ή και όλων. Εντάξει λοιπόν, τα κατεβάσατε όλα αυτά, αλλά πού θα βρείτε σε ποιο cd (σε ποια δισκέτα) βρίσκεται ο τίτλος που θέλετε να τρέξετε; Συνήθως, οι συλλογές αυτές συνοδεύονται και από ένα .txt αρχείο που αναγράφει τα περιεχόμενα έκαστης compilation disk. Αλλά καταλαβαίνετε ότι πρόκειται περί μεγάλης μανούρας, καθώς ο απλός εντοπισμός και η εκτέλεση κάποιου παιχνιδιού τείνει να εξελιχτεί σε βάσανο!

Fear no more όμως, καθώς ο φίλτατος Dimfil (καλό, ε;) - κατά κόσμον απλά Δημήτρης - επιστρέφει με μία ακόμα ολοδική του δημιουργία Atarικού αντικειμένου, το πρόγραμμα του τίτλου, το Atari ST compilation disk player. Τι κάνει αυτό; Απλά, σας λύνει τα χέρια και απλοποιεί όλες τις διαδικασίες που περιέγραψα παραπάνω με τον πλέον ιδανικό τρόπο. Με λίγα λόγια, αναλαμβάνει να εντοπίσει για εσάς και να σας βοηθήσει να τρέξετε τον τίτλο που επιθυμείτε, χωρίς να χρειαστεί να καταφύγετε ούτε στο ψάξιμο .txt αρχείων, ούτε στην εκτέλεση emulators, ούτε σε τίποτα άλλο. Μονάχα εκτελείτε το Atari ST compilation disk player και όλα τα υπόλοιπα τα αναλαμβάνει αυτό! Καλό, έτσι; Δεν μπορείτε να πείτε...

Επειδή όμως ο καλύτερος τρόπος να κατανοήσει κανείς το οτιδήποτε είναι η εικόνα (ή οι εικόνες) ας σας πάρω από το χεράκι να σας δείξω το Atari ST compilation disk player. Αρχικά, κατεβάζουμε την εφαρμογή και τις συλλογές compilation disks που επιθυμούμε και τις τοποθετούμε στα αντίστοιχα folders που φτιάχνει το πρόγραμμα με απλό copy-paste. Στη συνέχεια εκτελούμε το Atari ST compilation disk player και, αν - όπως στην δική μου περίπτωση - έχετε τα cd's από τα groups D-Bug, Pompey Pirates, FOF, Superior και Medway Boys θα δείτε την παρακάτω εικόνα:

Respect καταρχάς στο user interface και στις επιλογές του Δημήτρη σε fonts και χρώματα, καθώς πιο ST δεν γίνεται! Πάμε λοιπόν στο κουτάκι κάτω δεξιά, και στο κενό πεδίο γράφουμε το όνομα του παιχνιδιού που θέλουμε να παίξουμε, π.χ. Silkworm και πατάμε το "Search" ακριβώς από πάνω του. Το αποτέλεσμα είναι το ακόλουθο:

Όπως μπορείτε να διαπιστώσετε, το πρόγραμμα μας ενημερώνει όχι μονάχα σε ποια compilation disks υπάρχει το παιχνίδι στη συλλογή μας, αλλά και σε ποια υπάρχει γενικότερα. Αν εγώ δεν είχα τα compilation disks των Pompey Pirates ή απλά δεν είχα την 2η δισκέτα (Pompey Pirates Disk 2) το πρόγραμμα δεν θα εντόπιζε το παιχνίδι σε αυτά που έχω, αλλά θα με ενημέρωνε ποια δισκέτα θα έπρεπε να βρω που θα το είχε μέσα! Ελπίζω να μπορείτε να κατανοήσετε το μέγεθος της χρηστικότητας, αλλά περιμένετε, καθώς δεν τελειώσαμε εδώ. Μέχρι τώρα είδαμε πώς μπορούμε να βρούμε το παιχνίδι που θέλουμε ανάμεσα σε αυτά που έχουμε, ή πού μπορούμε να το βρούμε. Ας πάρουμε το ιδανικό σενάριο λοιπόν, ότι δηλαδή έχουμε κατεβάσει όλα τα compilation disks και τα έχουμε βάλει στους αντίστοιχους φακέλους, και θέλουμε, ας πούμε, να παίξουμε το Commando. Κάνουμε την αναζήτηση και διαπιστώνουμε ότι το παιχνίδι υπάρχει στο compilation disk 19 των Pompey Pirates:

Πάμε τώρα στο μεγάλο παράθυρο πάνω αριστερά, και εντοπίζουμε τη δισκέτα που ψάχνουμε. Στη συνέχεια, πάνω δεξιά επιλέγουμε αν θέλουμε να παίξουμε με πληκτρολόγιο ή με κάποιο joystick που έχουμε συνδεδεμένο στον υπολογιστή μας και πατάμε το κουμπί "Play". Μπουμ!

Βλέπουμε ότι το Atari ST compilation disk player έτρεξε αυτόματα τον εξομοιωτή (τον Hatari, που έρχεται "πακέτο" με το πρόγραμμα) και μέσω αυτού εκτέλεσε το compilation disk που ζητήσαμε - το εκτελεί by default σε fullscreen, απλά το μίκρυνα σε παράθυρο για να κατανοήσετε ευκολότερα τι ακριβώς γίνεται. Πλέν λοιπόν, στο παράθυρο του εξομοιωτή πατάμε το "1" και voila:

Ανά πάσα στιγμή μπορούμε να αλλάξουμε μεταξύ widowed και fullscreen mode με ένα απλό πάτημα του Escape, ενώ με το "Q" επιστρέφουμε στο Atari ST compilation disk player. Καλό, έτσι;

Δεν θα σας κουράσω περισσότερο, νομίζω ότι μία προσεκτική ανάγνωση των όσων προηγήθηκαν - που είμαι βέβαιος ότι την κάνατε, ήδη! - εξηγεί τι ακριβώς κάνει το Atari ST compilation disk player και καθιστά κατανοητή την χρησιμότητά του για οποιονδήποτε θέλει να ξεψαχνίσει όλα τα compilation disks ή απλά να παίξει κάποιο παιχνίδι του Atari ST/STE. Το Atari ST compilation disk player θα διατεθεί σύντομα από τον Δημήτρη εντελώς δωρεάν, οπότε αναμείνατε στο ακουστικό σας!

Α, πριν σας αφήσω, αν θέλετε (για να είστε έτοιμοι, λέμε) να κατεβάσετε όλη τη συλλογή των compilation disks των Pompey Pirates, απλά πατήστε εδώ. Μετά θα βάλετε και το Atari ST compilation disk player και θα είστε έτοιμοι να rockάρετε!

Και Amstrad και Atari και BBC έχουμε λέμε!

Όπως γνωρίζετε όσοι ασχολείστε με το σύμπαν του retro computing ή απλά διαβάζετε το blog μου, μεταξύ 2-5 Απριλίου πραγματοποιήθηκε η Revision Online 2021, ένα demoparty στο οποίο έλαμψαν πολλές νέες δημιουργίες από demogroups από κάθε γωνιά του πλανήτη (ΟΚ, της Ευρώπης, για να είμαστε πιο ακριβείς). Είδαμε πολλά και ενδιαφέροντα λοιπόν - και ακόμα βλέπουμε, εδώ που τα λέμε - όπως τα Calculation και The Martini Effect. Φυσικά, δεν ήταν μονάχα αυτά...

Σήμερα θα σας παρουσιάσω 3 ολόφρεσκα demos που πρωτοείδαμε στην Revision λοιπόν, για 3 διαφορετικές πλατφόρμες. Ξεκινάμε με το Can robots take control? που τρέχει σε vanilla Amstrad CPC 6128 και ξεχωρίζει για τα εντυπωσιακά εφέ του, τον φρενήρη ρυθμό εναλλαγής αυτών και την καλή του μουσική. Το demo είναι μια δουλειά των groups Benediction και Arkos και μπορείτε να το απολαύσετε στη συνέχεια:

Ακολουθεί το SQUARE V2 για Atari STE, μία παραγωγή του group με το ευρηματικό όνομα Hemoroids (!), η οποία χαρακτηρίζεται από περιστρεφόμενους κύβους. Πολλούς περιστρεφόμενους κύβους. Βασικά, πάρα πολλούς περιστρεφόμενους κύβους! Να, δείτε το με τα ίδια τα ματάκια σας αν δεν με πιστεύετε:

Τέλος, έχουμε το Twinhead από τα μέλη των Progen και Desire, το οποίο και προσωπικά με εντυπωσίασε περισσότερο από τα τρία. Το Twinhead τρέχει σε BBC Master 128 με έναν έξτρα 6502 (Master Turbo) (πάντα οι δύο είναι καλύτεροι απ' τον έναν). Όπως καταλαβαίνετε δεν μιλάμε και για τον πλέον δημοφιλή και συνηθισμένο συνδυασμό hardware, αλλά ποιος νοιάζεται όταν το αποτέλεσμα είναι τόσο smooth όσο το Twinhead που νομίζεις ότι προέκυψε από κάποιο coin op των mid 80s; Όσο κι αν το BBC micro ήταν ένας εξαιρετικός υπολογιστής με δυνατότητες που, απλά, δεν συναντούσες πουθενά εκείνα τα χρόνια, το ατού του δεν ήταν η κίνηση, τα γραφικά, τα παιχνίδια και τα demos. Με αυτά κατά νου καταλαβαίνει κανείς ότι το Twinhead είναι κάτι παραπάνω από εντυπωσιακό. Κι ας θέλει και δεύτερο επεξεργαστή!

Calculation για τον Commodore 64: the world needs more rastercolors!

Η Revision είναι ένα demoparty που αποκαλείται - και δικαίως, μάλλον - "the world's biggest pure demoscene event". Εδώ και πολλά χρόνια η ετήσια διοργάνωση μάζευε πολλές συμμετοχές και ακόμα περισσότερο κοινό, μέχρι που ήρθε η πανδημία του Covid-19 να την σαρώσει και αυτήν στο διάβα της όπως και σχεδόν οτιδήποτε άλλο στην καθημερινότητά μας, εξωθώντας μας όλο και πιο μακριά από αυτό που τα τελευταία χρόνια συνηθίζουμε να αποκαλούμε ως "κανονικότητα" (αδύνατο να περιγράψω πόσο απεχθάνομαι τούτη τη λέξη, αλλά αυτή είναι μια άλλη κουβέντα).

Έτσι λοιπόν, πέρυσι η Revision μετατράπηκε και μετονομάστηκε (προσωρινά) σε Revision Online και το ίδιο συνέβη και φέτος, με θεατές και συμμετέχοντες να επικοινωνούν διαδικτυακά, ελπίζουμε για τελευταία φορά. Η Revision Online 2021 ξεκίνησε την Πέμπτη, 2 Απριλίου, και θα ολοκληρωθεί σήμερα. Στα πλαίσιά της παρουσιάστηκαν ορισμένες εντυπωσιακές παραγωγές, και μία εξ' αυτών είναι και το demo του τίτλου, το Calculation από το group Artline Designs, του οποίου η σκούφια κρατάει από το μακρινό 1989.

Το πρώτο που με εντυπωσίασε προσωπικά στο Calculation ήταν ο ήχος του: τα tunes που ακούγονται στα περίπου 4μησι λεπτά που διαρκεί το demo είναι υπέροχες μελωδικές συνθέσεις, σε πλήρη αντίθεση με το μέσο ανέμπνευστο techno track που αποτελεί, δυστυχώς, τον κανόνα στην πλειοψηφία των αντίστοιχων παραγωγών του 21ου αιώνα. Το δεύτερο που με εντυπωσίασε ήταν, ασφαλώς, το 2ο μέρος του - μετά την αλλαγής πλευράς της (εικονικής, μάλλον) δισκέτας. Αυτό το 2ο μέρος λοιπόν - όπως και το 1ο, άλλωστε - δεν νομίζω ότι υπάρχει λόγος να αποπειραθώ να σας το περιγράψω με λόγια ή να συνεχίσω να το προλογίζω: απλά παρακολουθήστε το και απολαύστε το στο video που ακολουθεί και αποτελεί μία ακόμα απόδειξη του ότι, είτε ο Commodore 64 είναι ο καλύτερος 8μπιτος είτε δεν είναι, σίγουρα κουβαλάει μαζί του την μεγαλύτερη demoscene που δεν σταματάει να μας εκπλήσσει.