8088 MPH: η (καθυστερημένη) απάντηση των PCs

Ε, ναι λοιπόν, δεν ντρέπομαι να το πω: είμαι από αυτούς που χωρίς να το καταλαβαίνουν τότε αλλά, απολύτως συνειδητά πλέον, υποστηρίζουν ότι οι συνεχιστές των 8μπιτων home computers ήταν τα PCs και όχι οι 16μπιτοι Amiga, Atari ST (βάλτε και λίγο από Archimedes). Τι, θέλετε να το αιτιολογήσω; Ας είναι...

Όσοι έζησαν τις υπέροχες εκείνες ημέρες του computer boom των 8bit personal computers προφανώς θα θυμούνται ότι ο υπολογιστής δεν ήταν μονάχα το μέσο που χρησιμοποιούσες για να παίξεις video games. Όχι, ήταν κάτι πολύ περισσότερο απ' αυτό. Κάποιοι, μάλλον λανθασμένα, έχουν μείνει με την εντύπωση ότι το πρώτο που μαθαίναμε εκείνα τα (περισσότερο από σήμερα, τουλάχιστον) αγνά χρόνια ήταν το πώς φορτώνουν τα παιχνίδια. Δεν ήταν έτσι, όμως. Το πρώτο που συνέβαινε συνήθως, ήταν να πληκτρολογήσουμε δειλά-δειλά τις πρώτες εντολές από το manual του υπολογιστή. Και, μαντέψτε, τα πάντα ξεκινούσαν με το κλασικό PRINT "HELLO WORLD". Προφανώς η εκτέλεση μιας BASIC εντολής δεν καθιστούσε αυτομάτως κάποιον προγραμματιστή, αλλά τον έκανε (επίσης αυτομάτως) μεγαλύτερο γνώστη του αντικειμένου από τον σημερινό μέσο χρήστη PC!

Φυσικά, τα παραπάνω δεν θα είχαν κανένα νόημα αν όλοι σταματούσαν στο PRINT "HELLO WORLD". Ευτυχώς, (πάρα) πολλοί συνέχιζαν - ήταν και τα manuals αναλυτικά, καλογραμμένα και ενδιαφέροντα εκείνα τα χρόνια - και προχωρούσαν αρκετά βήματα παραπέρα, στο σημείο μάλιστα που διαπίστωναν ότι η εκάστοτε διάλεκτος BASIC ήταν μάλλον φτωχή για να στηρίξει τις προγραμματιστικές τους προσδοκίες. Ε, εκεί άρχιζε η τριβή με την assembly (ή, τουλάχιστον, η προσπάθεια).

Ταυτόχρονα με τα παραπάνω, ο μέσος χρήστης της εποχής αποκτούσε σταδιακά (αν δεν την είχε ήδη) και μια επαφή με τα ηλεκτρονικά. Μπορεί να ξεκινούσε από τη ρύθμιση της κεφαλής του κασετόφωνου, και να έφτανε μέχρι στην εγκατάσταση της επέκτασης μνήμης στον 16άρη ZX Spectrum ή στο άνοιγμα του CPC 6128 για να ξαναφέρει στη θέση της την κεφαλή του disk drive. Έτσι ήταν, οι χρήστες εκείνα τα χρόνια φυσικά και έπαιζαν video games, αλλά δεν ασχολούνταν αποκλειστικά με αυτά. Αρκετοί είχαν ήδη καταφέρει να κατανοήσουν την τεράστια ικανοποίηση που έδινε στον δημιουργό ο ίδιος ο προγραμματισμός μιας εφαρμογής ή ενός παιχνιδιού σε σχέση με την απλή χρήση αυτού. Εκείνα τα χρόνια που (θέλουμε να πιστεύουμε) το ποσοστό των ψεκασμένων δεν αποτελούσε την συντριπτική πλειοψηφία, ο - ας τον πούμε - "pro programmer" θα γελούσε ίσως με την ψυχή του με κάποιον που θα αυτοχαρακτηριζόταν ως "pro gamer". Και, μην το πάμε και μακριά: μια σύντομη ματιά στις σελίδες των περιοδικών της εποχής αρκεί για να πείσει και τον πλέον δύσπιστο. Δείτε πόσες σελίδες ήταν αφιερωμένες στον προγραμματισμό και πόσες στα παιχνίδια και θα καταλάβετε...

Παρόλο που έδειχναν ως η φυσική συνέχεια, οι 16μπιτοι υπολογιστές δεν ακολούθησαν ποτέ τον δρόμο των 8μπιτων. Αν και επρόκειτο για μηχανήματα με πληθώρα δυνατοτήτων που θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν και τον πλέον απαιτητικό που θα έκανε το βήμα να φύγει από τα 8μπιτα, οι Atari ST και Commodore Amiga δυστυχώς, πολύ γρήγορα, μετατράπηκαν σε παιχνιδομηχανές με ατέλειωτη ιπποδύναμη συγκριτικά με τους ταπεινούς προγόνους τους. Να ήταν το γεγονός ότι πλέον η BASIC δεν αποτελούσε παρά μια ακόμα εφαρμογή και δεν ήταν καν υποχρεωτικό το να την φορτώσει κανείς; Να ήταν η πιο-απλή-πεθαίνεις ευκολία του "βάζω δισκέτα και ξεκινάει"; Να ήταν η έλλειψη ανοιχτής αρχιτεκτονικής - τουλάχιστον στα entry μοντέλα; Να ήταν η αυξημένη πολυπλοκότητα ανάπτυξης μιας ικανοποιητικής εφαρμογής ή παιχνιδιού στα 16μπιτα σε σχέση με τα 8μπιτα; Ή μήπως τα εντυπωσιακά γραφικά και ο κρυστάλλινος ήχος απλά παρέσερναν τους πιτσιρικάδες της εποχής μακριά από τον προγραμματισμό και το κατσαβίδιασμα, μακριά από την χομπίστικη χρήση και την εξερευνητική διάθεση και τους πέταγαν με τα μούτρα στον ευκολοχώνευτο πακτωλό των video games;

Το πιθανότερο είναι ότι είχαμε να κάνουμε με έναν συνδυασμό όλων των παραπάνω. Ευτυχώς που υπήρχαν τα PCs...

Ναι, δεν αστειεύομαι! Θυμάμαι σαν να 'τανε χτες ότι ήδη από το 1986 ήμουν ο τυχερός (;) κάτοχος ενός (τότε) ολοκαίνουριου Atari ST. Είχα περάσει πιο πριν από τον ZX Spectrum και τον Commodore 64 (και όχι μόνο) και είχα γευθεί με μεγάλη όρεξη τις χάρες τους, τα παιχνίδια τους και την δημοφιλία τους. Και ναι, φυσικά και μου άρεσε. Αλλά ήθελα και εγώ ο ίδιος και ο συγχωρεμένος ο πατέρας μου να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα, να πάμε στο επόμενο στάδιο. Και έτσι καταλήξαμε στον Atari 520ST, καθώς η Amiga 1000, ό,τι κι αν σας λένε, ήταν απλά απλησίαστη εκείνα τα χρόνια για το βαλάντιο του μέσου μισθωτού.

Ο Atari είχε εντυπωσιακά γραφικά. Ειδικά εκείνη η άτιμη η ασπρόμαυρη οθόνη του, το SM124, ήταν πραγματικά "χαρτί". Συνηθισμένος στις ασπρόμαυρες ή έγχρωμες τηλεοράσεις με τα παλαιότερα μηχανήματά μου, απλά κόντεψα να χάσω τα λογικά μου όταν πρωτοαντίκρισα την uber-καθαρή και σταθερή εικόνα στην ανάλυση των 640x400 pixels στο monitor της Atari. Φυσικά, και άλλα πράγματα ήταν υπέρ του δέοντος εντυπωσιακά για την εποχή στον Atari 520ST, αλλά αυτό το πράγμα με την οθόνη μου έχει μείνει...

Σε απόλυτη αντιδιαστολή με τις hardware δυνατότητες του μηχανήματος βρισκόταν δυστυχώς η ST BASIC. Αργή, με κακό manual και bugs, δεν είχε σε κανένα σημείο την user friendliness της Sinclair BASIC ή την διάχυτη ποιότητα της Locomotive BASIC που κοσμούσε τα ROM chips των Amstrad CPC. Μιας και ήταν αρχή ακόμη, τα παιχνίδια και οι εφαρμογές στον ST ήταν ελάχιστα και οι λιγοστές λειτουργίες του GEM δεν σου επέτρεπαν να "ψαχτείς" παραπάνω. Έτσι, πολύ σύντομα διαπίστωσα ότι ενώ είχα στην κατοχή μου την Ferrari των προσωπικών υπολογιστών της εποχής (είπαμε, η Amiga δεν υπήρχε καν σαν σκέψη ακόμα) μάλλον είχα μεγάλο έλλειμμα στα καύσιμα για να την κινήσω. Δεν άργησα λοιπόν να ξαναγυρίσω στη ζεστή αγκαλιά του 64άρη αλλά και σε αυτήν του CPC 6128 καθώς, όσο περνούσε ο καιρός, οι τιμές των 8μπιτων όλο και έπεφταν. Μέχρι που, κάπου προς τα τέλη του '89 ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με τα PCs...

Η πρώτη εντύπωση - δεν θα το κρύψω - ήταν η χειρότερη δυνατή: ένα PC της Philips με Intel 8088 και πορτοκαλιά (amber) οθόνη δίπλα-δίπλα σε μια Amiga 500 με 1084 που έπαιζε το Beach Volley της Ocean. Ε, "μα είναι να γελάει κανείς!" που έλεγε κι ο μακαρίτης ο Φίλιππας ο Συρίγος. Και η δεύτερη εντύπωση αντίστοιχη ήταν, και η τρίτη, και η τέταρτη και πάει λέγοντας. Τα πράγματα όμως έμελε να αλλάξουν σύντομα, καθώς άρχισα να γεύομαι τις αρετές του MS-DOS (εσείς εκεί πίσω: σας ακούω που γελάτε!), την ταχύτητα, τις δυνατότητες και την ορθή δομή της GW-BASIC αλλά και τα καλά που μπορούσε να προσφέρει ένας σκληρός δίσκος. Τα μονόχρωμα ή τετράχρωμα παιχνίδια είναι η αλήθεια ότι προκαλούσαν μια άλφα θλίψη, η οποία όμως δεν συγκρινόταν καν με εκείνη που προκαλούσε η έλλειψη chip ήχου. Σκεφτείτε ότι ήδη από το 1984 είχα στην κατοχή μου Commodore 64 και δάκρυζα με τις απίστευτες/υπέροχες/ανεπανάληπτες μελωδίες του SID και είχαμε φτάσει στο 1990 και στα PCs ακούγαμε ό,τι ακούγαμε από το ενσωματωμένο μεγαφωνάκι... Ευτυχώς αυτή η κατάσταση δεν κράτησε πολύ, καθώς η ανοιχτή αρχιτεκτονική των PCs - το μεγαλύτερο ίσως πλεονέκτημα απέναντι σε Amiga και Atari αλλά και η χαρά του χομπίστα - επέτρεψε την αλλαγή της CGA με EGA και αργότερα με VGA. Ε, όταν απέκτησα και την Adlib τότε όλα τέλειωσαν: ήμουν πια στην σωστή πλατφόρμα και το χαιρόμουν με όλη μου την ψυχή. Οι καλύτερες μέρες φαίνονταν να ξημερώνουν για τα PCs, ενώ, για Amiga και Atari, παρόλο που τότε δεν το γνωρίζαμε, το τέλος θα ερχόταν πολύ πιο σύντομα απ' ότι θα μπορούσε να φανταστεί και ο πλέον απαισιόδοξος...

Τέλος πάντων, σας έχω γράψει ολόκληρο σεντόνι μέχρι τώρα και δεν έχω πει λέξη για το θέμα της ανάρτησης που δεν είναι άλλο από το 8088 MPH, το οποίο είναι ένα demo. Για original IBM PC. Με original CGA. Μιλάμε για τεχνολογία 1983 κι άγιος ο Θεός, από 'δω παν κι άλλοι και τα λοιπά. Ποιος ο λόγος να βγάλει κάποιος εν έτει 2015 ένα demo για CGA; Του έλειψε η τετραχρωμία; Χα, εδώ γελάνε: τετραχρωμία είπατε; Αν σταθούμε στα τεχνικά χαρακτηριστικά του 8088 MPH απλά η πλειοψηφία των "γκουρού" του retro (και όχι μόνο) computing θα πρέπει να... φάει τα καπέλα της!

Θα το γράψω όσο πιο απλά γίνεται: καλό demo δεν είναι αυτό που κάνει απλά εντυπωσιακά πράγματα. Καλό demo είναι αυτό που κάνει εντυπωσιακά πράγματα σε σχέση με την πλατφόρμα για την οποία φτιάχτηκε. Και κορυφαίο demo είναι αυτό που κάνει πράγματα που μέχρι τότε τα θεωρούσαμε αδύνατα και ανέφικτα στο συγκεκριμένο format. Με αυτά κατά νου, προφανώς ένα από τα καλύτερα demos για ZX81 μπορεί να δείχνει άθλιο και τρισκακόμοιρο σε σχέση με μια μέτρια έως κακή παραγωγή σε Amiga. Οποιοσδήποτε όμως γνωρίζει τις δυνατότητες του hardware των δύο μηχανημάτων θα είναι σε θέση να εκτιμήσει πραγματικά το demo του ΖΧ81 - το πιάσατε, έτσι;

Το λοιπόν, το 8088 MPH είναι αφιερωμένο σε όλους όσους, σε πείσμα των καιρών, προσπαθούσαν να παίξουν παιχνίδια και να απολαύσουν γραφικά στα PCs τους, εκεί από τα μέσα μέχρι τα τέλη των 80s. Σε αυτούς που δέχονταν τη χλεύη ακόμα και αυτών των κατόχων του ZX Spectrum! Ε, όχι πια, enough is enough και ο αγώνας (επιτέλους) δικαιώνεται! 8088 MPH και τα μυαλά στα κάγκελα!

Α, και πριν κλείσουμε και κάτι ακόμα: δείτε την (απολαυστική) πρεμιέρα του 8088 MPH πίσω στο 2015 στα πλαίσια της Revision και διασκεδάστε με τις (ακόμη απολαυστικότερες, αφού είναι δυσκοίλιες και μαγκωμένες καθώς είναι σχεδόν όλοι Αμιγκάδες) αντιδράσεις του κοινού!

Για την ιστορία, το 8088 MPH είναι αποτέλεσμα των κόπων, της σκληρής δουλειάς, της εντυπωσιακής τεχνογνωσίας και του ασύλληπτου ταλέντου των μελών των groups Hornet, CRTC και DESiRE. Respect!