Amstrad CPC για άσχετους

Με το παρόν πόνημα ξεκινάει μία σειρά άρθρων του blog που έχουν σκοπό να βοηθήσουν κάποιον να στήσει έναν παλιό υπολογιστή - εν προκειμένω, τον Amstrad CPC - με τέτοιον τρόπο που να είναι λειτουργικός. Δηλαδή, να είναι συνδεδεμένος και να δείχνει σωστά σε μια οθόνη (εντάξει, με τον Amstrad δεν υπάρχει τέτοιο θέμα) και να μπορούμε ανά πάσα στιγμή να γράψουμε παλιό και νέο software σε κάποιο μέσο ώστε να το τρέξουμε στον υπολογιστή αυτόν. Γιατί, μην ξεχνιόμαστε, υπολογιστής χωρίς software είναι σαν αυτοκίνητο χωρίς βενζίνη - πρακτικά άχρηστος. Έτσι έλεγαν στα 80s τουλάχιστον και, όπως και στα περισσότερα πράγματα (τσιγάρο, Iron Maiden, Duran Duran, τζην σωλήνες, Rocky) είχαν δίκιο. Πριν όμως ξεκινήσουμε με αυτή τη σειρά των άρθρων (που στο μυαλό σας θα πρέπει να τα βλέπετε ως Old Computers For Dummies) θα πρέπει να παραθέσω το ακόλουθο ντισκLAMER (ελπίζω να το πιάσατε!) ώστε να είμαστε εντάξει με όλους και με όλα…

ΝτισκLAMER

Ο συγγραφέας αυτού του βοηθητικού οδηγού χρήσης για παλαιούς υπολογιστές σας παρέχει το παρόν με μόνο σκοπό να σας βοηθήσει με τον πλέον ενδεδειγμένο και φτηνό τρόπο μπορεί να έρθει στο μυαλό του, ώστε να έχετε τον παλαιό σας υπολογιστή up and running. Οι λύσεις που προτείνονται ασφαλώς και δεν είναι οι μοναδικές, αλλά, στο μυαλό του γράφοντος όπου συνδυάζεται το τρίπτυχο "εμπειρία/τεχνικές γνώσεις/συνεχής αγωνία για τα ολοένα και μειούμενα εισοδήματα", αποτελούν τις πλέον ενδεδειγμένες ώστε να κάνετε τα ρετρο-γούστα σας χωρίς να σας "γδύσει" ο κάθε επιτήδειος και χωρίς να σιχτιρίζετε νυχθημερόν. Πολύ σημαντικό επίσης είναι το ότι θα σας προταθούν έτοιμες και πολύ συγκεκριμένες λύσεις, ώστε να αποφύγετε το ψάξιμο στο internet, τις noobικες ερωτήσεις σε fora κλπ. Άλλωστε, ο τροχός έχει ήδη προ πολλού ανακαλυφθεί - το να προσπαθεί ο καθένας μας να τον επανα-ανακαλύψει δεν αποτελεί τίποτα περισσότερο από waste of time! Τέλος, δεν φέρω την παραμικρή ευθύνη για οποιεσδήποτε βλάβες τυχόν προκαλέσετε στα αγαπημένα σας μηχανήματα ή και στον εαυτό σας: είπαμε, μπορώ να παράσχω οδηγίες, όχι να εξανθρωπίσω! Τέλος ντισκLAMER.

Ωραία λοιπόν, αφού ξεμπερδέψαμε με τα τυπικά, ας πάμε στην ουσία. Όπου η ουσία είναι ότι για λόγους που δεν θα αναλύσουμε στο παρόν, θέλετε να εγκαταστήσετε έναν Amstrad CPC και να παίξετε τα παιχνιδάκια σας (παλιά και νέα), να γράψετε ένα HELLO WORLD στην BASIC και να ξανακούσετε την υπέροχη μουσική του Glider Rider. Καταρχάς, πρέπει να προμηθευτείτε έναν Amstrad CPC (ναι, είναι απαραίτητο!). Από τα πέντε μοντέλα που κυκλοφόρησαν (CPC 464, CPC 664, CPC 6128, CPC 464 Plus και CPC 6128 Plus) ο πλέον ενδεδειγμένος είναι ο CPC 6128 που ήταν άλλωστε και ο πλέον δημοφιλής και επιτυχημένος. Οι CPC 664, 464 Plus και 6128 Plus δεν προτείνονται διότι είναι πολύ πιο σπάνιοι και οι "εμποράκοι" εκεί έξω θα σας ζητήσουν τον ουρανό με τα άστρα για να τους αποχωριστούν ενώ, ο "απλός" 464 (που είναι και ο αγαπημένος του γράφοντος) δεν διαθέτει floppy controller και 128ΚΒ μνήμης οπότε, δυστυχώς, αποκλείεται. Τα χρήματα που θα πρέπει να υπολογίζετε για την αγορά του CPC 6128 σας λοιπόν είναι (το μέγιστο) 150€ για το μοντέλο με την έγχρωμη οθόνη και 100€ για το μοντέλο με την πράσινη οθόνη. Αν το "πακέτο" δεν περιέχει κάποια extras που να του δίνουν κάποια αξία, ΜΗΝ ΔΙΑΝΟΗΘΕΙΤΕ ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ να πληρώσετε παραπάνω χρήματα από αυτά για την αγορά του υπολογιστή. Επίσης, δώστε λίγη προσοχή και αποφύγετε μοντέλα που κυκλοφόρησαν σε κατά τόπους ευρωπαϊκές αγορές με πληκτρολόγια τύπου AZERTY (Γαλλία), QWERTZ (Γερμανία) ή οτιδήποτε άλλο "εξωτικό"  πλην του QWERTY: δεν είναι καιρός για (αχρείαστους) πειραματισμούς!

Αφού λοιπόν αποκτήσατε έναντι ενός λογικού ποσού τον Amstrad CPC 6128 σας, θα θέλετε να αποκτήσετε πρόσβαση και σε εκείνες τις ωραίες, τις μαύρες δισκέτες 3" με τα κοκκινογκρίζα αυτοκόλλητα που θυμάστε απ' τη νιότη σας. ΟΧΙ. Ξεχάστε τις! Επειδή είπαμε θέλουμε να έχουμε ανά πάσα στιγμή τη δυνατότητα να γράφουμε δισκέτες και επειδή ψάχνουμε και την πλέον συμφέρουσα οικονομικά λύση, θα στραφούμε στις δισκέτες 3 ½" του PC που, για καλή μας τύχη, ο floppy controller του CPC 6128 (όπως και του Atari ST) υποστηρίζει και με το νόμο!

Αν έχετε κάποιο γνωστό που να μπορεί να σας αλλάξει το εσωτερικό disk drive των 3" με ένα "PCάδικο" 3 ½" μη διστάσετε ούτε στιγμή: παραδώστε του το μηχάνημά σας, πληρώστε τον και ένα λογικό ποσό για τον κόπο και τα έξοδά του (μέχρι 50€ το πολύ) και ξενοιάστε! Αν πάλι δεν γνωρίζετε κάποιον που να μπορεί να σας παράσχει αυτή την υπηρεσία, τότε φτιάξτε μόνοι σας ένα κιτ για εξωτερικό disk drive 3 ½ συμβουλευόμενοι τους αναλυτικούς οδηγούς που υπάρχουν εδώ, εδώ και εδώ ή, ακόμα πιο απλά και σύντομα, αγοράστε ένα κιτ έτοιμο από ebay με κόστος 25,99 λίρες Αγγλίας με τα ταχυδρομικά πληρωμένα. Μάλιστα, το εν λόγω κιτ είναι κατάλληλο για σύνδεση εξωτερικού disk drive σε - εκτός από τον CPC 6128 - CPC 664 και ZX Spectrum +3! Σε κάθε περίπτωση, είτε με εξωτερικό κιτ είτε με αντικατάσταση του εσωτερικού σας disk drive έχετε τη δυνατότητα να ορίσετε ότι το νέο disk drive 3 ½ είναι το drive A. Κάντε το, γιατί στη συνέχεια του οδηγού θα θεωρηθεί ως δεδομένο!

Βρισκόμαστε λοιπόν πλέον στην κατάσταση όπου έχουμε στα χέρια μας έναν CPC 6128 με disk drive 3 ½" ορισμένο ως πρωτεύον disk drive. Πολύ ωραία! Καιρός να θυμηθούμε τις εντολές πρόσβασης στο disk drive του Amstrad. Έχουμε και λέμε, λοιπόν:

CAT και <ENTER> ή |dir και <ENTER> για να δούμε τα περιεχόμενα της δισκέτας.

LOAD"<όνομα προγράμματος>" και <ENTER> για φόρτωση ενός προγράμματος ή RUN"<όνομα προγράμματος>" και <ENTER> για φόρτωση και άμεση εκτέλεση ενός προγράμματος. Τα εκτελέσιμα προγράμματα είναι κατά κανόνα και κατά προτεραιότητα αυτά που έχουν κατάληξη .BAS (πρόγραμμα BASIC), αυτά που έχουν κατάληξη .BIN (πρόγραμμα σε γλώσσα μηχανής) αλλά, αρκετές φορές και αυτά που δεν έχουν κατάληξη εάν δεν υπάρχει κάτι από τα προηγούμενα. Επίσης, τα αρχεία με κατάληξη .SCR είναι αποθηκευμένες οθόνες και αυτά με κατάληξη .FNT είναι γραμματοσειρές (το τελευταίο δεν είναι "επίσημο" αλλά είθισται να χρησιμοποιείται).

SAVE"<όνομα προγράμματος>" και <ENTER> για να αποθηκεύσετε το πρόγραμμά σας (έχει και άλλες παραμέτρους εάν θέλετε να αποθηκεύσετε πρόγραμμα σε γλώσσα μηχανής, οθόνη, η "κλειδωμένο" πρόγραμμα BASIC αλλά αυτές δεν είναι απαραίτητο να αναλυθούν στο παρόν).
RUN και <ENTER> για εκτέλεση του προγράμματος BASIC που βρίσκεται στη μνήμη.
LIST και <ENTER> για να δείτε το listing του προγράμματος BASIC που βρίσκεται στη μνήμη.

Τέλος, με |era,"<όνομα προγράμματος>" και <ENTER> μπορείτε να διαγράψετε ένα αρχείο από τη δισκέτα.

"Ωραία όλα αυτά", θα μου πείτε, "αλλά software από πού κατεβάζουμε;". Πολύ απλά, από εδώ. Υπάρχουν τα πάντα. Προσέξτε τα αρχεία που θα κατεβάσετε να έχουν κατάληξη .DSK - αυτά είναι τα images των δισκετών του Amstrad CPC. Αφού κατεβάσουμε κάποια images, θα πρέπει να τα μεταφέρουμε σε δισκέτες. Για να το κάνουμε αυτό θα χρειαστούμε πολλές δισκέτες 3 ½" high density, ένα παλιό PC με ενσωματωμένο floppy controller και disk drive 3 ½". Εξωτερικά USB disk drives ΔΕΝ κάνουν, όπως δεν κάνουν και PCs με 64bit λειτουργικά συστήματα. Θα πρότεινα ως ιδανική λύση ένα παλιό laptop εποχής Pentium III/4 με εσωτερικό floppy disk drive και Windows XP που μπορείτε να το αποκτήσετε πάμφθηνα (20-50€) και θα σας πιάνει και ελάχιστο χώρο. Ό,τι PC και αν αποφασίσετε να χρησιμοποιήσετε, εγκαταστήστε αρχικά το WinRAR και στη συνέχεια κατεβάστε το CPCdiskXP και εγκαταστήστε πρώτα τον floppy disk driver (FdInstall.exe) και στη συνέχεια εκτελέστε το CPCdiskXP.exe. Επιλέξτε το εικονίδιο DSK FILE-->DISK, πατήστε OPEN, διαλέξτε το .DSK image που θέλετε να μεταφέρετε σε δισκέτα, επιλέξτε Floppy Head 1 ή Floppy Head 2 ανάλογα με την πλευρά της δισκέτας που θέλετε να γράψετε, πατήστε WRITE DISK και… αυτό ήταν, σε περίπου 30 δευτερόλεπτα θα έχετε έτοιμη την πρώτη σας δισκέτα για Amstrad CPC κοπής… 2016! Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε κάποια πράγματα που είναι αρκετά σημαντικά και, σίγουρα, δεν είναι αυτονόητα. Το πρώτο απ' αυτά είναι ότι θα πρέπει πρώτα με ένα κομμάτι σελοτέϊπ να έχετε κλείσει την HD τρυπούλα της δισκέτας πριν ξεκινήσετε την εγγραφή. Το δεύτερο είναι ότι δεν χρειάζεται πρώτα να κάνετε format, καθώς, κατά την εγγραφή του image φορμάρεται ταυτόχρονα η δισκέτα. Τέλος, η επιλογή πλευράς δισκέτας στον Amstrad γίνεται με διακοπτάκι ή jumper, ανάλογα με την λύση ή κιτ που έχετε επιλέξει. Όπως και να 'χει, πρέπει να επιλέγετε πλευρές με αυτόν τον τρόπο γιατί οι δισκέτες 3 ½", σε αντίθεση με εκείνες των 3" δεν γίνεται απλά να τοποθετηθούν μέσα στο disk drive… ανάποδα!

Αφού γράψετε όσες πλευρές/δισκέτες θέλετε με τον τρόπο που σας περιέγραψα είστε έτοιμοι για ανελέητο gaming (θεωρώ απειροελάχιστες τις πιθανότητες να ασχοληθείτε με προγραμματισμό, αλλά μακάρι να με διαψεύσετε)! Θα χρειαστείτε ένα καλό joystick (ως κορυφαία/απόλυτη λύση όλων των εποχών θεωρώ το Pacman του Ανερούση, αλλά, αν δεν βρείτε κάποιο μπορείτε να προμηθευτείτε και μια πολύ καλή, σύγχρονη λύση από τον φίλο MasterGR) και, σε κάθε περίπτωση, μην παραλείψετε να συνδέσετε τον Amstrad σας με εξωτερικά ηχεία: είναι απίστευτο το πόσο δυσφημιστικό είναι το αποτέλεσμα από το εσωτερικό μεγαφωνάκι για τις ηχητικές δυνατότητες του Amstrad! Θεωρώ ότι ένα φτηνό σετάκι ηχείων 2.1 για PC θα σας κάνει τη δουλειά επαρκέστατα και οικονομικότατα και θα δώσει εντελώς άλλη διάσταση στην εμπειρία σας με τον Amstrad CPC. Τέλος, να μην παραλείψω να αναφέρω ότι, αν αυτό που θέλετε να κάνετε είναι βασικά το να παίζετε παιχνίδια, καλό θα είναι να αγοράσετε εξ' αρχής έγχρωμη οθόνη καθώς το πράσινο monitor της Amstrad ναι μεν δεν κουράζει τα μάτια και πιάνει και λίγο χώρο αλλά στα περισσότερα παιχνίδια είναι απλά απογοητευτικό καθώς μετατρέπει τα 27 διαθέσιμα χρώματα του υπολογιστή σε 3-4 αποχρώσεις του πράσινου…

Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε απαραίτητα τα Discology (αντιγραφικό/disk utilities), SYMBOS (λειτουργικό σύστημα στυλ Windows 95/98), Orion Prime (σύγχρονο adventure game), Batman Forever (το καλύτερο demo για Amstrad CPC, trust me!), Chase H.Q., Rainbow Islands, BB4CPC, Xyphoes Fantasy (παιχνίδια).

Enjoy!