Amiga 4000. Αν μη τι άλλο, η Amiga με το μεγαλύτερο νούμερο. Την κάνει αυτό την καλύτερη, όμως; Έλα, ντε. Αυτές οι σκέψεις με προβλημάτιζαν κάπου εκεί, γύρω στο 2006, και αποφάσισα να αποκτήσω κι εγώ μία Amiga 4000 για να διαπιστώσω ιδίοις όμμασι τις δυνατότητες της ναυαρχίδας της Commodore, αλλά και τα ελαττώματά της.
 |
| Αυτή η Α4000 δεν ήταν δική μου. Αλλά είναι αυτή από την οποία έχω τις περισσότερες φωτογραφίες! |
Είχα εντοπίσει λοιπόν τότε κάποιον καλό τυπάκο στη Γερμανία που πουλούσε μία stock Amiga 4000 (2ΜΒ Chip RAM, 16MB Fast RAM, Motorola 68040 στα 25MHz) στην λογική για την εποχή εκείνη τιμή των 200€ συν τα μεταφορικά. Εδώ που τα λέμε, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και λιγάκι φθηνή. Τέλος πάντων, ο άνθρωπος είχε όλη την καλή διάθεση να τη στείλει στην Ελλάδα, αρκεί να του μετέφερα τα χρήματα διατραπεζικά, στον λογαριασμό του στη Γερμανία. Δεν είχα ξανακάνει κάτι τέτοιο ούτε και είχα ξανακούσει για ΙΒΑΝ τότε, αλλά ο πωλητής επέμενε ότι είναι ο καλύτερος τρόπος, καθώς είναι δωρεάν. Φυσικά, δεν είχε γνωρίσει (ακόμα) τις ελληνικές τράπεζες...
Είναι γεγονός πως στο υποκατάστημα γνωστής τράπεζας που πήγα σκίστηκαν να με εξυπηρετήσουν και μάλιστα 3 άτομα ταυτόχρονα! Γιατί; Διότι κανένας δεν ήταν απολύτως σίγουρος πώς ακριβώς γίνεται η μεταφορά χρημάτων σε έναν λογαριασμό στη Γερμανία! Τραπεζικός υπάλληλος, σου λέει μετά. Τέλος πάντων, με τα πολλά με διαβεβαίωσαν ότι η μεταφορά ολοκληρώθηκε και χρωστούσα... 80€! "Μα μου είπαν ότι είναι δωρεάν", αντέτεινα. "Δωρεάν είναι στη Γερμανία, κύριε, εμείς το χρεώνουμε" μου απάντησε αυστηρά η υπάλληλος της τράπεζας. Τι να κάνω, τα έδωσα κι αυτά, ήταν και 32€ τα μεταφορικά, το όλο "κουστουμάκι" έφτασε τελικά στα 312€. Χαλάλι όμως, Amiga 4000 αγόρασα, σκέφτηκα...
 |
| Ναι, εντάξει, η Α2000 είναι σαφώς μεγαλύτερη σε μέγεθος! |
Δεν είχαν περάσει 10 ημέρες από την ιστορία που σας διηγήθηκα, όταν, μπαίνοντας πρωί-πρωί στο (κορυφαίο εκείνα τα χρόνια) Amiga.org είδα μια αγγελία: ένας Ολλανδός πουλούσε τρεις Amiga 4000. Μπαίνω και τσεκάρω: μία με 68040 στα 180€, άλλη μία, επίσης με 68040 στα 150€ και μία "ταπεινή" με 68030 στα 120€. Και οι τρεις περιελάμβαναν πληκτρολόγια, ποντίκια, σκληρούς δίσκους και όση μνήμη δέχονταν onboard (2MB Chip RAM + 16MB Fast RAM). Ήδη, κάποιος είχε κλείσει την "ακριβή", αυτή με τα 180€. Επικοινωνώ κατευθείαν με τον Ολλανδό, του λέω ότι είμαι από την Ελλάδα και θέλω τις άλλες 2 τετραχίλιαρες και να μου πει πόσο πάνε τα ταχυδρομικά και με ποιον τρόπο θέλει να τον πληρώσω. Ο άνθρωπος δεχόταν - ευτυχώς - Paypal και μου είπε ότι, αφού θα πάρω και τις δύο, μου κάνει δώρο τα έξοδα αποστολής! Έτσι λοιπόν, με ακόμα 270€ αγόρασα άλλες 2 Amiga 4000...
 |
| Ευρύχωρο και νοικοκυρεμένο εσωτερικό. Αν δεν βάλεις κάρτες επέκτασης, φυσικά! |
Η πλάκα της όλης ιστορίας είναι ότι η πρώτη τετραχίλιαρη καθυστέρησε περισσότερο. Έτσι λοιπόν, μια μέρα (γύρω στις 7 με 10 μέρες αφότου αγόρασα τις τετραχίλιαρες από τον Ολλανδό) έφερε ο courier της DHL στο γραφείο όπου εργαζόμουν τότε μία κούτα με την "γερμανική" Amiga 4000. Ενώ εγώ λοιπόν έχω ανοίξει την κούτα και περιεργάζομαι τα περιεχόμενά της, εμφανίζεται και ο ταχυδρόμος και μου λέει να πάω στο ταχυδρομείο γιατί μου έχει έρθει "ένα πολύ μεγάλο δέμα από Ολλανδία". Ναι, δεν κάνω πλάκα, και οι 3 τετραχίλιαρες μου ήρθαν την ίδια μέρα!
Από εκείνη τη μέρα βέβαια και πέρα, κύλησε αρκετό νερό στο αυλάκι. "Σε ποιο αυλάκι;", θα ρωτήσετε. "Σε αυτό των επεκτάσεων", είναι η απάντηση. Γιατί, η Amiga δεν είναι Atari: δεν είναι ότι την πήρες και ησύχασες. Ρίχνοντας μια ματιά στην ebay έβλεπα να παρελαύνουν επιταχυντές, κάρτες γραφικών, κάρτες δικτύου και, ναι, τα ήθελα όλα!
Τελικά κατέληξα με τη μία Amiga 4000 να έχει Apollo 4060 με 128ΜΒ RAM, Piccolo SD64 κάρτα γραφικών, scandoubler στο video slot, high density disk drive, MAS player και κάρτα δικτύου (HydraNet ή Ariadne - δεν θυμάμαι ποια απ' τις δύο είχε πάει στην 4000 και ποια στην Amiga 2000). Είναι η μεσαία στις φωτογραφίες που θα ακολουθήσουν.
Η δεύτερη Amiga εφοδιάστηκε με έναν accelerator Warp Engine (Motorola 68040 στα 40MHz, 128MB RAM) ο οποίος δεν υστερούσε ούτε κατ' ελάχιστο σε σχέση με τον Apollo 4060. Ήταν ένας πραγματικά καταπληκτικός επιταχυντής και, το καλύτερο, τον είχα αγοράσει για 45€ (!) σε μια δημοπρασία στην ebay, γιατί ο πωλητής είχε γράψει λάθος το όνομά του και δεν είχε βάλει τη λέξη "accelerator" στον τίτλο, με αποτέλεσμα να δούμε μόνο εγώ κι άλλοι 3-4 τη δημοπρασία! Α, ναι, είχα βάλει και σε αυτή την τετραχίλιαρη κάρτα γραφικών, μια Retina Z3. Πρόκειται για την κάτω-κάτω Α4000 στις φωτογραφίες.
Στην τελευταία τετραχίλιαρη δεν έκανα τίποτα το ιδιαίτερο, απλά έβαλα τον έναν A3640 που μου περίσσεψε από τις προηγούμενες, εφοδιάζοντάς την έτσι με 68040 στα 25MHz.
Οπότε, τελικά τι; Εντυπώσεις; Κάτι, τέλος πάντων!
Λοιπόν, κατά την ταπεινή μου άποψη η Amiga 4000 είναι ένα αρκετά "τίμιο" μηχάνημα. Έχει τον IDE controller και την θέση για CD-ROM drive (σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την Amiga 3000), βάζεις άνετα και 18ΜΒ μνήμη στην κεντρική πλακέτα, οπότε μπορείς να πορευτείς χωρίς accelerator. Αν βέβαια θέλει κανείς να τρέξει κάτι απαιτητικό τότε η κάρτα γραφικών είναι μονόδρομος, οπότε ελάχιστη σημασία έχει η ύπαρξη του AGA chipset. Ξέρω, η Amiga 3000 είναι πιο όμορφη και έχει και ενσωματωμένο scandoubler αλλά σκεφτείτε τα μειονεκτήματα που έχει σε σχέση με την τετραχίλιαρη: πιο αργός επεξεργαστής, πολύ πιο σπάνιες μνήμες, SCSI αντί IDE (ξέρω, είναι ταχύτερο, αλλά έλεος!), προβληματικό Buster chip, έλλειψη φατνίου για οπτικό μέσο, ECS αντί του AGA. Εντάξει, ξέρω, όλοι λέγαμε επί χρόνια ότι η Α3000 ήταν καλύτερη αλλά - και ειδικά με τα σημερινά δεδομένα - τελικά η Α4000 μάλλον υπερισχύει και παρέχει μικρές και μεγάλες ευκολίες που δεν βρίσκονται στην τριχίλιαρη. Οπότε ναι, χρειάστηκα τρεις Α4000 και πολλά χρήματα (στις επεκτάσεις, κυρίως) αλλά κατέληξα: ναι, η Amiga 4000 είναι η καλύτερη desktop Amiga. Μετά την Amiga 2000, φυσικά!
(σε ό,τι αφορά αυτό το τελευταίο θα σας περιγράψω σε μελλοντική ανάρτηση τι είχα φτιάξει με την Amiga 2000 που ήταν αδύνατο να υλοποιηθεί με τις Α3000 και Α4000 και θα καταλάβετε...)
 |
| Μία stock A4000 040/25 με DVD-ROM και σκληρό δίσκο: ιδανικό σύστημα για... WHDLoad! |
Από εκείνη τη μέρα βέβαια και πέρα, κύλησε αρκετό νερό στο αυλάκι. "Σε ποιο αυλάκι;", θα ρωτήσετε. "Σε αυτό των επεκτάσεων", είναι η απάντηση. Γιατί, η Amiga δεν είναι Atari: δεν είναι ότι την πήρες και ησύχασες. Ρίχνοντας μια ματιά στην ebay έβλεπα να παρελαύνουν επιταχυντές, κάρτες γραφικών, κάρτες δικτύου και, ναι, τα ήθελα όλα!
Τελικά κατέληξα με τη μία Amiga 4000 να έχει Apollo 4060 με 128ΜΒ RAM, Piccolo SD64 κάρτα γραφικών, scandoubler στο video slot, high density disk drive, MAS player και κάρτα δικτύου (HydraNet ή Ariadne - δεν θυμάμαι ποια απ' τις δύο είχε πάει στην 4000 και ποια στην Amiga 2000). Είναι η μεσαία στις φωτογραφίες που θα ακολουθήσουν.
 |
| They come in 3s! |
Η δεύτερη Amiga εφοδιάστηκε με έναν accelerator Warp Engine (Motorola 68040 στα 40MHz, 128MB RAM) ο οποίος δεν υστερούσε ούτε κατ' ελάχιστο σε σχέση με τον Apollo 4060. Ήταν ένας πραγματικά καταπληκτικός επιταχυντής και, το καλύτερο, τον είχα αγοράσει για 45€ (!) σε μια δημοπρασία στην ebay, γιατί ο πωλητής είχε γράψει λάθος το όνομά του και δεν είχε βάλει τη λέξη "accelerator" στον τίτλο, με αποτέλεσμα να δούμε μόνο εγώ κι άλλοι 3-4 τη δημοπρασία! Α, ναι, είχα βάλει και σε αυτή την τετραχίλιαρη κάρτα γραφικών, μια Retina Z3. Πρόκειται για την κάτω-κάτω Α4000 στις φωτογραφίες.
 |
| Εντάξει, αυτά τα νούμερα απλά δεν υπάρχουν! |
Στην τελευταία τετραχίλιαρη δεν έκανα τίποτα το ιδιαίτερο, απλά έβαλα τον έναν A3640 που μου περίσσεψε από τις προηγούμενες, εφοδιάζοντάς την έτσι με 68040 στα 25MHz.
 |
| Η "καλή" κρύβεται εκεί, στη μέση! |
Οπότε, τελικά τι; Εντυπώσεις; Κάτι, τέλος πάντων!
Λοιπόν, κατά την ταπεινή μου άποψη η Amiga 4000 είναι ένα αρκετά "τίμιο" μηχάνημα. Έχει τον IDE controller και την θέση για CD-ROM drive (σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την Amiga 3000), βάζεις άνετα και 18ΜΒ μνήμη στην κεντρική πλακέτα, οπότε μπορείς να πορευτείς χωρίς accelerator. Αν βέβαια θέλει κανείς να τρέξει κάτι απαιτητικό τότε η κάρτα γραφικών είναι μονόδρομος, οπότε ελάχιστη σημασία έχει η ύπαρξη του AGA chipset. Ξέρω, η Amiga 3000 είναι πιο όμορφη και έχει και ενσωματωμένο scandoubler αλλά σκεφτείτε τα μειονεκτήματα που έχει σε σχέση με την τετραχίλιαρη: πιο αργός επεξεργαστής, πολύ πιο σπάνιες μνήμες, SCSI αντί IDE (ξέρω, είναι ταχύτερο, αλλά έλεος!), προβληματικό Buster chip, έλλειψη φατνίου για οπτικό μέσο, ECS αντί του AGA. Εντάξει, ξέρω, όλοι λέγαμε επί χρόνια ότι η Α3000 ήταν καλύτερη αλλά - και ειδικά με τα σημερινά δεδομένα - τελικά η Α4000 μάλλον υπερισχύει και παρέχει μικρές και μεγάλες ευκολίες που δεν βρίσκονται στην τριχίλιαρη. Οπότε ναι, χρειάστηκα τρεις Α4000 και πολλά χρήματα (στις επεκτάσεις, κυρίως) αλλά κατέληξα: ναι, η Amiga 4000 είναι η καλύτερη desktop Amiga. Μετά την Amiga 2000, φυσικά!
(σε ό,τι αφορά αυτό το τελευταίο θα σας περιγράψω σε μελλοντική ανάρτηση τι είχα φτιάξει με την Amiga 2000 που ήταν αδύνατο να υλοποιηθεί με τις Α3000 και Α4000 και θα καταλάβετε...)
"Φατνίο"...!!! Πόσο καιρό είχα να το ακούσω...!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚατά τα άλλα, όντως, εξαιρετικά ενδιαφέρον μηχάνημα η 4000 και ίσως με αυτήν ολοκληρώσω την πορεία μου στα ρετρό μηχανήματα. Όταν βέβαια κλείσει ο κύκλος μου στους Atari ST, ο οποίος όμως προβλέπω ότι θα είναι πολυυυυυυύ μακρύς...
Εσύ να μείνεις στον Atari και να αφήσεις ήσυχη την Α4000 και τα... φατνία της! :D
ΔιαγραφήΑν είναι να ασχοληθείς με κάποια "μεγάλη" Amiga προτείνω δαγκωτό Α2000. Θα δεις το γιατί σύντομα! ;-)
Βασική προϋπόθεση να μη ζητάνε τη μάνα τους και τον πατέρα τους για να τα πουλήσουν!
ΔιαγραφήΑλλά είπαμε, ο κύκλος του ST προβλέπεται να είναι πολύ μεγάλος! Η επόμενη amiga (εάν και εφόσον αποφασίσω να αποκτήσω) θα είναι στο απώτερο μέλλον...
Περιμένω πάντως με ενδιαφέρον το άρθρο για τη 2000!
ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ ότι θα ζητάνε τη μάνα τους και τον πατέρα τους! Γιατί να αλλάξουνε; Άσε που τις Α4000 αποκλείεται να τις δίνουνε (είναι και Amiga, βλέπεις). Σε αυτές, το απόθεμα... ασφαλείας (!) πρέπει να είναι τουλάχιστον 5 τεμάχια! :D
ΔιαγραφήΓια την Α2000 σου υπόσχομαι ότι δεν θα σε απογοητεύσω!
Εγώ με την Α4000 είχα πάθει σοκ όταν έμαθα ότι έχει πιο αργή bus από την 1200. Μου το εξήγησαν γιατί αλλά ειλικρινά δεν θυμάμαι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΦίλε, εγώ αυτό που λες δεν το γνωρίζω. Μιλάς για μεγάλες διαφορές ή αμελητέες; Γιατί στη χρήση δε νομίζω ότι μπορεί να εντοπίσει κανείς κάτι...
ΔιαγραφήΑν θυμάμαι καλά ήταν ανάμεσα στο 15% και 25% ανάλογα και με την ανάλυση.
ΔιαγραφήΚάτσε, σε πιο bus αναφέρεσαι; Εννοώ, τι σχέση έχει η ανάλυση της οθόνης;
ΔιαγραφήΣτην chip ram. Η fast ram δεν έχει τέτοιο θέμα προφανώς. Όσο περισσότερα bitplanes έχεις τόσο πιο λίγη ταχύτητα μπορείς να χρησιμοποιήσεις.
ΔιαγραφήΜάλιστα, πολύ ενδιαφέρον. Να που μαθαίνουμε πραγματάκια που δεν τα ξέραμε.
ΔιαγραφήΒέβαια, αν σκεφτείς ότι λογικά την Α4000 θα τη χρησιμοποιήσεις πιθανότατα σε συνδυασμό με κάρτα γραφικών δεν σε πειράζει και τόσο, έτσι δεν είναι;
Ναι, αν και δεν γράφονται πολλά demos για κάρτες γραφικών.
ΔιαγραφήΚαι πάλι καλά, να λες! Τα demos υποτίθεται ότι υπάρχουν για να επιδείξουν τις δυνατότητες του stock μηχανήματος - άμα είναι να το αναβαθμίσεις και να το κάνεις... αεροπλάνο (!) τι νόημα έχει;
ΔιαγραφήΗ Α4000 δεν είχε κάποιο πρόβλημα μιας και η CBM την προωθούσε σαν workstation της εποχής και ήταν πολύ πιο ισχυρή από την Α1200.Η Α3640 board είχε το θέμα λόγω του οτι δεν είχε fast ram δικιά της και ήταν απελπιστικά αργή.Με μια αλλαγή της CPU card το πρόβλημα λυνόταν.
Διαγραφήhttp://members.iinet.net.au/~davem2/overclock/A4000MB.html
Ναι, αλλά το ότι δεν είχε fast RAM δεν την καθιστά σε κάτι πιο αργή από την Α1200 καθώς αυτή κι αν δεν είχε fast RAM (άσε που είχε και πολύ πιο αργό επεξεργαστή). Άρα ισχύει ή δεν ισχύει αυτό που έγραψε ο Χρήστος; Γιατί εγώ, όπως έγραψα και παραπάνω, δεν το είχα ξανακούσει...
ΔιαγραφήΔεν ισχύει (αλλοίμονο αν ίσχυε).
ΔιαγραφήΑπλά η Α4000:
1. είναι ένα (βιαστικό) remake της A3000 και ως εκ τούτου βασισμένη στο bus του 68020/030
2. πρωτοκυκλοφόρησε με τον 68040 παρόλο που ο "φυσικός" της επεξεργαστής είναι ο 68030
Λόγω της έλλειψης τοπικής RAM στην κάρτα Α3640 της Commodore (με την οποία πρωτοκυκλοφόρησε η Α4000 όπως είπαμε), ο 68040 ήταν υποχρεωμένος να χρησιμοποιεί το bus του 030 για να έχει πρόσβαση στη RAM της μητρικής (μια στρατιά από τσιπάκια στον A3640 μετέφραζαν τα bus cycles από τύπου 040 σε τύπου 030 και αντίστροφα, για να καταστεί εφικτή η επικοινωνία του 040 με τη μητρική).
Ενώ λοιπόν η ορθή παρατήρηση είναι απλά ότι στην Α4000/40 *με τον Α3640* ο 040 δεν αποδίδει ΟΣΟ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ λόγω της έλλειψης τοπικής RAM, τελικώς λανθασμένα και αβασάνιστα γράφτηκε ότι η Α4000 έχει "crippled memory bus", γενικώς και αορίστως.
Πιο τίμιο θα ήταν να κατηγορηθεί η A4000 ότι δε σχεδιάστηκε εξαρχής γύρω από τον 040. Αυτό ναι. Αλλά όπως είπαμε, ήταν ένα βιαστικό remake και δεν υπήρχε χρόνος και χρήμα για original R&D.
Σε ευχαριστώ Νίκο για την αναλυτική και ιδιαίτερα επεξηγηματική παρέμβασή σου.
ΔιαγραφήYou're the man!
(άντε, πότε θα πάρεις Atari ST να γουστάρουμε;)
Έρχεται και ο ST, παλιό απωθημένο είναι άλλωστε :-)
ΔιαγραφήΝα συμπληρώσω και κάτι ακόμη στα παραπάνω:
Η λογική λέει ότι η Α4000 έπρεπε να έχει κυκλοφορήσει μόνο με chip RAM onboard, και η fast RAM να είναι σε κάθε περίπτωση ευθύνη της CPU card. Λογικότατο, αφού το extra κόστος για τα SIMM sockets θα το γλίτωνε η μητρική και απλά θα το επιφορτιζόταν η CPU κάρτα - είτε είχε τον 030 είτε τον 040 είτε οποιονδήποτε άλλο. Έτσι σε κάθε περίπτωση θα είχε local RAM η CPU χωρίς μειωμένη απόδοση.
ΟΜΩΣ είχε σχεδιαστεί ήδη από κάποιον (για λογαριασμό της Commodore) μια CPU κάρτα για την Α3000 με τον 040, που παρέμεινε ένα ακυκλοφόρητο πρωτότυπο. Κάτι σαν proof of concept που παρουσιάστηκε σχεδόν με το λανσάρισμα του 040 (όταν ο 030 ήταν ακόμη ο απόλυτος βασιλιάς) και έτσι δεν υπήρχε ιδιαίτερη ανάγκη για εμπορική κυκλοφορία.
Αυτή η κάρτα (ως απλό proof of concept) δεν προέβλεπε τοπική RAM, και το πιθανότερο είναι ότι όταν αποφάσισαν να λανσάρουν την Α4000 με τον 040 και όχι με τον 030 όπως μάλλον αρχικά προβλεπόταν (εξ ου και η RAM στη μητρική) το μόνο που υπήρχε in-house στα πλαίσια της όλης φτήνιας και βιασύνης ήταν το παραπάνω ακυκλοφόρητο πρωτότυπο, remake του οποίου είναι κατά πάσα πιθανότητα ο A3640.
Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά. Δείχνουν για ακόμα μια φορά ότι κάποιος (κάποιοι) στην Commodore δεν έδωσαν τη δέουσα σημασία σε κάποια (κάποιες) από τις παραμέτρους και τα χαρακτηριστικά του προϊόντος που θα έβγαζαν στην αγορά.
ΔιαγραφήΑυτό είχε ξεκινήσει βέβαια από πολύ παλιότερα: το 1982, στους πρώτους C64 που κυκλοφόρησαν, κάποιος, επειδή δεν καταλάβαινε τη χρησιμότητά της, είχε αφαιρέσει μία γραμμή από τη σειριακή θύρα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η σειριακή πόρτα του Commodore 64 να παίζει στα 300 baud, αντί για τα 1500 baud για τα οποία σχεδιάστηκε. Όταν το ανακάλυψαν οι μηχανικοί της Commodore ζήτησαν να διορθωθεί το λάθος. Η απάντηση της διοίκησης ήταν: "τι; Και τι θα πουν αυτοί που έχουν αγοράσει το μοντέλο με την αργή θύρα; Θα φανεί σαν να τους κοροϊδεύουμε. Όχι, και όλοι οι υπόλοιποι θα συνεχίσουν να φτιάχνονται με τον ίδιο τρόπο". Λεπτομέρεια: εκείνη τη χρονική στιγμή είχαν κυκλοφορήσει και πουληθεί λιγότεροι από 10.000 Commodore 64. Οι υπόλοιποι 17.990.000 που πουλήθηκαν θα μπορούσαν να είχαν γρήγορη σειριακή θύρα, κάτι που δεν συνέβη λόγω εκείνης της βιαστικής και κοντόφθαλμης απόφασης!
Σκέψου πόσο κόστισε αυτή η ηλίθια απόφαση σε συνολικό χρόνο που έχασαν από τη ζωή τους οι χρήστες Commodore 64 τα χρόνια που ακολούθησαν περιμένοντας να φορτώσει ο υπολογιστής τους από το disk drive: δεν μιλάμε για βλακεία και επιπολαιότητα, μιλάμε για απόφαση που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μέχρι και... εγκληματική!
Αυτή όμως είναι η Commodore που αγαπήσαμε! :-p
Έτσι. Αυτή είναι η Commodore.
ΔιαγραφήFull story για τον ακυκλοφόρητο 040 εδώ:
http://www.bigbookofamigahardware.com/bboah/product.aspx?id=221
Και η original σελίδα που πρωτοδιάβασα για την κάρτα αυτή εδώ:
http://www.amigahistory.plus.com/prototypes/protomachine.html
Το σχόλιο για τη σειριακή του C64 μου κέντρισε την περιέργεια και έριξα μια ματιά στο θέμα - τελικά το bus αυτό βγήκε μακρινός συγγενής με το SCPI που χρησιμοποιείται σε διάφορα όργανα :P
Το καλύτερο που βρήκα πάντως σχετικά είναι αυτό το thread (βλέπε 2ο post):
http://www.lemon64.com/forum/viewtopic.php?t=52439
όπου ο poster κάνει μια εκτενή αναφορά στο πλήρες φάσμα του προβλήματος :-)
Σε ευχαριστώ για τα links, Νίκο!
ΔιαγραφήΚαι κάτι σχετικά με τα bitplanes που ανέφερε ο Christos πιο πάνω.
ΔιαγραφήΣτο OCS/ECS Η πρόσβαση στην chip RAM γίνεται ανά οριζόντια γραμμή σε προκαθορισμένα time slots, συνολικά υπάρχουν διαθέσιμα 226 slots στο hardware ανά γραμμή.
Τα ζυγά slots τα έχει το DMA hardware για memory refresh, disk DMA, audio DMA, sprite DMA, display DMA.
Τα μονά τα έχει ο 68000 και ο blitter/copper. Ο 68000 δε θίγεται ιδιαίτερα από αυτό γιατί το memory bus το θέλει συνήθως κάθε 2ο κύκλο ούτως ή άλλως.
160 από αυτά τα slots αντιστοιχούν στην "ορατή" περιοχή μιας συνηθισμένης (χωρίς overscan δηλ) γραμμής.
Άρα σε αυτό το διάστημα το display DMA έχει 80 slots. Σε κάθε slot μπορεί να πάρει 16 bits = 16 pixels.
Σύνολο 80 * 16 = 1280 pixels.
Αν τώρα έχουμε 1 bit/pixel (2 χρώματα), θεωρητικά δείχνουμε μέχρι και 1280 pixels (ECS)
Με 2 bits/pixel (4 χρώματα), μέχρι και 640 pixels.
Με 4 bits/pixel (16 χρώματα), μέχρι και 320 pixels.
ΑΡΑ: Οι αναλύσεις/χρώματα που ΔΕΝ προκαλούν επιβράδυνση του 68000 είναι 640 x 200/400 με 2 ή 4 χρώματα
ΚΑΙ 320 x 200/400 με 2, 4, 8 ή 16 χρώματα.
Αν πάμε π.χ. στα 320 x 200 με 32 χρώματα = 5 bits/pixel, τότε το display DMA κλέβει 1 στα 4 slot από το 68000 = 25% μείωση ταχύτητας.
Αν πάμε στα 320 x 200 με 32+32 χρώματα (halfbright mode) ή σε HAM mode ή σε full dual playfield mode, τότε θέλουμε 6 bits/pixel και χάνονται 2 στα 4 slot για τον 68000 = 50% μείωση ταχύτητας.
Για αυτό και τον Atari ST τον περιόρισαν στα 16 χρώματα στα 320 x 200 και στα 4 χρώματα στα 640 x 200 - είναι ακριβώς το όριο στο οποίο δεν χάνονται memory slots εις βάρος του 68000. Δεν ήταν ούτε βλάκες ούτε ανίκανοι οι μηχανικοί της Atari - απλά από τη στιγμή που αποφάσισαν σχεδιαστικά να μην υπάρχει διάκριση chip/fast RAM όπως στην Amiga προτίμησαν να διασφαλίσουν ότι ο 68000 δε θα έχει slowdowns. Το display DMA στον ST λειτουργεί άλλωστε με παρόμοιο τρόπο με της Amiga, δε συμβαίνει κάποιο θαύμα στην Amiga και δείχνει παραπάνω χρώματα, απλά γίνεται εις βάρος των 68000/blitter/copper.
Σε ευχαριστώ που το αποσαφηνίζεις Νίκο. Για 2 λόγους: πρώτον, το ότι αποδεικνύεται ότι δεν ήταν ιδέα μου ότι όταν ανέβαζα τα χρώματα στην Amiga σερνόταν το σύμπαν (κάτι ανάλογο πρέπει να συμβαίνει και με τις Amigas που έχουν AGA όταν τις ανεβάζεις στα 128-256 χρώματα όπου και ζωγραφίζουν κάθε εικονίδιο με το... χέρι!). Και δεύτερον, μπας και σταματήσει πια αυτή η λασπολογία κατά του ST. Που δεν πρόκειται να συμβεί, αλλά λέμε τώρα... :(
ΔιαγραφήΑκριβώς έτσι είναι. Όλα είναι θέμα bandwidth.
ΔιαγραφήΣτο OCS/ECS, στα 640 x 200 με 16 χρώματα (4 bits/pixel) δε μένει ΚΑΘΟΛΟΥ χρόνος για το 68000 κατά τη διάρκεια της ορατής γραμμής. Αντί για 113 slots έχει διαθέσιμα μόνο 33 (πάντα μιλάμε για πρόσβαση στην chip RAM - με Fast και καλογραμμένα προγράμματα δεν υπάρχει πρόβλημα αναμονής για τον 68000).
Στο δε AGA το κατέστρεψαν αλλιώς το θέμα: έδωσαν 4x bandwidth (2x λόγω διπλάσιας συχνότητας και 2x λόγω μετάβασης στα 32 bit) στο display DMA (Lisa), αλλά μόνο 2x στον blitter (τον άφησαν στα 16 bit). Άντε να τα βγάλει πέρα μετά στα 8 bits/pixel (256 χρώματα) μετά. Πρέπει να πέσεις στα μισά bits για ίδια απόδοση - π.χ. την ίδια αίσθηση που έχεις σε ECS στα 640 x 200 με 2 bits/pixel (4 χρώματα) θα έχεις σε AGA στα 640 x 200 με 4 bits/pixel (16 χρώματα). Στα 8 bits/pixel (256 χρώματα) πάλι θα σέρνεσαι.
Για τη λασπολογία τι να πω, δε συμμετείχα στο "άθλημα" ούτε καν ως πιτσιρικάς Amigas. Μακάρι αν κάτι από όσα έγραψα βοηθήσει να γίνει κατανοητό ότι όλα είναι θέμα σχεδιαστικών επιλογών - άλλος ο προσανατολισμός της Amiga, άλλος του ST, η μεν παιχνιδομηχανή που έγινε υπολογιστής ο δε "mac killer" υπολογιστής με afterthought τα gaming στοιχεία, και ως εκ τούτου είναι άτοπο γενικώς και αορίστως να λέγεται ότι το ένα μηχάνημα είναι καλύτερο από το άλλο. Ιδίως 30 χρόνια μετά :-)
"Για τη λασπολογία τι να πω, δε συμμετείχα στο "άθλημα" ούτε καν ως πιτσιρικάς Amigas. Μακάρι αν κάτι από όσα έγραψα βοηθήσει να γίνει κατανοητό ότι όλα είναι θέμα σχεδιαστικών επιλογών - άλλος ο προσανατολισμός της Amiga, άλλος του ST, η μεν παιχνιδομηχανή που έγινε υπολογιστής ο δε "mac killer" υπολογιστής με afterthought τα gaming στοιχεία, και ως εκ τούτου είναι άτοπο γενικώς και αορίστως να λέγεται ότι το ένα μηχάνημα είναι καλύτερο από το άλλο. Ιδίως 30 χρόνια μετά :-)"
ΔιαγραφήΑυτό. Συγχαρητήρια!
Τρεις Α4000 ?!?!?
ΑπάντησηΔιαγραφήΤις είχες κάνει cluster; :-P
Τι εννοείς, σαν κι αυτούς που τις κάνουν cluster στις ντουλάπες και στα πατάρια τους; :p
Διαγραφήχαχαχαχαχα
ΔιαγραφήΚοίτα μην κρυβόμαστε και εγώ αν είχα τύχει να βρω Amiga 4000 σε καλή τιμή θα την είχα ήδη πακετάρει για το σπίτι.
Ναι, απλά το θέμα είναι να την πάρεις επειδή θέλεις να την κάνεις κάτι, όχι για να την καταστήσεις... δομικό στοιχείο της οικίας σου! :P
Διαγραφή