Bad bad Sony (μέρος 3)

Στις 11 Νοεμβρίου του 2006 λανσαρίστηκε στην Ιαπωνική αγορά το - από την οπτική του γράφοντος - κορυφαίο μοντέλο Playstation που έχουμε δει μέχρι σήμερα. Μια ματιά και μόνο στα χαρακτηριστικά του προκαλεί δέος αν σκεφτούμε τα hardware specs του Playstation 2 (το PS2 slim πάντως συνέχισε να κυκλοφορεί παράλληλα με το PS3 για 6 τουλάχιστον χρόνια). Δώστε βάση:

- Επεξεργαστής Cell χρονισμένος στα 3,2GHz με 9 (!) πυρήνες

- Blu-ray optical drive

- Σκληρός δίσκος 20GB ή 60GB

- Επεξεργαστής γραφικών RSX (Reality Synthesizer) με δυνατότητα για high definition 3D γραφικά

- Συμβατότητα σε επίπεδο hardware με όλη τη βιβλιοθήκη παιχνιδιών των PSX και Playstation 2

- Ασύρματη (WiFi) και ενσύρματη (LAN) δικτύωση

- HDMI έξοδο

- 4 x USB 2.0 υποδοχές

- Card reader για όλους τους δημοφιλείς τύπους καρτών flash

- Δυνατότητα εγκατάστασης και εκτέλεσης εναλλακτικού λειτουργικού συστήματος (Linux, FreeBSD)
- Ασύρματα χειριστήρια

Το original "fat" 60GB PS3

Να σημειωθεί ότι, με τα παραπάνω χαρακτηριστικά, το Playstation 3 δεν εντυπωσίαζε μόνο ως παιχνιδομηχανή, αλλά ήταν πιο δυνατό ακόμα και απ' τα καλύτερα PCs της εποχής. Συν τοις άλλης μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως media center, καθώς είχε τη δυνατότητα αναπαραγωγής αρχείων video (είτε από flash κάρτες/USB sticks είτε μέσω streaming), ταινιών Bru-ray, DVD, audio (MP3, CDs) και εικόνων. Ειδικά για την τελευταία αυτή δυνατότητα διέθετε μια ωραία λειτουργία album/slideshow με την οποία μπορούσε ο καθένας να απολαύσει κατευθείαν τις φωτογραφίες από το memory stick της κάμεράς του στο σαλόνι του σπιτιού του. Ήταν φανερό ότι στην Sony γνώριζαν πόσο ισχυρό ήταν το μηχάνημα που είχαν δημιουργήσει και ήθελαν να μπορέσουν και οι αγοραστές να το χρησιμοποιήσουν με ποικίλους τρόπους.

Βασιζόμενη στη συνταγή που κερδίζει (hardware συμβατότητα με τα προηγούμενα μοντέλα) και, κυρίως, εφοδιασμένη με τη δυνατότητα αναπαραγωγής Blu-ray ταινιών - οι οποίες, εν έτει 2006 έδειχναν ότι θα αντικαθιστούσαν τα DVDs - και κερασάκι στην τούρτα την τεράστια οπτική διαφορά των HD παιχνιδιών με αυτά της προηγούμενης γενιάς, η νέα κονσόλα της Sony έδειχνε να δικαιολογεί στο έπακρο την "αλμυρή" τιμή των 599 δολαρίων (μοντέλο 60GB). Μάλιστα, λέγεται ότι τα πρώτα χρόνια κυκλοφορίας του Playstation 3 η Sony "έμπαινε μέσα" με κάθε κονσόλα που πουλούσε (κόστος υλικών + παραγωγής < τιμής λιανικής), ευελπιστώντας ότι θα ισοφάριζε τη χασούρα από τις πωλήσεις software και ότι τελικά, θα έφτανε στο σημείο να βγάλει και κέρδος.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στο γεγονός ότι, για πρώτη φορά στην ιστορία των Playstation η Sony αναγκάζεται να "ανοιχτεί" τόσο πολύ, καθώς είναι αναγκασμένη να λανσάρει βιαστικά το PS3 ώστε να ακολουθήσει το XBOX 360 της Microsoft και το headstart που είχε δώσει σε αυτό η κυκλοφορία του σχεδόν ένα χρόνο νωρίτερα. Επίσης, για πρώτη φορά η Sony δεν κερδίζει από κάθε Playstation που πουλιέται, τουλάχιστον όχι άμεσα, καθώς το κόστος του PS3 όπως ανέφερα υπερέβαινε την τιμή λιανικής πώλησης αυτού. Πράγμα που σήμαινε ότι η "κακιά Sony" του τίτλου θα έπρεπε - δικαιολογημένα αυτή τη φορά, ίσως - να αρχίσει άμεσα τις περικοπές. Και αυτό ακριβώς έκανε...

Παγκόσμια πρωτοτυπία
Λόγω έλλειψης parts, λίγο πριν την κυκλοφορία του PS3 στην Ιαπωνία, ανακοινώθηκε από την Sony ότι η κονσόλα θα κυκλοφορούσε στην Ευρωπαϊκή αγορά με μια μικρή καθυστέρηση, ήτοι στις 23 Μαρτίου του 2007. Έτσι και έγινε, με τις πρώτες PAL κονσόλες να κυκλοφορούν την προγραμματισμένη ημερομηνία, με μια μικρή έκπληξη: κάτι έλλειπε σε σχέση με τις κονσόλες που κυκλοφόρησαν 4 μήνες νωρίτερα σε Ιαπωνία και Η.Π.Α., και αυτό το "κάτι" ήταν η Emotion Engine, ο επεξεργαστής του Playstation 2!

Το NTSC μοντέλο του PS3 έφερε, στο κάτω και αριστερά μέρος του motherboard του, ένα chip που ανέγραφε στην επιφάνειά του "EE+GS" (Emotion Engine + Graphics Synthesizer), ήτοι ο κεντρικός επεξεργαστής και το chip γραφικών του PS2. Σε μία προσπάθεια περιορισμού του κόστους της νέας κονσόλας και ταυτόχρονα με μια κίνηση σπάνιας ομορφιάς (lol) τα επίσημα χαρακτηριστικά του Playstation 3 ψιλο-μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του από την Ιαπωνία στην Ευρώπη, με τις λειτουργίες της Emotion Engine να εξομοιώνονται στα ευρωπαϊκά μοντέλα από τον Cell. "Μικρό το κακό" θα μπορούσε να πει κανείς - αφού η συμβατότητα διατηρήθηκε σε πολύ καλά επίπεδα - αλλά και ελάχιστο το κέρδος για την ίδια τη Sony, αφού το ακριβότερο part της νέας κονσόλας ήταν το Blu-ray drive κι όχι ο επεξεργαστής του PS2. Και, από την άλλη, ας μας εξηγήσει κάποιος, πώς είναι δυνατόν η κονσόλα που πουλιόταν για 599 δολάρια στις Η.Π.Α. να έρθει στην Ευρώπη στην τιμή των 599€ (ακριβότερη) αλλά με ένα (αρκετά) σημαντικό chip λιγότερο; Είπαμε, Sony είναι αυτή και ήθελε να μειώσει το κόστος. Το γλέντι με τις περικοπές είχε μόλις αρχίσει...

Το motherboard του NTSC PS3 πρώτης γενιάς. Κάτω αριστερά μπορείτε να διακρίνετε το chip που ενσωματώνει τις Emotion Engine και Graphics Synthesizer του PS2

Όλα τα σφάζω, όλα τα μαχαιρώνω
"Όταν παίρνω φόρα, φόρα κατηφόρα, κι ο Θεός ο ίδιος δεν με σταματά" έλεγε το τραγούδι. Αυτό συμβαίνει και στην ιστορία μας, που θα μπορούσε κάλλιστα να ονομάζεται "Sony, η βασίλισσα των περικοπών"!

Αν από τα παραπάνω συμπεραίνετε ότι όσοι αγόρασαν το PAL μοντέλο του Playstation 3 ήταν άτυχοι, δεν έχετε δει ακόμη τίποτα: η αλήθεια είναι ότι όσοι πρόλαβαν και το πήραν ήταν οι τυχεροί της όλης ιστορίας, καθώς, πολύ σύντομα - για την ακρίβεια 7 μήνες αργότερα -, η Sony κατήργησε τα μοντέλα των 20GB και 60GB (το πρώτο δεν κυκλοφόρησε ποτέ στην Ευρώπη) για να τα αντικαταστήσει με τα νέα, μεγαλύτερης χωρητικότητας μοντέλα των 40GB και 80GB. Ορίστε, νέα, βελτιωμένα χαρακτηριστικά! Χμ, όχι ακριβώς...

Ας μην αναφέρω τίποτα για "προσφιλείς συνήθειες" και άλλα τέτοια ωραία, γιατί απλώς θα επαναλαμβάνομαι. Θα σας πω απλώς ότι είμαστε πλέον στον Οκτώβριο του 2007, όπου σχεδόν όλα τα περιφερειακά χρησιμοποιούν σύνδεση USB. Ε, η Sony αποφάσισε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει, γιατί δεν εξηγείται αλλιώς το ότι στα νέα μοντέλα (3η γενιά) μείωσε τις USB 2.0 θύρες του PS3 από 4 σε 2! Σαν να μην έφτανε αυτό, αφού ξεκίνησε, είπε να αφαιρέσει και το ανοιγόμενο πορτάκι στο μπροστινό μέρος της κονσόλας που φιλοξενούσε τις υποδοχές για τις κάρτες μνήμης. Όχι μόνο το πορτάκι, αλλά και τις υποδοχές φυσικά! Τέλος και τα slideshows με τις φωτογραφίες σας για τα οποία σας έγραψα παραπάνω...

Βλέπετε όλες αυτές τις υποδοχές στο αριστερό μέρος του 60GB Playstation 3; Last year...

Και όχι, μην είστε αφελείς, προφανώς και δεν έμεινε εκεί: αφού το αγοραστικό κοινό μόλις μερικούς μήνες νωρίτερα "κατάπιε" την εξαφάνιση της Emotion Engine κατά τη διάρκεια του ταξιδιού από την Ιαπωνία στην Ευρώπη, τώρα όφειλε να καταπιεί και την απουσία του Graphics Synthesizer από τη νέα γενιά της κονσόλας. Κάποιος θα υπέθετε ότι οι άνθρωποι της Sony προέβησαν στην λογική κίνηση, ήτοι την πλήρη εξομοίωση του Playstation 2 μέσω software αφού πλέον απουσίαζαν και τα 2 βασικά chips της προηγούμενης κονσόλας. Μπα, αυτό θα το έκαναν αν νοιάζονταν έστω και λίγο για το κοινό τους ή, έστω, αν το φοβόντουσαν. Ήξεραν όμως με ποιους έχουν να κάνουν και έτσι, ελαφρά τη καρδία, αφαίρεσαν απλά κάθε δυνατότητα συμβατότητας με το PS2: αν δεν προλάβατε τα μοντέλα των 60GB, χάσατε!

Παρόλα τα παραπάνω, το PS3 άρχισε πλέον να πουλάει καλά και η Sony αφοσιώθηκε στην επόμενη γενιά της κονσόλας, που θα έπρεπε να είναι πιο αξιόπιστη, να έχει καλύτερη θερμική συμπεριφορά και μικρότερη κατανάλωση ρεύματος και, το σημαντικότερο, να είναι πιο φθηνή. Τα κατάφερε με την 4η γενιά της δημοφιλούς παιχνιδομηχανής που κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2009 εξοπλισμένη με μεγαλύτερης χωρητικότητας σκληρούς δίσκους και χωρίς μάλιστα κάποιες εμφανείς περικοπές σε χαρακτηριστικά. Εντάξει, το ποιοτικό, γυαλιστερό μαύρο πλαστικό του περιβλήματος, η πρόσοψη-καθρέφτης και τα (ακριβά) πλήκτρα αφής έδωσαν τη θέση τους σε άλλα, ευτελέστερα υλικά, αλλά ο σκοπός είχε επιτευχθεί: το "fat" PS3 ήταν πλέον παρελθόν, το PS3 slim είχε έρθει για να μείνει.

To PS3 slim

Α, μια μικρή - αλλά, όπως θα δούμε στη συνέχεια σημαντική - λεπτομέρεια: από τα menus του PS3 slim απουσίαζε η επιλογή "OtherOS". Κοινώς, η δυνατότητα εγκατάστασης Linux ήταν πλέον παρελθόν και θα αποτελούσε πια προνόμιο μόνο των κατόχων fat PS3. Ή μήπως...

Ξεπερνώντας κάθε όριο
Θα πρέπει να τονίσω ότι όσα αναφέρονται σε αυτή τη σειρά των αναρτήσεων έχουν να κάνουν με την πολιτική της Sony απέναντι στους πελάτες-αγοραστές. Η σημασία - η κεντρική ιδέα που μας έλεγαν και στο σχολείο, αν θέλετε - δεν είναι αν το μηχάνημα θα είχε 2 θύρες USB ή 3 υποδοχές RCA λιγότερες: αυτό στο οποίο θέλω να εστιάσουμε είναι η λογική "κάνω ό,τι γουστάρω" του Ιαπωνικού κολοσσού. Ο οποίος, αφού ακριβώς είχε μάθει να κάνει ό,τι γούσταρε χωρίς καμία συνέπεια, την Πρωταπριλιά (τυχαίο;) του 2010 ξεπέρασε τον εαυτό του, με μια κίνηση από αυτές που τα λόγια είναι φτωχά για να χαρακτηρίσουν. Τι συνέβη λοιπόν τότε;

Η δυνατότητα εγκατάστασης εναλλακτικού λειτουργικού στο PS3. Για όσους φυσικά την πρόλαβαν...

Την 1η Απριλίου του 2010 κυκλοφόρησε η έκδοση του 3.21 του firmware του Playstation 3. Κάπου εκεί, στα ψιλά γράμματα, στο "changes/features" που, μην κοροϊδευόμαστε, δεν το διαβάζει κανείς, ανέφερε ότι καταργούσε τη δυνατότητα εγκατάστασης άλλου λειτουργικού συστήματος στα μηχανήματα που μέχρι τότε τη διέθεταν. Στην ουσία, αυτοί που πλήρωσαν αρκετά παραπάνω το fat PS3 σε σχέση με το slim έρχονταν αυτομάτως στο ίδιο επίπεδο με την εγκατάσταση του νέου firmware. Και, πριν πείτε "και τι με νοιάζει εμένα; Σιγά μην έβαζα ποτέ Linux στο PS3" σκεφτείτε ότι δεν έχει να κάνει με το Linux το θέμα, αλλά με το ότι κάποιοι αγόρασαν ένα feature μαζί με το PS3 και, σε κάποια φάση, επειδή έτσι ήθελε, η Sony αποφάσισε να το πάρει πίσω! Πώς θα σας φαινόταν δηλαδή αν κάποια μέρα βρίσκατε μια τρύπα στη θέση του εργοστασιακού στερεοφωνικού του νέου αυτοκινήτου σας επειδή ο κατασκευαστής αποφάσισε ότι δεν θέλει να το έχετε πλέον και έστειλε κάποιον να σας το αφαιρέσει; Όχι, δεν αποτελεί υπερβολή, για το ίδιο ακριβώς πράγμα μιλάμε!

Επίσης, θα πρέπει να αναφερθεί ότι σαφώς και με το που γνωστοποιήθηκε το γεγονός δημιουργήθηκε μεγάλος ντόρος, και πολλοί δεν αναβάθμισαν (έτσι αποκαλείται επίσημα η αφαίρεση δυνατοτήτων;) με το νέο firmware τις κονσόλες τους. Σε πρώτη φάση αυτό δεν δημιουργούσε κάποιο πρόβλημα αλλά, καθώς περνούσε ο καιρός, όλο και περισσότεροι (ανάμεσά τους και ο γράφων) εξαναγκάστηκαν στην αναβάθμιση καθώς την απαιτούσαν τα νεώτερα παιχνίδια αλλά και το Playstation store. Ουσιαστικά, η Sony αποφάσισε να αφαιρέσει το (ήδη πληρωμένο από τον αγοραστή) OtherOS, να μην τον αποζημιώσει για αυτό και, τέλος, τον ανάγκασε κιόλας να το κάνει! Τα συγχαρητήριά μας...

Πείτε μας ότι φταίμε εμείς κιόλας!

Ευτυχώς που σε κάποιες γωνιές του κόσμου απ' ότι φαίνεται δεν μπορεί να κάνει ο καθένας ό,τι του 'ρθει, όσο μεγάλος και ισχυρός και αν είναι αυτός, γιατί υπάρχουν νόμοι και τείνουν να τηρούνται. Έτσι, μερίδα δυσαρεστημένων χρηστών κατέθεσε ομαδική μήνυση στην Sony για την παραπάνω ενέργειά της στις 27 Απριλίου του 2010. Η Ιαπωνική εταιρία αθωώθηκε πρωτόδικα σε δίκες που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του 2011, αλλά, τελικά, 3 χρόνια αργότερα, αποφασίστηκε από την αμερικανική δικαιοσύνη η επανεκδίκαση της υπόθεσης. Το 2016 η όλη ιστορία τελικά έκλεισε οριστικά (;), με την Sony να αποζημιώνει με 55 δολάρια κάθε χρήστη που χρησιμοποιούσε Linux στο PS3 του και με 9 δολάρια οποιονδήποτε ισχυριζόταν ότι η δυνατότητα αυτή έπαιξε ρόλο στην επιλογή του Playstation 3 για αυτόν. Προφανώς και τα χρήματα αυτά ήταν μια σταγόνα στον ωκεανό για έναν κολοσσό με το μέγεθος της Sony, αλλά τουλάχιστον, για πρώτη φορά, δεν ξέφυγε ατιμώρητη - και αυτό είναι το σημαντικό.

Ολοκληρώνοντας, δεν σκοπεύω να σας κουράσω παραπάνω αναλύοντας το εξάμβλωμα που ονομάζεται PS3 super slim και ποιοτικά παραπέμπει σε προϊόν που συναντά κανείς σε πάγκους λαϊκής και πανηγυριών, ούτε και θα αναφερθώ στο Playstation 4, ένα ουσιαστικά mid spec PC το οποίο, για πρώτη φορά στην ιστορία των Playstation, όχι μόνο δεν αποτελούσε τεχνολογικό άλμα σε σχέση με τον προκάτοχό του, αλλά, ειδικά σε σχέση με το original PS3, υστερούσε κιόλας σε κάποιους τομείς (ανύπαρκτο backwards compatibility, απουσία δυνατότητας εγκατάστασης άλλου λειτουργικού συστήματος). Το γεγονός ότι τα πάσης φύσεως PS4 αλλά ακόμα και το super slim PS3 γνωρίζουν ιδιαίτερη εμπορική επιτυχία μαρτυράει ότι όλα όσα σας έγραψα σε αυτή τη σειρά των αναρτήσεων (και σας ευχαριστώ που μπήκατε στον κόπο να διαβάσετε) ελάχιστους απασχολούν: η πλειοψηφία είναι ευχαριστημένη που έχει στα χέρια της το νέο God Of War και, μαζί μ' αυτό, τη δυνατότητα να χλευάσει το απέναντι στρατόπεδο και την ψευδαίσθηση ότι ανήκει κάπου. Περαστικά μας...