Η αγάπη μου για το SID είναι μεγάλη. Τόσο μεγάλη που χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι να κάμψω τις αντιστάσεις μου και να βάλω στο ίδιο επίπεδο την Paula. Δηλαδή ναι, ο ήχος της Amiga είναι ασύλληπτος, αλλά τι να κάνεις όταν έχεις μεγαλώσει με τους Rob Hubbard, Martin Galway, Ben Daglish και πολλούς ακόμη αρτίστες της ηλεκτρονικής μουσικής να σολάρουν στον 64άρη με όχημα το μοναδικό SID; Αποκτάς ένα soft spot για δαύτο (και για δαύτους) το οποίο απ' ότι αποδείχτηκε αντέχει και στο χρόνο. Πιστέψτε με, 41 χρόνια έχουν περάσει από την πρώτη φορά που ενθουσιάστηκα με τις ηχητικές δυνατότητες του Commodore 64 και ακόμα νιώθω ακριβώς τα ίδια!
Έτσι λοιπόν, όταν συναντάω ένα demo σαν το Pyramage των Finnish Gold (παρουσιάστηκε στο demoparty Zoo 2024) που αισθητικά δεν μου πολυκάνει "κλικ" και στο επίπεδο των εφέ δεν ροκάρει τον κόσμο κανενός, παρόλα αυτά δεν μπορώ να το ξεπεράσω όταν, μουσικά, "τα σπάει". Το demo ξεκινάει με τον πλέον απρόσμενο τρόπο, καθώς ακούμε το SID να παίζει το Je t'aime... moi non plus του Serge Gainsbourg. Μιλάμε για ένα τραγούδι το οποίο μπορεί να περιμένεις να το ακούσεις να επενδύει ηχητικά μία αισθησιακή ταινία των 70s, αλλά ένα demo του Commodore 64; Από πού κι ως πού; Συγχαρητήρια στον κύριο Rock για τη μεταφορά του. Στη συνέχεια η μουσική - σε επίπεδο σύνθεσης - του Pyramage πέφτει αρκετά επίπεδα κάτω (λόγω του JLD, αυτή τη φορά), αλλά στο 4:53 ο Rock επιστρέφει με μία εκπάγλου καλλονής σύνθεση που μας συντροφεύει μέχρι και την ολοκλήρωση του demo.
Δε νομίζω ότι υπάρχει λόγος να επεκταθώ περισσότερο. Δεν θα σας πω "δείτε το Pyramage", θα σας πω "ακούστε το". Ειδικά τα parts που έχει επιμεληθεί ο Rock και ακόμη ειδικότερα το τελευταίο (αυτό που σας έγραψα παραπάνω, από το 4:53 και μετά). Είναι πραγματικά, το SID στις δόξες του, μία αποθέωση του πρώτου ιστορικά soundchip που μας έδωσε να καταλάβουμε ότι οι ηχητικές δυνατότητες των home computers μπορεί και να μην απείχαν και τόσο πολύ από αυτές των synthesizers...
Το ότι το Doom είναι, ακόμα και σήμερα, ένα από τα πλέον γνωστά και επιδραστικά video games της ιστορίας δε νομίζω να το αμφισβητεί κανείς. Το γεγονός ότι, σε αντίθεση με άλλους κορυφαίους τίτλους της εποχής του αυτό γέρασε με καλό τρόπο τόσο που να μπορεί κάποιος να το απολαύσει ακόμα και σήμερα χωρίς να τον ξενίζουν τα γραφικά, ο ήχος ή το gameplay επίσης θεωρώ απίθανο να το αμφισβητεί κάποιος. Αυτό όμως στο οποίο θα ήθελα να σταθώ με αφορμή τη νέα κυκλοφορία των Hokuto Force που ονομάζεται Doom Medley, είναι η μουσική του Doom. Αρκετοί μπορεί να μην στέκονται σε αυτή, αλλά προσωπικά νομίζω ότι αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι της όλης εμπειρίας και επίσης ότι ίσως να μη γίνεται αρκετή αναφορά σε αυτήν. Αδίκως.
Σε ό,τι είχε να κάνει με τις επικρατέστερες πλατφόρμες στον τομέα του ήχου στην ιστορία των υπολογιστών δεν υπάρχει μεγάλο debate. Και αυτό επειδή η κάθε εποχή είχε τον απόλυτο κυρίαρχό της. Πριν το 1979 βασικά υπήρχε... βουβαμάρα, μέχρι που εμφανίστηκαν οι Atari 400 και 800 με το (εντυπωσιακό για την εποχή) POKEY. Το 1982 ήρθε η εποχή του Commodore 64 με το θαυματουργό SID, για να ακολουθήσει το 1985 η Amiga με την μοναδική Paula. Όλα αυτά τα soundchips μεσουράνησαν στον καιρό τους, με τον ανταγωνισμό - βασικά το AY-3-8910 - να είναι καλός, αλλά όχι αρκετός. Το 1987 η Καναδική εταιρία Adlib επρόκειτο να αλλάξει για πάντα τα δεδομένα στον τομέα του ήχου στους μικροϋπολογιστές, κυκλοφορώντας την ομώνυμη ISA κάρτα επέκτασης που τα επόμενα χρόνια αποτέλεσε το στάνταρ για τα μέχρι τότε ουσιαστικά βουβά PCs. Ακολούθησε, το 1989-1990, η εμφάνιση της Sound Blaster της Creative Labs και... τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Ήδη, το 1993, τα PCs είχαν αρχίσει να εκτοπίζουν ακόμα και την Amiga από τα νοικοκυριά χάρη στις όλο και βελτιωμένες hardware δυνατότητές τους. Στον gaming τομέα το τελευταίο καρφί στο φέρετρο αυτών που ως τότε αποκαλούσαμε "home computers" έδωσε η κυκλοφορία - ποιανού άλλου; - του Doom, τον Δεκέμβριο του 1993. Πέρα από το επαναστατικό του gameplay και τον φρενήρη ρυθμό του, το εμβληματικό παιχνίδι της iD software ήταν επενδεδυμένο με ένα καταπληκτικό soundtrack από τον Bobby Prince, το οποίο, όπως ανέφερα και παραπάνω, μπορεί μεν να επισκιάστηκε κατάτι από άλλα assets του Doom, ωστόσο έμεινε και αυτό στην ιστορία με υπέροχες συνθέσεις που αξιοποιούσαν στο έπακρο τις πολυκάναλες και στερεοφωνικές Adlib και Soundblaster.
Fast forward 32 χρόνια αργότερα, και τα μέλη του demogroup (και όχι μόνο) Hokuto Force μας παρουσιάζουν το DooM Medley, ένα ηχητικό demo που στην ουσία αποτελεί ένα ποτ πουρί των συνθέσεων του Doom, που πλέον εκτελούνται από το 3κάναλο και μονοφωνικό SID. Δύσκολο εγχείρημα πέρα από κάθε αμφιβολία, αλλά, όπως θα διαπιστώσετε και εσείς, το αποτέλεσμα είναι αρκετά επιτυχημένο.
Αν προσωπικά έχω κάποια ένσταση, είναι ότι στο medley αυτό των Hokuto Force δεν συμπεριλήφθηκε το track του 8ου χάρτη του πρώτου επεισοδίου, το περίφημο Sign of Evil, που προσωπικά θεωρώ και ως την κορυφαία σύνθεση ολόκληρου του soundtrack (αν έπρεπε να επιλέξω κάποια σώνει και καλά). Για να ολοκληρώσω λοιπόν, σας αφήνω με το DooM Medley (παραπάνω) αλλά και με το Sign of Evil (στη συνέχεια).
Υ.Γ.: Πριν λίγες ώρες έγινε γνωστό ότι έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 86 ετών (αλλά πολύ ταλαιπωρημένος τα τελευταία χρόνια) ο Κώστας Καββαθάς. Ο εκλιπών, πέρα από πατέρας των εντύπων τεχνικού τύπου στην Ελλάδα που μεγάλωσαν τόσες και τόσες γενιές (τη δική μου σίγουρα), υπήρξε ανήσυχο πνεύμα, δάσκαλος, μεγάλος λάτρης των μηχανών που μπορούσαν να οδηγήσουν/πιλοτάρουν οι άνθρωποι, αλλά, το κυριότερο, άτομο με ήθος που δεν κουράστηκε ποτέ να επαναλαμβάνει ότι ο σεβασμός στον συνάνθρωπο και τα έργα του αλλά και στον ίδιο μας τον εαυτό αποτελεί το κλειδί για υγιείς κοινωνίες. Αν και ο ίδιος ήταν βέβαιος ότι πλησιάζουμε στον καιρό που θα μπορεί όλο το περιεχόμενο του εγκεφάλου μας να γίνει download σε κάποιον υπολογιστή προκειμένου το πνεύμα μας να παραμείνει ζωντανό στο διηνεκές, δυστυχώς - για όλους μας - δεν πρόλαβε αυτή την τεχνολογική εξέλιξη. Παρά το γεγονός ότι έφυγε από τη ζωή, τα κείμενα και οι διδαχές του θα ζουν για πάντα στη μνήμη μας. Καλό κατευόδιο στο τελευταίο σου ταξίδι, Δάσκαλε. Και να είναι ο δρόμος γεμάτος στροφές - ξέρεις εσύ.
Κάτι διάφορες υποχρεώσεις από 'δω κι από 'κει, κάτι το Amicamp, κάτι το ότι το ξέχασα (ναι, άνθρωποι είμαστε, τι θέλετε δηλαδή;), να που πέρασαν αρκετές μέρες μέχρι να αξιωθώ να ενημερώσω τους Spectrum lovers για την κυκλοφορία του νέου επεισοδίου του The Spectrum Show από τον Paul Jenkinson. Μιλάμε για το 149ο επεισόδιο και, ΟΚ, δύσκολο να τα χιλιάσει αλλά εύχομαι τουλάχιστον να τα διακοσαρίσει. Το έχει. Άνετα μάλιστα, θα έλεγα.
Στο καινούριο επεισόδιο ο Paul δοκιμάζει ένα (διαφορετικό) light pen και μας αποκαλύπτει μάλιστα ότι υπάρχει και άλλο στα σκαριά. Πού τα βρίσκει όλα αυτά τα περιφερειακά για τον Spectrum που μας έχει παρουσιάσει μέχρι σήμερα δεν το γνωρίζω, αλλά τώρα πια ο άνθρωπος θα πρέπει να έχει την πλέον αξιοζήλευτη συλλογή hardware για τον γομολάστιχα - και όχι μόνο - παγκοσμίως. Δηλαδή όχι, πείτε μου, ποιος άλλος έχει 4-5 διαφορετικά light pens για το ίδιο μηχάνημα, ε;
Στο μεγαλύτερο μέρος του νέου επεισοδίου ο Paul καταπιάνεται με παρουσιάσεις παιχνιδιών, παλιών και νέων. Έτσι, θα δείτε να παρελαύνουν τα Buggy Blast, BC's Quest for Tires, Escape from Exodron, Ziona Quest και Timebomb. Ειδικά από το BC's Quest for Tires έχω πολλές αναμνήσεις γιατί ήταν τίτλος που αναμφισβήτητα ξεχώριζε εκείνα τα χρόνια, βασικά λόγω θεματολογίας. Βέβαια, εγώ βίωσα την... παλαιολιθική αυτή εμπειρία σε Commodore 64 και όχι σε Spectrum, αλλά τι Γιάννης, τι Γιαννάκης...
Το επεισόδιο ολοκληρώνεται με ορισμένες πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικές με τον The Spectrum, τον οποίο ο Paul είχε παρουσιάσει σε προηγούμενο επεισόδιο. Όπως πάντα, μπορείτε να δείτε το The Spectrum Show παρακάτω και μην ξεχάσετε να επισκεφθείτε και το επίσημο website για πολύ ακόμα υλικό.
Εντάξει, δεν θα πρωτοτυπήσω εάν πω για ακόμη μία φορά ότι ο Commodore 64 είναι ο αδιαμφισβήτητος big daddy της demoscene. Μπορεί κάποιοι να έχουν τις αντιρρήσεις τους - ειδικά εάν φορούν τα οπαδικά γυαλιά τους -, αλλά η αλήθεια είναι ότι στο μηχάνημα αυτό υπάρχει σταθερή παραγωγή demos από τα 80s μέχρι σήμερα. Και δεν δείχνει να σταματάει. Το θέμα είναι ότι καλή η ποσότητα, αλλά με την ποιότητα τι γίνεται; Τι να γίνεται, τα έχω γράψει δεκάδες φορές σε αυτό το blog: χαμός! Είναι εντυπωσιακό/καταπληκτικό/απίστευτο το τι βλέπουν τα μάτια μας συχνά-πυκνά με τις αριστουργηματικές παραγωγές που έχουμε απολαύσει την τελευταία δεκαπενταετία. Και σε αυτές νομίζω ότι ανήκει δικαιωματικά και το Nightfall της Artline Designs. Το οποίο είναι και σχετικά πρόσφατο, καθώς πρωτοπαρουσιάστηκε στα πλαίσια του demoparty Zoo 2024 την 3η μέρα του περσινού Νοέμβρη. BTW κατέκτησε και την 1η θέση στην κατηγορία του αλλά τα έχουμε πει, αυτά λίγη σημασία έχουν...
Τι γίνεται όμως στο Nightfall; Τι συμβαίνει όταν πέφτει η νύχτα στον 64άρη; Πολλά και ωραία. Πέρα από το μονόφθαλμο ποντίκι που στοιχειώνει τη βραδιά του νεαρού αγοριού που πρωταγωνιστεί στο demo, η νέα κυκλοφορία της Artline Designs χαρακτηρίζεται από υπέροχη αισθητική, είτε αυτή αφορά το οπτικό είτε το ακουστικό κομμάτι. Αλλά δεν είναι μονάχα η αισθητική. Είναι και η άριστη γνώση της πλατφόρμας και των περιορισμών της (αν και κάποιες φορές δείχνει να μην έχει τέτοιους), είναι το αξιοθαύμαστο storytelling σε συνδυασμό με σεκάνς εκπάγλου καλλονής, είναι ρε παιδάκι μου τελικά - και απλά - το ότι οι άτιμοι Φινλανδοί της Artline Deigns "το 'χουν". Βλέπετε τα καλά του ψυχρού κλίματος; Πού να τρέχεις έξω, κάθεσαι στη ζεστασιά του σπιτιού σου και ξεστραβώνεσαι πάνω στον 64άρη. Ενώ εμείς με τον μισό χρόνο καλοκαίρι πού να βάλουμε κώλο μέσα και πού να δημιουργήσουμε; Μονίμως αραχτοί σε μπαράκια και φαγάδικα είμαστε. Λιωμένο Παγωτό η φάση, "μα εδώ έχει πάντα ήλιο". Τι τα θες...
Πίσω στο Nightfall πάλι, θα σας πω απλά ότι κάποια σημεία του demo αποτελούν πραγματικά κορυφαίες στιγμές ψηφιακής καλλιτεχνικής έκφρασης. Είδατε το screenshot παραπάνω και καταλάβατε, νομίζω. Οπότε μη σας γράφω άλλα, κατεβάστε το Nightfall από εδώ, αφήστε να πέσει η νύχτα και απολαύστε το σε πραγματικό 64άρη ή σε εξομοιωτή - ό,τι τον βολεύει τον καθένα. Ή, απλά, παρακολουθείστε το video που ακολουθεί. Σε κάθε περίπτωση μην το χάσετε, γιατί εσείς θα βγείτε χαμένοι!
Υπάρχει μία τεχνική για scrolling της οθόνης στον Commodore 64 που ονομάζεται VSP, ήτοι Variable Screen Placement ή Variable Screen Positioning. Με τον τρόπο, που είναι επίσης γνωστός και ως DMA delay scrolling είναι δυνατή η επίτευξη ταχύτατου και ομαλότατου hardware scrolling ολόκληρης της οθόνης, με ένα μεγάλο "αλλά". Αυτό το αλλά έχει να κάνει με το γεγονός ότι κάποιοι (ελάχιστοι) Commodore 64C και κάποιοι (ακόμα πιο ελάχιστοι) 128άρηδες σε C64 mode είναι ασύμβατοι με το VSP scrolling και μάλιστα, υπάρχουν φήμες ότι η ασυμβατότητα αυτή μπορεί να φτάσει στο σημείο να καταστρέψει ανεπανόρθωτα τον υπολογιστή! Επιτρέψτε μου να μην το πολυπιστεύω αυτό το τελευταίο αλλά, όπως και να 'χει, γίνεται κατανοητό ότι ελάχιστοι developers θα ρίσκαραν ποτέ να φτιάξουν κάποιον τίτλο που να χρησιμοποιεί αυτή την τεχνική από τη στιγμή που έγινε γνωστή αυτή η ασυμβατότητα. Πάντοτε όμως, υπάρχουν και εξαιρέσεις: είναι γνωστά 3 παιχνίδια που υιοθέτησαν την τεχνική του VSP, με γνωστότερο αυτών το Creatures και εντυπωσιακότερο το Mayhem in Monsterland (υπάρχει ακόμα και το Phobia).
Ένα άλλο παιχνίδι, horizontally scrolling shoot 'em up όπως και το Phobia, ετοίμαζε ο John Menzies για λογαριασμό της Palace Software (που είχε κυκλοφορήσει το πασίγνωστο Barbarian) στα τέλη των 80s. Ο τίτλος αυτού ήταν Touchlight και επρόκειτο για μία παραγωγή με εντυπωσιακά γραφικά που φιλοδοξούσε να βρεθεί μεταξύ των πλέον δημοφιλών και αναγνωρίσιμων shooters της πλατφόρμας. Δυστυχώς, ενώ η ανάπτυξη του παιχνιδιού έφτανε προς το τέλος της, άρχισαν να γίνονται γνωστά τα προβλήματα που είχε το VSP scrolling με έναν μικρό αριθμό μηχανημάτων, και η Palace Software αποφάσισε να μην πάρει το ρίσκο να κυκλοφορήσει το Touchlight. Έτσι, αυτό το πολλά υποσχόμενο shoot 'em up, έμεινε για πάντα στο ράφι...
Για καλή μας τύχη, μία κόπια ενός preview του παιχνιδιού τον καιρό της ματαίωσης έφτασε στο Games That Weren't, το website δηλαδή που έχει ως αντικείμενο αυτά ακριβώς τα ανολοκλήρωτα και/ή ακυκλοφόρητα video games. Το αποτέλεσμα είναι το video που ακολουθεί που δείχνει τα levels και το gameplay του Touchlight. Και, όχι μονάχα αυτό, αλλά μπορείτε να το κατεβάσετε το preview ώστε να το δοκιμάσετε και εσείς, από εδώ. Τρέξτε το σε emulator καλύτερα πάντως: υπάρχει ένα ενδεχόμενο να μη λειτουργήσει σωστά μεν, αλλά αποκλείεται να χαλάσει τον 64άρη σας!
Το PAPEL είναι ένα ενδιαφέρον και αξιόλογο νέο demo για τον Commodore 64 που πρωτοεμφανίστηκε (το demo, όχι ο Commodore 64) στα πλαίσια του demoparty Zoo 2024 τον περασμένο Νοέμβριο. Όπως ίσως θα καταλάβατε από τον τίτλο της ανάρτησης, το PAPEL εμπνέεται θεματικά από την επιτυχημένη και δημοφιλέστατη σειρά La Casa de Papel που προβάλλεται εδώ και καιρό στο Netflix.
Το PAPEL είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση demo, καθώς στην περίπτωσή του το βάρος πέφτει περισσότερο ίσως στο να είναι πιστό στο θέμα του, παρά στην ασταμάτητη παράθεση εντυπωσιακών και ασύνδετων μεταξύ τους εφέ. Εδώ, όλες οι ενότητες είναι πιστές στη θεματολογία της παραγωγής καταρχάς, και δευτερευόντως επιχειρούν να εντυπωσιάσουν τον θεατή. Παρόλα αυτά όμως, το κάνουν αρκετά καλά.
Το PAPEL αποτελείται από διάφορα parts που έχουν κοινό χαρακτηριστικό τα αξιόλογα γραφικά και την συμπαθέστατη - εμπνευσμένη φυσικά από την σειρά - μουσική επένδυση, ενώ, κάποια από αυτά ξεχωρίζουν για την ευρηματικότητα των δημιουργών τους. Είναι όντως απορίας άξιο το πώς καταφέρνουν οι demosceners να παρουσιάζουν νέα και πρωτότυπα πράγματα σε μία πλατφόρμα που θα θεωρούσε κάποιος ότι έχουμε δει και ακούσει σχεδόν τα πάντα. Και όμως...
Τη νέα δημιουργία των Pretzel Logic μπορείτε να την κατεβάσετε από εδώ προκειμένου να την δοκιμάσετε στο δικό σας μηχάνημα, είτε αυτό είναι πραγματικό, είτε εξομοιωτής. Εάν δεν έχετε όρεξη να το κάνετε, υπάρχει, ως συνήθως, και η απλή λύση της παρακολούθησης του video που ακολουθεί...
Τι γίνεται άραγε όταν συνδυάσουμε μία εξόχως επιδραστική (και κλασική πλέον) κινηματογραφική ταινία με την έμπνευση και τη δημιουργικότητα ενός εκ των κορυφαίων demogroups της C64 scene; Υπέροχες παραγωγές όπως το What is the Matrix 2, είναι η απάντηση.
Οι Censor Design κάθε άλλο παρά άγνωστοι είναι στο χώρο, και στο παρελθόν μας έχουν χαρίσει πραγματικά διαμάντια όπως τα Wonderland XIV, Serpent, The Star Wars Demo, Rivalry, Fantasmolytic, Wonderland XII, Wonderland XIII και πολλά-πολλά ακόμη. Τυχαίους δεν τους λες, δηλαδή. Αυτό που χαρακτηρίζει τις παραγωγές του group - και γι' αυτό κιόλας μου αρέσουν τόσο πολύ προσωπικά - είναι ότι ποτέ η τεχνολογική πρωτοπορία δεν αφήνεται να καπελώσει την αισθητική. Δηλαδή, με απλά λόγια, αν είναι να σου εμφανίσουν 32 χρώματα από έναν υπολογιστή που έχει 16 (λέμε τώρα!) αλλά σε μία άθλια εικόνα, θα προτιμήσουν να μην το κάνουν καθόλου. Γι' αυτόν τον λόγο οι παραγωγές τους χαρακτηρίζονται από καλό γούστο ήτοι υπέροχα γραφικά συνδυασμένα με εντυπωσιακά εφέ, αξιόλογα soundtracks, αρκετά συγκεκριμένη θεματολογία ανά demo και άλλα πολλά θετικά στοιχεία. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με το What is the Matrix 2.
Η παραγωγή αυτή εμφανίστηκε στο demoparty Mysdata 2024, στις 23 Νοεμβρίου του προηγούμενου έτους, και οι απανταχού Commodoreάδες την υποδέχθηκαν με χαμόγελα ικανοποίησης διότι, πολύ απλά, πρόκειται για ένα demo που στέκεται συνολικά σε πολύ υψηλό επίπεδο. Μπορεί να μην έχει πολύ μεγάλη διάρκεια, αλλά στη μία πλευρά δισκέτας που καταλαμβάνει προλαβαίνει να χαρίσει σε όσους το τρέξουν ξεχωριστά εφέ, όμορφα γραφικά και ένα πολύ καλό soundtrack. Και όλοι γνωρίζουμε πόσο σπάνιο είναι ειδικά το τελευταίο στις παραγωγές της τρέχουσας χιλιετίας για τον Commodore 64...
Ας μην μακρηγορώ άλλο, όμως: κατεβάστε το What is the Matrix 2 από εδώ ή, αν σας έχει καταβάλει η ραθυμία, παρακολουθήστε απλά το video που ακολουθεί. Either way δείτε το!
Αυτά είναι τα ωραία: κρύο μεν αλλά σχετικά ηλιόλουστο Κυριακάτικο πρωινό. Αράζεις με μια κούπα καυτό καφέ μπροστά στην οθόνη του PC σου και απολαμβάνεις χαλαρά τον Paul Jenkinson στο 148ο επεισόδιο του The Spectrum Show να μεταφέρει τα εντόσθια του γομολάστιχα σε νέο case ώστε να χαρεί το ολοκαίνουριο, clicky type μηχανικό πληκτρολόγιο. Ναι, στον Spectrum!
Προφανώς πέρασαν αρκετά χρόνια (43, ίσως;) από τότε που βρίσκαμε ευχάριστη την αίσθηση της "νεκρής σάρκας" στις άκρες των δακτύλων μας σε πλήρη αντιδιαστολή με την αισχρή μεμβράνη του ZX81. Τώρα πια, ακόμα και ο χρήστης των retro μηχανημάτων έχει απαιτήσεις, και τι καλύτερο από ένα μηχανικό πληκτρολόγιο σε ένα μηχάνημα που τα πάντα γίνονταν με τα πλήκτρα; Φυσικά, με την όλη μετατροπή αλλάζει συνολικά το case του υπολογιστή, αλλά, τολμώ να πω ότι το σύνολο είναι όμορφο και σίγουρα έχει έναν Spectrumικό "αέρα".
Εντάξει δεν ασχολείται μονάχα με μηχανικά πληκτρολόγια στο νέο επεισόδιο του The Spectrum Show ο Paul, έχει αρκετή ακόμα και αρκετά πλούσια θεματολογία Spectrumικής (πάντα) φύσεως, οπότε σας αφήνω να ξετυλίξετε μόνοι σας και μόνες σας τις αρετές του νέου video. Είπαμε, βάλτε την κούπα με τον καυτό καφέ και αφεθείτε να ταξιδέψετε σε ένα άλλο σύμπαν, εκεί που τα πάντα περιστρέφονται γύρω από τον ZX Spectrum. Δεν ακούγεται και άσχημο, έτσι δεν είναι;
Δεν ξέρω σε πόσους εκεί έξω λέει κάτι το όνομα Jim Sachs, αλλά είμαι βέβαιος ότι άπαντες γνωρίζουν το γνωστότερο δημιούργημά του, το περίφημο Defender of the Crown, το παιχνίδι που αποτέλεσε ουσιαστικά την απαρχή του gaming στην Amiga και τον παρθενικό τίτλο της πάλαι ποτέ κραταιάς Cinemaware. Ο Jim Sachs ήταν ο υπεύθυνος για τα γραφικά του Defender of the Crown τα οποία - ας μη γελιόμαστε - ήταν το ιδιαίτερο γνώρισμα που έκανε το παιχνίδι να ξεχωρίζει και του έδωσε για πάντα μία θέση στο πάνθεο των video game classics.
Όμως ο κύριος Sachs, πριν φτάσουν οι ημέρες της συνεργασίας του με την Cinemaware, είχε προλάβει να ιδρύσει το δικό του software house, με την... πομπώδη ονομασία Sachs Enterprises. Η τελευταία κυκλοφόρησε το 1984 ένα από τα δημοφιλέστερα video games της εποχής στις Η.Π.Α. για τον Commodore 64, το Saucer Attack, που διαδραματιζόταν σε μία Washington που δεχόταν επίθεση από εξωγήινους. Δυστυχώς για τον Sachs, το παιχνίδι του οφείλει τη δημοφιλία του στο γεγονός ότι άπαντες το είχαν σε κόπια και όχι σε original, με αποτέλεσμα η Sachs Enterprises να μη μακροημερεύσει τελικά.
Ωστόσο, αμέσως μετά τη δημιουργία του Saucer Attack, ο Jim Sachs ξεκίνησε να δουλεύει πάνω σε ένα ιδιαίτερα μεγαλεπήβολο project, που επρόκειτο να ονομαστεί Time Crystal και, στον αισθητικό τομέα, ήταν αντίστοιχου επιπέδου με το Defender of the Crown. Ο Sachs, διαπιστώνοντας τις ελάχιστες πωλήσεις του Saucer Attack, αποφάσισε να εγκαταλείψει την πλατφόρμα του Commodore 64 και να στραφεί σε κάποιο άλλο format που δεν θα μαστιζόταν τόσο από την πειρατεία και θα μπορούσε ταυτόχρονα να λειτουργήσει ως ο καμβάς για τα υπέροχα γραφικά που τόσο ήθελε να φτιάξει. Το μηχάνημα στο οποίο κατέληξε ήταν φυσικά η Amiga, η οποία, την εποχή που κυκλοφόρησε το Defender of the Crown δεν είχε θέματα με την πειρατεία καθώς οι χρήστες της ήταν από τη μία ελάχιστοι και από την άλλη ιδιαιτέρως φραγκάτοι. Φυσικά όλα αυτά άλλαξαν αργότερα με την έλευση της Amiga 500, η οποία ήταν κατά πολύ φθηνότερη και σηματοδότησε και την εποχή που... ό,τι κυκλοφορούσε, αντιγραφόταν!
Πίσω όμως στο Time Crystal. Η ακροτελεύτια δημιουργία του Jim Sachs στον Commodore 64 δεν έφτασε πέρα από ένα - εντυπωσιακότατο - intro και ένα early stage του πρώτου level. Παρόλα αυτά το αποτέλεσμα της δουλειάς του Sachs ήταν απολύτως ενδεικτικό του συνολικού του έργου, με γραφικά που, όχι απλά ξεχώριζαν, αλλά ήταν ίσως και ό,τι καλύτερο είχε εμφανιστεί μέχρι τότε στην πλατφόρμα. Στο βίντεο που ακολουθεί μπορείτε να δείτε την αρχή του Time Crystal, από το αρχείο του εξαιρετικού website Games that weren't.
Καλημέρα σε όλους και σε όλες! Να πω καλή χρονιά κιόλας έστω και κατάτι πρόωρα; Να την πω κι αυτή, τσάμπα είναι, άλλωστε. Και βασικά δεν μας βλέπω να τα λέμε αύριο, οπότε ναι, Καλή Χρονιά σε Όλους! Και πάνω απ' όλα με υγεία, γιατί χωρίς αυτήν...
Ας έρθουμε όμως και στο θέμα της ανάρτησης, που όχι, δεν είναι οι ευχές για το νέο έτος. Τουλάχιστον όχι αποκλειστικά. Ήθελα λοιπόν να σας ενημερώσω για μία νέα κυκλοφορία, για ένα ολοκαίνουριο περιοδικό, αυστηρά 8μπιτης θεματολογίας (yes!) που ονομάζεται My 8-bit Syndrome. Πρόκειται για το... 8μπιτο σύνδρομο του πολυτάλαντου και πολυπράγμωνος Μάνου Σακέλλη, ο οποίος είναι υπεύθυνος και για διάφορες άλλες εκδόσεις (δείτε ΕΔΩ), καθώς ο άνθρωπος, απ' ότι φαίνεται, "το έχει" με τη δημιουργία περιοδικών.
To My 8-bit Syndrome λοιπόν, το 1ο τεύχος του οποίου κυκλοφόρησε ακριβώς πριν από ένα μήνα, είναι ένα περιοδικάκι μεγέθους Α5 και 32 σελίδων, με πολύ πιο χορταστικό περιεχόμενο απ' όσο μαρτυρούν τα παραπάνω νούμερα. Ο Μάνος έχεις χωρέσει μέσα σε αυτές τις 32 σελίδες νέα, συνέντευξη, puzzles & quiz και, φυσικά, πολλά-πολλά reviews παιχνιδιών για 8μπιτους υπολογιστές. Τα τελευταία μάλιστα έχουν χωριστεί έξυπνα σε 3 κατηγορίες, ήτοι σε reviews νέων παιχνιδιών, σε mini reviews νέων παιχνιδιών και σε reviews παλαιών τίτλων, τα οποία είναι σαφώς - και ορθώς, κατ' εμέ - και λιγότερα. Το πιο καλό όμως, δεν σας το είπα: παρά το ότι το My 8-bit Syndrome είναι 100% ελληνική δημιουργία, είναι γραμμένο εξ' ολοκλήρου στα αγγλικά! Κατά τη γνώμη μου αυτή είναι μια πολύ σωστή κίνηση του Μάνου, γιατί άλλο είναι να απευθύνεσαι στο κοινό της... Ψωροκώσταινας, και άλλο να έχεις ένα παγκόσμιο target group. Εντελώς διαφορετικές οι δυνατότητες και οι προοπτικές στην κάθε περίπτωση - εντός των συνόρων θα μπορούσε κάποιος να πει ότι... απλά δεν υφίστανται.
Το My 8-bit Syndrome κοστίζει 2,5€ σε ψηφιακή μορφή και 4€ (συν τα έξοδα αποστολής) σε έντυπο, κάτι που θεωρώ ότι και θα προτιμήσουν οι περισσότεροι. Μπορείτε να το βρείτε και να το αποκτήσετε από ΕΔΩ και σας συνιστώ να το κάνετε, όχι μόνο για να δώσετε ένα boost αγάπης, στήριξης και οικονομικής υποστήριξης στο Μάνο, αλλά και επειδή πραγματικά αξίζει, καθώς είναι όμορφο, καλογραμμένο και χορταστικό. Άντε πάμε, τι κάθεστε; There's a new kid in town όπως τραγουδούσαν κάποτε και οι Eagles.
Είναι ωραίο που όταν φτάνουν οι γιορτές κάποια πράγματα που τυχαίνει να διαβάζεις ή να παρακολουθείς μπαίνουν και αυτά σε εορταστικό κλίμα. Προφανώς δεν θα λυθούν τα προβλήματα του κόσμου ή θα εξαλειφθεί η φτώχεια και η δυστυχία παγκοσμίως εάν μπούμε άπαντες σε εορταστικό mood, αλλά είναι ευχάριστο, έστω και για μια-δυο-τρεις μέρες να χαλαρώνουμε και να αντιμετωπίζουμε τα πάντα με χαμόγελο και καλή διάθεση. Βοηθάνε και οι Χριστουγεννιάτικοι στολισμοί που προσωπικά μου αρέσουν τόσο που θα θεωρούσα καλή ιδέα να υπάρχουν όλο το χρόνο!
Όπως λοιπόν τόσοι και τόσα, έτσι και ο Paul Jenkinson με τη βοήθεια και τη συμπαράσταση του Geoff Neil ετοίμασε ένα "γιορτινό" επεισόδιο του The Spectrum Show με αυξημένη διάρκεια για έξτρα Spectrumική απόλαυση και χαλάρωση τις μέρες των γιορτών.
Στο εορταστικό - "Festive Special" - επεισόδιο του The Spectrum Show o Paul με τον Geoff "ξεψαχνίζουν" το τεύχους του Δεκεμβρίου του 1983 του Computer + Video Games - τα θέματα που αφορούν τον Spectrum, εννοείται. Είναι ενδιαφέρον να ξαναθυμηθεί κανείς τι διαβάζαμε εκείνα τα χρόνια, ποιες ήταν οι τάσεις και οι προβληματισμοί των χρηστών των home computers και τι περιμέναμε να κυκλοφορήσει.
Μετά λοιπόν από ένα αρκετά χαλαρωτικό μισάωρο σε κλίμα 1983 το επεισόδιο φτάνει στο κυρίως πιάτο, που δεν είναι άλλο από την δοκιμή του περίφημου The Spectrum της Retro Games Ltd. Εδώ θα πρέπει να αναφερθώ και στο μεγάλο "φάουλ" της παραγωγού εταιρίας που έστειλε δωρεάν σπέσιαλ εκδόσεις του μηχανήματος σε ένα κάρο YouTubers, αλλά όχι στον Paul που απλά πήγε και το αγόρασε όπως θα έκανε και οποιοσδήποτε άλλος. Μιλάμε για έναν άνθρωπο που έχει κανάλι για τον Spectrum πάνω από 10 χρόνια τώρα, που κυκλοφόρησε περιοδικό και που έχει φτιάξει τόσα και τόσα παιχνίδια: στην κοινότητα του Spectrum είναι ένα από τα πλέον ενεργά (αν όχι και το πιο ενεργό) μέλη και η Retro Games Ltd απλά τον αγνόησε, για να στείλει κομμάτια σε Αμερικανούς ή YouTubers που ασχολούνται με Nintendo και PlayStation! Πραγματικά κρίμα...
Μετά τον The Spectrum ο Paul δοκιμάζει και το Chat64 (προσωπικά δεν το γνώριζα), την έκδοση για Spectrum, φυσικά. To εν λόγω interface προσφέρει στον Spectrum τη δυνατότητα σύνδεσης στο Internet μέσω WiFi και τη συμμετοχή σε ειδικά chatrooms, που απευθύνονται σε λάτρεις των 8bits - και όχι μόνο! Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πόσο φτηνά πλέον είναι τα add-ons που προσφέρουν διασύνδεση στο Internet στους παλιούς μας υπολογιστές, αν και προσωπικά δεν θεωρώ κορυφαίο στόχο το chatting - τουλάχιστον όχι σε κάποιο "ειδικό" website. Αν το έκανε σε Viber και Messenger, τότε μάλιστα. Πάντως, το μπει ένα retro computer στο Internet είναι το πρώτο και βασικό βήμα. Από εκεί και πέρα μένει να σκεφτεί κάποιος τις πιθανές χρήσεις που θα λύσουν τα χέρια των χρηστών. Ένα εξαιρετικό παράδειγμα είναι το SidecarT για τους υπολογιστές της σειράς Atari ST, που παρέχει online πρόσβαση σε μία database με όλο (σχεδόν) το software που είχε κυκλοφορήσει για το μηχάνημα. Χρήσιμο δεν θα ήταν να υπάρχει κάτι αντίστοιχο για όλα τα retro computers;
Αυτά για απόψε, έχουμε και γιορτές, ε; Εύχομαι Χρόνια Πολλά σε όλους και να περάσετε υπέροχα με τους αγαπημένους σας! Α, ναι, και το επεισόδιο:
Όταν, κάπου γύρω στο 2010, απέκτησα τον πρώτο μου Atari STE το έκανα με ανάμικτα συναισθήματα. Κι αυτό γιατί ποτέ δεν θεώρησα ότι το μηχάνημα αυτό καλώς κυκλοφόρησε αλλά και ούτε ότι η Atari έπρεπε σώνει και καλά να προσπαθήσει να αντιμετωπίσει την Amiga στο δικό της γήπεδο, αυτό του gaming. Αλλά, ακόμα και αν αυτό ήταν το σχέδιο, θα έπρεπε να απαντήσουν με ένα μηχάνημα που θα ήταν σαφώς ανώτερο της 500άρας και όχι με μια μεσοβέζικη λύση που θα προσπαθούσε να καλύψει το gap μεταξύ Atari 520ST και Amiga 500 σε animation και ήχο. Και δεν ήταν μόνο τα παραπάνω: σε εκείνη την 20ετία μεταξύ 1990 και 2010 δεν είδαμε σχεδόν τίποτα που να δικαιολογεί το ότι φτιάχτηκε αποκλειστικά για STE πέρα από κάποια demos αν δεν με απατά η μνήμη μου. Έτσι λοιπόν, όταν 2-3 χρόνια αργότερα παρουσιάστηκε οικονομική ανάγκη δεν δυσκολεύτηκα καθόλου να πάρω την απόφαση να αποχωριστώ τον STE. "Ο μεγάλος αδικημένος στη μάχη των 16bit"; "Ο άσος στο μανίκι της Atari"; "Ο άξιος απόγονος του original ST"; Μπα, ο STE δεν ήταν τίποτα από αυτά. "Too little, too late" μάλλον.
Πριν περάσει πολύς καιρός μου ξαναδόθηκε η ευκαιρία να αποκτήσω έναν STE και μάλιστα σε καλή τιμή, από έναν φίλο. Τον αγόρασα, τον πήγα κατευθείαν στα 4ΜΒ RAM (η μόνη εύκολη αναβάθμιση σε μηχάνημα της σειράς ST/STE, εδώ που τα λέμε) και περίμενα. Τι στο καλό, στην Atari scene πλέον ακόμα και μονόχρωμο κλώνο του Pac-Man να κυκλοφορούσαν, τον έβγαζαν αποκλειστικά για STE πλέον. Οπότε, νομοτελειακά, κάποτε θα έβγαινε και κάτι αξιόλογο. Ένα παιχνίδι ρε παιδί μου που να μπορεί να σταθεί απέναντι στην Amiga και να βροντοφωνάξει "να, ούτε κι εδώ δεν με ξεπερνάς πια!". Π@π@ρια. Όσο το είδατε εσείς, τόσο το είδα και εγώ. Αν' αυτού κυκλοφορούσαν... τρίλιζες με 16 χρώματα που απαιτούσαν 2ΜΒ μνήμης, άθλια platformers που χρειαζόντουσαν σώνει και καλά σκληρό δίσκο και πάει λέγοντας. Και, όχι μόνο αυτό, αλλά και η παραγωγή μειωνόταν κιόλας χρόνο με το χρόνο! Είχε άραγε αφήσει την τελευταία την πνοή η Atari scene; Ξεψύχησε μονάχη της στη λησμονιά χωρίς να την πάρει κανείς χαμπάρι; Εμ, "αφού πόνταρε τα ρέστα της στον STE καλά να πάθει" θα υποστήριζε κάποιος κακόψυχος. Όχι εγώ, ένας φίλος.
Μην σας τα πολυλογώ, βλέποντας αυτή την κατάσταση, όταν μου έγινε μία πρόταση "τράμπας" του STE μου πριν από ένα χρόνο η οποία στα ανταλλάγματα περιλάμβανε ένα άριστο 1084, δεν το σκέφτηκα πάνω από 5 δευτερόλεπτα. "Γεια σου και να μας γράφεις" ήταν η επωδός μου στον STE και έμεινα με τον 520STFM και τον 1040STF μου. Και χωρίς βλέψεις για να αποκτήσω ξανά κάτι άλλο (από Atari) στο μέλλον. Πόσες ευκαιρίες να δώσεις σε ένα μηχάνημα που δεν το αγάπησες ποτέ και το οποίο έδειχνε να μην το έχει αγαπήσει πραγματικά και κανένας άλλος;
Όλα αυτά βέβαια, μέχρι χθες το απόγευμα. Που μου προτείνει το YouTube ένα βιντεάκι με ένα νέο racing game για STE, το οποίο παρουσιάστηκε στην Silly Venture και άφησε τους πάντες με το στόμα ανοιχτό. Βρε λες;
Μόνο και μόνο κάποια από τα χαρακτηριστικά του νέου αυτού παιχνιδιού, που ονομάζεται απλά και περιεκτικά FASTER (ή, καλύτερα, faSTEr;) σε προδιαθέτουν για κάτι διαφορετικό από την μέχρι τώρα πεπατημένη:
50 frames per second racing action on an 8MHz Atari STE 15+ large, full-colour sprites on screen drawn by Blitter chip 30+ colours on screen from enhanced STE palette Full 24 hour day/night cycle Simultaneous digital engine noise, sound effects and YM soundtrack Screen shaking effect courtesy of STE hardware scrolling
Μπορείτε να παρατηρήσετε ότι γίνεται εκτενής χρήση του hardware του STE. Και αναφέρομαι σε εκτενή χρήση ακριβώς αυτών των χαρακτηριστικών του STE που τον διαφοροποιούσαν από τον απλό ST. Αυτά βέβαια στα χαρτιά. Γιατί στην πράξη...
Ε, λοιπόν, στην πράξη το FASTER είναι αυτό ακριβώς που υπόσχονται τα χαρακτηριστικά του. Και ίσως και παραπάνω! Μπορεί να μην έχω πια Atari STE για να το τρέξω και να αναγκάζομαι να περιοριστώ σε εξομοίωση και σε θέαση διαφόρων videos, αλλά είναι φανερό ότι ο Jonathan Thomas, ο άνθρωπος που είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη του FASTER, έπεσε διάνα! Το παιχνίδι είναι smooth as butter, έχει πολύ ωραία γραφικά και ήχο, και στυλ και gameplay που θυμίζουν... ύποπτα WEC Le Mans με ολίγη από Lotus. "Ζητάει" μονάχα 1ΜΒ μνήμης και καταλαμβάνει όλη κι όλη μία δισκέτα, δείχνοντας τον δρόμο που προσωπικά θεωρώ ότι άπαντες οι ασχολούμενοι με την ST/STE scene θα έπρεπε να ακολουθήσουν. Κατά την προσωπική μου άποψη το μόνο σημαντικό ελάττωμα που κατάφερα να εντοπίσω είναι ο "παλιακός" τρόπος χειρισμού, με το joystick προς τα πάνω για γκάζι που είχε ήδη ξεπεραστεί από την εποχή του Lotus, όταν και άρχισε να υιοθετείται η χρήση του fire button για τη λειτουργία αυτή.
Αυτά! Δεν ξέρω τι άλλο θα μπορούσα να προσθέσω. Είναι άλλωστε μάλλον η πρώτη φορά που γράφω κάτι καλό αναφορικά με τον STE που είμαι κι εγώ λίγο έξω απ' τα νερά μου. Αν θα μπορούσα να καταλήξω σε κάποιο συμπέρασμα που να προκύπτει από την ευχάριστη έκπληξη της κυκλοφορίας του FASTER, αυτό είναι "φτιάξτε παιχνίδια για τον STE, καλοδεχούμενα είναι. Αρκεί αυτά αξιοποιούν πλήρως το έξτρα hardware". Αλλιώς και ο ST καλός είναι.
Καλησπέρα και καλό μήνα σε όλους, καθώς οδεύουμε ολοταχώς προς την ολοκλήρωση μίας ακόμα χρονιάς (πόσο γρήγορα κυλάνε οι άτιμες). Βάσει του χρονοδιαγράμματος που τηρεί ευλαβικά ο Paul Jenkinson, ο δημιουργός του The Spectrum Show, κάπου ανάμεσα στα Χριστούγεννα και στην παραμονή της Πρωτοχρονιάς λογικά θα κυκλοφορήσει και το 148ο επεισόδιο, αλλά προς το παρόν θα αρκεστούμε στο 147ο που εμφανίστηκε χθες στα συνηθισμένα λημέρια (YouTube).
Πιστός στις δοκιμές hardware, αυτή τη φορά ο Paul ασχολήθηκε με το Videoface, ένα video digitiser για τον Spectrum. Γεγονός που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν υπήρχε κάποιο όριο στην ποσότητα και την ποικιλία των περιφερειακών που κυκλοφόρησαν για τον Spectrum τότε, στις καλές μέρες των 80s. Βλέπετε, για να έχουμε την έννοια του video digitiser να υλοποιείται πραγματικά, η συσκευή οφείλει να ψηφιοποιεί βίντεο (έλα τώρα!). Πώς όμως το κάνεις αυτό αφού κάθε full screen frame καταναλώνει 6.912 bytes από τα 49.152 που είναι συνολικά η διαθέσιμη RAM του Spectrum; "Δύσκολα", είναι η απάντηση και αυτό ακριβώς πράττει και το Videoface, επιτρέποντας τη δημιουργία "χορταστικών" βίντεο των... 6 frames (41.472 bytes συνολικά)! Συνεπώς το Videoface μάλλον κυκλοφόρησε περισσότερο για να δείξει ότι ήταν εφικτό να φτιαχτεί ένα τέτοιο περιφερειακό, παρά με τη φιλοδοξία να είναι πραγματικά χρήσιμο. Αν και, ποιον κοροϊδεύουμε, αν εκείνα τα χρόνια βλέπαμε 6 frames digitised video στον "γομολάστιχα" (μετά από 7-8 λεπτά φόρτωμα) μάλλον θα μέναμε με το στόμα ανοιχτό και την έκπληξη να αποτυπώνεται στα πρόσωπά μας! Ah, those were the days...
Το 147ο επεισόδιο του The Spectrum Show έχει ως συνήθως και game reviews (Avenger, Rocket Raider, Jet Set Steamboat Willie, Hades Nebula - με το τελευταίο να είναι πραγματικά εντυπωσιακό στον τομέα των γραφικών). Και τέλος, έχουμε και ένα μικρής διάρκειας clip από την παρουσίαση του Paul και του Geoff στο CRASH Live 2024. Γενικώς αρκετή Spectrumική ύλη για ένα ευχάριστο και χαλαρωτικό μισάωρο, όπως ακριβώς μας έχει καλομάθει συνηθίσει ο Paul.
Παρακολουθείστε το 147ο επεισόδιο του The Spectrum Show στο βίντεο που ακολουθεί:
Έφτασε. Όχι επίσημα - αυτό θα συμβεί από αύριο - αλλά πλέον είναι στα χέρια κάποιων YouTubers κι έτσι μπορέσαμε κι εμείς να δούμε ενδελεχώς (αν και εξ αποστάσεως) το νεότερο προϊόν της Retro Games Ltd. που φιλοδοξεί να είναι και το πλέον ολοκληρωμένο της εταιρίας. Και γι' αυτό χρωστάμε φυσικά πολλά στους μηχανικούς της τελευταίας αλλά και στον ίδιο τον ZX Spectrum, η λιτή φύση του οποίου οδήγησε - επιτέλους - σε ένα remake που όχι μόνο διαθέτει φυσικό μέγεθος και κανονικό (όσο ήταν του Spectrum, τέλος πάντων) πληκτρολόγιο, αλλά και το οποίο, για πρώτη φορά, δεν χρειάζεται κάποιο joystick-ανοσιούργημα προκειμένου να λειτουργήσει. Όσοι είχαν στο παρελθόν αγοράσει κάποιο από τα TheC64 mini, TheC64, TheA500 mini, The400 mini ή/και TheVIC20, καταλαβαίνουν.
Βλέπετε, όσο κι αν τα προαναφερθέντα προϊόντα με τα θετικά του και με τα αρνητικά του το καθένα είχαν ως στόχο - για εμάς, τους Retro computer lovers - να υποκαταστήσουν τα... αρχαία και ευπαθή μηχανήματά μας, άπαντα ταλαιπωρούνταν από την σχεδόν υποχρεωτική χρήση του παρεχόμενου joystick, το οποίο, πολύ απλά, σκότωνε την gaming εμπειρία. Μα εντελώς, όμως. Και όσο και αν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν διάφορα ανταπτοράκια για "κανονικά" 9πινα joysticks, είτε η απουσία κανονικού πληκτρολογίου είτε η έλλειψη έξτρα fire buttons ανάγκαζε τους χρήστες να έχουν πάντοτε συνδεδεμένο το official (τραγικό) χειριστήριο. Και μία USB θύρα μείον, βεβαίως-βεβαίως.
Ο The Spectrum όμως, είναι μία άλλη ιστορία. Θυμάστε άλλωστε τον Spectrum να είναι άρρηκτα συνδεδεμένος ως εικόνα με κάποιο joystick; Q, A, O, P και M και άγιος ο Θεός. Ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει και έτσι, το ολοκαίνουριο προϊόν της Retro Games Ltd. κυκλοφορεί ως (άλλος) κανονικός "γομολάστιχας": ό,τι κάνουμε γίνεται με το πληκτρολόγιο. Και, αν επιλέξουμε μέσω κάποιου USB adaptor να συνδέσουμε ένα 9πινο joystick, τότε κανένα απολύτως πρόβλημα: αυτό θα λειτουργεί ως Kempston ή Sinclair joystick ανάλογα με το παιχνίδι, καθώς όλες οι λειτουργίες που έχουν σχέση με τα menus και τις έξτρα δυνατότητες του The Spectrum γίνονται μέσω του πληκτρολογίου και του πλήκτρου "Home" που βρίσκεται στην πίσω δεξιά πλευρά του μηχανήματος. Σούπερ!
Φυσικά, Spectrum χωρίς Sinclair BASIC είναι αυτοκίνητο δίχως ρόδες και έτσι έχουμε στη διάθεσή μας το επονομαζόμενο "classic mode" που μας ταξιδεύει 42 χρόνια πίσω, στην εποχή που ο άντρας χαρακτηριζόταν από το αν ξέρει να χρησιμοποιεί loops και conditions και δεν πληκτρολογούσε με τους αντίχειρες σε smartphones, postάροντας στα social media τον καφέ που πίνει και ρουφώντας ατμοτσίγαρα.
Σα να μην έφταναν όμως αυτά, ο The Spectrum λύνει και ένα χρόνιο πρόβλημα που είχαν οι χρήστες του υπολογιστή τα τελευταία χρόνια: τι γίνεται αν θες να έχεις έναν κλασικό "γομολάστιχα" με κάποιο mass storage device που να μπορεί να τρέξει και τα προγράμματα του 128άρη; Ναι, κυκλοφορούν μεν κάποια προϊόντα που κάνουν αυτή τη δουλειά (π.χ. το Harlequin 128K) αλλά έχουν κάποια θεματάκια. Και κάποιο κόστος, φυσικά. Ο The Spectrum επιτρέπει την εκτέλεση image files σχεδόν οποιοδήποτε format, για οποιοδήποτε μοντέλο του Spectrum, δίνοντας έτσι πρόσβαση σε όλη την (αχανέστατη) software library του υπολογιστή.
Όλα τα παραπάνω κοστίζουν 99,99€ για την αγορά ενός υπολογιστή ο οποίος φιλοδοξεί να αντικαταστήσει τον πραγματικό σας ZX Spectrum σε επίπεδο καθημερινής χρήσης (για όσους τον χρησιμοποιούν) αλλά και να δώσει μία λειτουργικότατη out-of-the-box λύση σε όποιους θέλουν να θυμηθούν τις "παλιές, καλές μέρες" χωρίς να ψάχνουν για original μηχάνημα, περιφερειακά, software κλπ.
Επειδή ως γνωστόν οι εικόνες (και δη οι κινούμενες) πολλές φορές τα λένε πολύ καλύτερα από τις λέξεις, συνιστώ να παρακολουθήσετε το παρακάτω βιντεάκι από το (εξαιρετικό) κανάλι Noel's Retro Lab που παρουσιάζει αναλυτικά τον The Spectrum και τις δυνατότητές του:
Ας ξεκινήσουμε με μία παραδοχή: αν το Deep Blue είχε κυκλοφορήσει εκεί, στα τέλη του 1984, ακριβώς πριν το Knight Lore της Ultimate Play The Game (δείτε αναλυτικό αφιέρωμα στο 2ο τεύχος του Retro Planet) οι απανταχού Spectrumάδες θα μιλούσαν ακόμα γι' αυτό, ως το παιχνίδι-σταθμό, το παιχνίδι-επανάσταση και πολλά άλλα υπερβολικά ή μη που ακούγονται κάθε φορά όταν αναφέρεται κάποιος στον εμβληματικό τίτλο του πλέον αξιομνημόνευτου software house της Αγγλίας στο πρώτο μισό της δεκαετίας του '80. Όμως το Deep Blue έκανε την εμφάνισή του 33 ολόκληρα χρόνια αργότερα, με συνέπεια το jaw dropping effect να έχει μειωθεί (σχεδόν) στο ελάχιστο. Παρόλα αυτά, όπως μπορείτε και εσείς να διαπιστώσετε από τα screenshots που συνοδεύουν το κείμενο, το παιχνίδι του Errazking στον τομέα των γραφικών είναι εξόχως εντυπωσιακό: δεν είναι τυχαίο ότι από τα 4 παιχνίδια σε 4 διαφορετικά formats που παρουσιάζουμε στον παρόν τεύχος του Retro Planet από τη στήλη που διαβάζετε αυτή τη στιγμή, το Deep Blue παρουσιάζει σαφέστατα το πιο ελκυστικό αισθητικό αποτέλεσμα, αφήνοντας πίσω του παιχνίδια για Amstrad CPC, Commodore 64 αλλά ακόμα και Atari ST!
Αλλά ας εξετάσουμε καλύτερα το παιχνίδι ενδελεχώς, αφήνοντας προς το παρόν στην άκρη το eye candy…
Το Deep Blue είναι ένα 3D isometric παιχνίδι αλλά, σε αντίθεση με την πλειονότητα των τίτλων αυτού του είδους που κυκλοφόρησαν την χρυσή εποχή του Spectrum, έχει το arcade στοιχείο περισσότερο τονισμένο από αυτό του adventure. Αναλαμβάνουμε τον ρόλο ενός δύτη/εξερευνητή στο κουφάρι ενός γιγαντιαίου βυθισμένου πλοίου, σε αναζήτηση ενός χαμένου θησαυρού. Καθώς περιπλανόμαστε στις δεκάδες οθόνες που απαρτίζουν το παιχνίδι θα συναντήσουμε πάμπολλα εμπόδια, είτε άψυχα - κατά το κλασικό μοτίβο του είδους - είτε έμψυχα. Και αν μέχρι τώρα αυτό που είχε μάθει να κάνει ο καλός 3D isometric gamer (όχι και ο πλέον δόκιμος όρος, δεκτό) ήταν να… παίρνει δρόμο, αυτή τη φορά μπορούμε να αμυνθούμε, καθώς διαθέτουμε ένα ψαροντούφεκο που μπορεί να στείλει τους διάφορους εχθρούς πίσω στον δημιουργό τους - αν φυσικά σημαδέψουμε σωστά. Έτσι λοιπόν, η περιπλάνησή μας στα άδυτα του βυθισμένου πλοίου προμηνύεται αγωνιώδης και περιπετειώδης και πολλά θα εξαρτηθούν από το καλό μας σημάδι και τα αντανακλαστικά μας. Δυστυχώς, ο χειρισμός του ήρωά μας δεν είναι και ο ευκολότερος δυνατός καθώς έχει υιοθετηθεί το δοκιμασμένο και αγαπημένο (;) αριστερόστροφα-δεξιόστροφα-εμπρός-άλμα των παιχνιδιών του είδους και χρησιμοποιούμε το ψαροντούφεκο όχι με το fire όπως λογικά θα ήταν αναμενόμενο, αλλά με το joystick προς τα κάτω (το fire button χρησιμοποιείται για το άλμα). Μπορεί να φαίνεται εκ πρώτης μεγάλο μειονέκτημα αυτό το είδος χειρισμού αλλά σιγά-σιγά συνηθίζεται, ειδικά από ανθρώπους που έχουν γράψει τα χιλιόμετρά τους σε τέτοιου είδους παιχνίδια όπως είναι ο γράφων…
Φυσικά, το να φτιαχτεί μια 3D isometric engine εκ του μηδενός, ακόμα και με τα εργαλεία και την τεχνογνωσία που υπάρχουν διαθέσιμα εν έτει 2017 δεν είναι παίξε-γέλασε, κι έτσι ο Errazking κατέφυγε στην χρήση του 3D Game Maker της CRL, που είχε κυκλοφορήσει το 1987. Η συγκεκριμένη engine φαίνεται εκ του αποτελέσματος να έχει πάρα πολλές δυνατότητες, και το γεγονός ότι σε οθόνες με πολλά sprites το framerate παίρνει την κατιούσα είναι αναμενόμενο, καθώς το έχουμε συναντήσει σε όλα τα παιχνίδια του είδους στο παρελθόν. Αυτό που αποτελεί σαφές μειονέκτημα του 3D Game Maker είναι ότι δεν δίνει την δυνατότητα για άνω της μίας ζωής στον παίκτη: έτσι, όσο μακριά κι αν έχετε φτάσει, όσο κι αν έχετε προχωρήσει το παιχνίδι, το παραμικρό λάθος μπορεί να αποβεί μοιραίο και να σας οδηγήσει στο αρχικό menu του Deep Blue. Το χαρακτηριστικό αυτό μόνο αμελητέο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, και αποτελεί και την Αχίλλειο πτέρνα του τίτλου της δοκιμής. Είναι πραγματικά κρίμα που μια τόσο αξιόλογη και ολοκληρωμένη προσπάθεια "χαντακώνεται" από αυτό το (εκνευριστικότατο) χαρακτηριστικό μιας game engine κατά τα άλλα θαυματουργής…
Πάμε στην ετυμηγορία, λοιπόν: το Deep Blue είναι ένα ενδιαφέρον παιχνίδι με πολύ αξιόλογο gameplay, πολλές οθόνες για εξερεύνηση και γραφικά από τα καλύτερα που έχουμε δει ποτέ στον ταπεινό ZX Spectrum. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ένα αριστούργημα ίσως (με τα μέτρα της πλατφόρμας, πάντα), εάν δεν αμαύρωνε την εικόνα του αυτό το "θανάσιμο" μειονέκτημα της μίας και μοναδικής ζωής. Φυσικά, επιβάλλεται να το τσεκάρετε, αλλά είναι μάλλον βέβαιο ότι γρήγορα θα σας εκνευρίσει η συχνότητα με την οποία θα χάνετε…
Βαθμολογία: 7/10
Το παραπάνω review δημοσιεύθηκε στο 18ο τεύχος του περιοδικού Retro Planet, που κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2017.
