Οι παλιότεροι θα το θυμούνται. Κάποιοι άλλοι ίσως να το έχουν διαβάσει σε κάποιο αφιέρωμα ή στην
Wikipedia. Το γεγονός είναι ότι ο
Sinclair ZX81, ο "μπαμπάς" του πασίγνωστου
ZX Spectrum είχε κυκλοφορήσει και σε μορφή κιτ ηλεκτρονικών, που ο καθένας που το επιθυμούσε και είχε τα μέσα και τις δυνατότητες μπορούσε να συναρμολογήσει μόνος του, γλυτώνοντας ταυτόχρονα και κάποια χρήματα. Τελικά ήταν πολύ πιο ενδιαφέροντες οι καιροί τότε, αλλά αυτή είναι μάλλον μια άλλη ιστορία...
Γίνεται εύκολα κατανοητό ότι σήμερα, 36 ολόκληρα χρόνια αργότερα, θα ήταν μάλλον απίθανο να βρεθεί κάπου ένα τέτοιο κιτ, ένας ΖΧ81 σε parts που να περιμένει τη συναρμολόγηση. Κι όμως, σε ένα μικρό γαλατικό χωριό που ονομάζεται Brooklyn (εντάξει, όχι και τόσο μικρό), υπάρχει μια εταιρία με την επωνυμία "
Zebra Systems, Inc." που φτιάχνει websites. Και που πουλάει και ΖΧ81 σε κιτ!
Η ιστορία της Zebra Systems είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, και μπορείτε να την διαβάσετε στο website της εταιρίας,
εδώ. Εν περιλήψει, πρόκειται για μια εταιρία η οποία από το 1982 είχε ως αντικείμενο τον ΖΧ81 και τους Αμερικανούς αδερφούς του
Timex Sinclair 1000 και
1500. Ένα επικερδές κομμάτι των δραστηριοτήτων της Zebra Systems ήταν η πώληση μεγάλων αριθμών ΖΧ81 σε μορφή κιτ σε σχολεία και ιδρύματα τεχνικής εκπαίδευσης, όπου και χρησιμοποιούνταν από τους μαθητές ως projects στον τομέα των ηλεκτρονικών.
Κάποια στιγμή, και καθώς περνούσαν τα χρόνια, οι άνθρωποι της Zebra Systems δεν μπορούσαν πια να βρουν άλλα κιτ ΖΧ81 από τους προμηθευτές τους ώστε να καλύψουν την ζήτηση των εκπαιδευτηρίων. Πέρασε περίπου μία διετία όταν κατάφεραν να βρουν ένα στοκ 2.000 ολόκληρων κιτ, που μάλλον επρόκειτο για τα τελευταία που είχαν απομείνει στον πλανήτη σε αυτή τη μορφή! Φυσικά οι άνθρωποι της Zebra δεν έχασαν την ευκαιρία και αγόρασαν όλο το στοκ, καθώς μάλιστα η τιμή ήταν δελεαστικότατη. Όταν όμως πλησίασαν και πάλι τα σχολεία για να μεταπωλήσουν τα κιτ πληροφορήθηκαν ότι πλέον δεν υπήρχε ενδιαφέρον καθώς, στο χρονικό διάστημα που είχε μεσολαβήσει, είχαν αναγκαστεί να ασχοληθούν με άλλα projects. Έτσι, αποφασίστηκε τα 2.000 κιτ ΖΧ81 να φυλαχθούν σε μια αποθήκη μέχρι να βρεθεί ένας τρόπος να πουληθούν - κάτι που φάνταζε όλο και πιο απίθανο, καθώς πλέον η δεκαετία του '80 σιγοβάδιζε προς το τέλος της...
Fast forward μερικά χρόνια αργότερα, κάπου γύρω στην αλλαγή της χιλιετίας, όταν γίνεται αντιληπτό από άνθρωπο της Zebra Systems ότι υπάρχει εκεί έξω κόσμος που ξαναασχολείται με τους παλιούς υπολογιστές, τους οποίους πλέον αποκαλούν "retro computers". Η Zebra Systems ξεκινά δειλά-δειλά να πουλάει μέσω internet κάποια κιτ σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές αφού το στοκ είναι μεγάλο και η ζήτηση αμφίβολη. Κάπου εκεί πέφτει πάνω στο site της εταιρίας και ο γράφων, ο οποίος, ενώ κατά καιρούς έχει χρυσοπληρώσει τα πλέον άχρηστα πράγματα, δεν αποφασίζει να αποχωριστεί ένα ποσό της τάξεως των 50-80€ προκειμένου να αποκτήσει ένα κομμάτι της ιστορίας των μικροϋπολογιστών - και μάλιστα καινούριο! Εννοείται φυσικά ότι το μετανιώνω ακόμα, αλλά μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου...
Τα χρόνια περνούν, το νέο για τα διαθέσιμα κιτ ΖΧ81 μαθεύεται μέσω newsgroups, forum κλπ, κάποια πωλούνται ακόμα και μέσω ebay, οι τιμές σιγά-σιγά ανεβαίνουν και φτάνουμε τελικά στο 2013 όπου τα 2.000 κιτ που κάποτε διέθετε η Zebra Systems πλέον έχουν ελαττωθεί σε λιγότερα από 100. Σε μια λογική - από επιχειρηματική άποψη - απόφαση, τα λιγοστά εναπομείναντα κιτ πλέον πωλούνται στην αλμυρή τιμή των 499 δολαρίων ΗΠΑ και πιάνω τον εαυτό μου να σκέφτεται ότι ίσως και να πρόκειται για αξιόλογη επένδυση για το μέλλον μια τέτοια αγορά (αφού πρώτα χτυπήσω το κεφάλι μου στον τοίχο που με τα ίδια χρήματα πριν 10-15 χρόνια θα μπορούσα να είχα αγοράσει 8-10 kits!). Εντάξει, συνέρχομαι συνειδητοποιώντας το αυτονόητο, ότι δηλαδή όσο καλή επένδυση κι αν είναι, 500€ για "σκότωμα" δεν υπάρχουν πια εδώ και χρόνια, οπότε...
...οπότε αν τυχόν κάποιος από εσάς έχει την οικονομική δυνατότητα, μπορεί να αγοράσει ακόμα και σήμερα έναν Sinclair ZX81 σε κιτ (δείτε
εδώ) και, αν το επιθυμεί, να τον συνοδέψει και με έναν
Alphacom 32 printer για τα hard copies του (
εδώ).
Είπαμε, πολλά τα λεφτά (Άρη), αλλά και εξαιρετικά ενδιαφέρον το γεγονός από την άλλη ότι υπάρχει ακόμα και σήμερα η ευκαιρία να αποκτήσει κανείς έναν προσωπικό υπολογιστή - και ένα κομμάτι της ιστορίας - σε κιτ, δεν νομίζετε;