Δεν τον προλαβαίνουμε τον άνθρωπο, ώρες-ώρες. Εκεί που κάποιοι είναι ακόμα σε διακοπές και κάποιοι άλλοι έχουν μόλις επιστρέψει να ψάχνουν να βρουν πού πατάνε και πού βρίσκονται αναλογιζόμενοι με τρόμο τον Γολγοθά των επόμενων μηνών (αυτά περί γεμάτων μπαταριών είναι κοτσάνες, πιστέψτε με), ο Paul Jenkinson συνεχίζει να παράγει αδιαλείπτως νέα επεισόδια του The Spectrum Show. 108, είπαμε;
Είναι γεγονός πως κάποιες στιγμές πιάνω τον εαυτό μου να αναρωτιέται "μα τι άλλο να βάλει πια στο show; Αφού έχει καλύψει τα πάντα" - αλλά αυτό απέχει αρκετά από την πραγματικότητα. Είναι βλέπετε τόσο αχανής η software library του ZX Spectrum, τόσο ευρεία η γκάμα των περιφερειακών του και τόσο μεγάλη η αγάπη ενός ολόκληρου έθνους (και όχι μόνο) για τον πλέον επιτυχημένο Βρετανικό μικροϋπολογιστή, που ακόμα και μετά από 108 χορταστικά επεισόδια του The Spectrum Show το αντικείμενο "γομολάστιχας" δεν έχει καλυφθεί ολοκληρωτικά. Συν το ότι κάθε τόσο και λιγάκι έχουμε νέες software και hardware κυκλοφορίες, βάλτε σαν κερασάκι και τον ZX Spectrum Next και καταλαβαίνετε ότι μάλλον έχουμε αρκετό δρόμο ακόμα να διανύσουμε. Ο Paul να είναι καλά λοιπόν (και ο Geoff), και εδώ θα είμαστε να παρακολουθούμε την - θαυμαστή - δουλειά του.
Σας αφήνω με ευχές για μία χαλαρωτική Κυριακή και με το 108ο επεισόδιο του The Spectrum Show:
Εντάξει, τι να λέμε τώρα: ο άνθρωπος είναι για την μουσική του Commodore 64 ό,τι οι Beatles, οι Rolling Stones και οι Led Zeppelin μαζί για τη μουσική γενικότερα. Γιατί εδώ δεν έχουμε να κάνουμε μονάχα με ποιότητα, αλλά και με ποσότητα. Πολλοί υπέροχοι μουσικοί μας χάρισαν θεσπέσια chiptunes στον 64άρη ξεζουμίζοντας το SID (Martin Galway, Ben Daglish, Tony Crowther κ.ά.) αλλά αυτό το πράγμα που συμβαίνει με τον Rob Hubbard είναι ασύλληπτο: να ξέρεις ότι είναι ο καλύτερος, ο The Man, ο God amongst humans, και να συνεχίζει να σε εκπλήσσει ακόμα και σήμερα, όταν ανακαλύπτεις μία ακόμα δουλειά του που δεν γνώριζες ή που δεν της είχες δώσει την πρέπουσα σημασία.
Αυτό ακριβώς μου συνέβη με το tune του Warhawk στον Commodore 64, αλλά και στα 8μπιτα μηχανήματα της Atari. Το παιχνίδι της Firebird ήταν επιεικώς μέτριο, ένα shoot 'em up με κάποια καλά στοιχεία και πολύ περισσότερα κουσούρια, όπως άλλωστε ήταν (σχεδόν) ο κανόνας στα παιχνίδια του είδους στον 64άρη μέχρι που εμφανίστηκε η Sarah Jane Avory και... μας πήρε και μας σήκωσε!
Αλλά το θέμα μας εδώ δεν είναι το παιχνίδι αυτό καθαυτό, αλλά η μουσική του. Το tune του Warhawk είναι ένα ακόμα χαρακτηριστικό δείγμα του αστείρευτου ταλέντου του Rob Hubbard, συνεπικουρούμενου από τις... εξωφρενικές δυνατότητες του SID. Καθαρότητα, μελωδία, ρυθμός, πολυφωνίες, όλα είναι εδώ στις κατάλληλες δόσεις για να δώσουν μαθήματα σε όσους μπορούν να κατανοήσουν (ίσως να θυμάστε την γκρίνια μου τις προάλλες για τα soundtracks των σύγχρονων demos). Θα μπορούσα λοιπόν να σταματήσω εδώ, και να σας αφήσω να απολαύσετε αυτό:
Όμως όχι, έχουμε κι άλλο. Βλέπετε, σα να μην έφτανε το γεγονός ότι ο Rob έπαιζε το SID στα... δάχτυλα, ο άνθρωπος, ως μέγιστος composer/coder είχε την ικανότητα να κάνει παπάδες και με άλλα soundchips. Έτσι λοιπόν επιμελήθηκε την μουσική του Warhawk και στην έκδοση για τα 8μπιτα μηχανάκια της Atari, δίνοντας ένα αποτέλεσμα που όχι μονάχα κάνει το περίφημο POKEY να δείχνει τα δόντια του στο SID, αλλά και το οποίο σε κάποια σημεία θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι είναι ανώτερο αυτού του Commodore 64! Τι, δεν με πιστεύετε; Ιδού:
Αυτά προς το παρόν. Δεν ξέρω ποια έκδοση από τις 2 εκδόσεις προτιμάτε εσείς, αλλά το σίγουρο είναι πως όποια κι αν επιλέξετε αποκλείεται να κάνετε λάθος! Εν τω μεταξύ εγώ μάλλον θα αρχίσω να μελετάω ενδελεχώς τις δουλειές του Rob, γιατί κάτι μου λέει ότι τα αριστουργηματικά chiptunes του ξεχωριστού αυτού καλλιτέχνη είναι πολλά περισσότερα από αυτά που (ορθώς) ανέδειξα μέσα από τη σειρά αναρτήσεων για τα καλύτερα tunes του Commodore 64...
Φρέσκο πράγμα έχουμε κύριες μου και κύριοι. Σπαρταράει. Γυαλίζει το μάτι του. Ακόμα δεν κρύωσε. Και πoύ να προλάβει δηλαδή αφού παρουσιάστηκε μόλις χτες και ζούμε ένα από τα πιο καυτά (not in a good way) καλοκαίρια των τελευταίων ετών;
Το XXX είναι το ολοκαίνουριο demo του Ουγγαρέζικου demogroup Lethargy και έκανε την πρεμιέρα του χθες, στα πλαίσια του demoparty Arok Party 2021 όπου και κατέλαβε και την πρώτη θέση στην κατηγορία του (δεν μου λέει κάτι προσωπικά αυτό, απλά το αναφέρω).
Το XXX γιορτάζει τα 30 χρόνια του group Lethargy, το οποίο, μετά από έναν παρατεταμένο λήθαργο διάρκειας είκοσι και βάλε ετών ξύπνησε με πάταγο, συγκεντρώνοντας έναν μεγάλο αριθμό από Ούγγρους coders και ξεκινώντας ξανά να παρουσιάζει νέες δουλειές, με απαρχή το 25 years later του 2017.
Το νέο demo των Lethargy είναι ενδιαφέρον από την άποψη ότι συνδυάζει μερικά σύντομα μεν αλλά εντυπωσιακά parts στην μικρή του διάρκεια, ενώ ταυτόχρονα μας εξιστορεί εν συντομία την πορεία του group μέσα στον χρόνο. Στα αρνητικά του στοιχεία, πέρα από το ότι ολοκληρώνεται πολύ σύντομα, η μουσική του, η οποία είναι ενδεικτική της πλειοψηφίας των σύγχρονων παραγωγών για τον 64άρη και η οποία είναι, επιεικώς, από αδιάφορη μέχρι κακή. Αυτή την προσπάθεια των σύγχρονων coders/μουσικών να φτιάξουν κάτι το διαφορετικό από τα - ας τα πούμε - "συνηθισμένα" κι ας είναι και σαφώς χειρότερο, προσωπικά δεν την καταλαβαίνω. Η πλατφόρμα έχει τις δυνατότητες (ας είναι καλά το SID), έχει στην ιστορία της μερικά από τα καλύτερα chiptunes όλων των εποχών, οπότε είναι σαφές ότι στις σύγχρονες παραγωγές υπάρχει εμφανής απουσία στόχευσης (ή και ταλέντου, σε κάποιες περιπτώσεις). Anyway, αυτή είναι η δική μου καθαρά προσωπική άποψη και δεν είναι απαραίτητο ότι συνάδει με αυτές των υπολοίπων: μπορεί σε κάποιους να αρέσουν και τα σύγχρονα chiptunes. Περί ορέξεως...
Αυτό που μου κέντρισε περισσότερο το ενδιαφέρον σε ό,τι έχει να κάνει με το XXX - και που μου έδωσε και την αφορμή για να γράψω αυτές τις αράδες - είναι το προτελευταίο part του demo, όπου μπροστά από μια σημαία της Ουγγαρίας που ανεμίζει παρελαύνουν τα ονόματα όλων των demogroups της χώρας και, ναι, το μαντέψατε, είναι πολλά (πάνω από 200, μάλλον). Αυτομάτως, στο σημείο αυτό, δεν μπορεί παρά να γίνει η σύγκριση με τα αντίστοιχα "εγχώρια προϊόντα", καθώς η Ουγγαρία έχει πληθυσμό κάπως μικρότερο από τη δική μας χώρα (σχεδόν 10 εκατομμύρια) και, διάολε, προέρχεται από το πρώην Ανατολικό Μπλοκ, πράγμα που σημαίνει ότι η απόκτηση ενός home computer εκεί ήταν, τουλάχιστον στα 80s, πολύ δυσκολότερη από ό,τι εδώ, που, πανάθεμά μας, βαυκαλιζόμαστε ότι ανήκουμε στον Δυτικό Κόσμο. Μοιραία λοιπόν διερωτάται κάποιος πώς στο διάολο οι Ούγγροι "κεντάνε" εδώ και 20-30 χρόνια στην demoscene κι εμείς, οι (και καλά) απόγονοι του Πλάτωνα, του Σωκράτη και του Αριστοτέλη, οι "ξεχωριστοί", οι "ανώτεροι" έχουμε να επιδείξουμε μονάχα έναν Theo Devil και 2-3 ακόμα νοματαίους όλους κι όλους και αυτούς πολλά χρόνια πίσω;
Η απάντηση προφανώς είναι απλή, κι ας μη μας αρέσει: ο (νεο)Έλληνας δεν είναι ικανός για πολλά πράγματα. Τουλάχιστον όχι στον δημιουργικό και στον παραγωγικό τομέα. Τον καιρό που οι άλλοι έπαιζαν την assembly στα δάχτυλα, εμείς απλά... τον παίζαμε (συγγνώμη για το αγοραίο της έκφρασης, αλλά ώρες-ώρες νιώθω πως χρειάζεται). Τον καιρό που οι άλλοι δημιουργούσαν, εμείς... κριτικάραμε. Και, όταν πια, με την έλευση της νέας χιλιετίας, γίναμε μάρτυρες και θιασώτες της επανάστασης του retro computing, αντί να πέσουμε με τα μούτρα στα... πληκτρολόγια, πέσαμε να φάμε ο ένας τα μούτρα του άλλου. Και ναι, προφανώς και δεν πρόκειται για παρθενογένεση, η εικόνα του μικρόκοσμου του Ελληνικού retro computing είναι απολύτως αντιπροσωπευτική αυτής της ευρύτερης ελληνικής κοινωνίας: μιλάμε (πάρα) πολύ, κάνουμε ελάχιστα. Άπαντες έχουν άποψη, ελάχιστοι έχουν παράγει έργο. Την στιγμή που κάποιοι δημιουργούν, εμείς πίνουμε καφέδες και μοιραζόμαστε τη σοφία μας στο Facebook και στα λοιπά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κινούμαστε ιλιγγιωδώς με... την όπισθεν, την ίδια στιγμή που άλλοι λαοί απλά προοδεύουν. Και οι δικαιολογίες περί ήλιου, καλοκαιριού, εμφυλίου, δικτατορίας, ΠΑΣΟΚ και... ΣΥΡΙΖΑ απλά αποτελούν τζούφια βέλη στις φαρέτρες των γραφικών. Όσο ο απώτατος στόχος του μέσου Έλληνα θα παραμένει το να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονά του, όσο θα τορπιλίζουμε οτιδήποτε εγχώριο και αξιόλογο απλά και μόνο επειδή δεν το κάναμε εμείς, τόσο θα μας επιστρέφονται στα μούτρα οι κοτσάνες που είχαμε μάθει τόσα χρόνια να εκστομίζουμε με στόμφο και θράσος: ναι, όσο οι άλλοι γράφουν κώδικα εμείς είμαστε πάνω στα δέντρα και τρώμε βελανίδια!
Δεν πάει καιρός είναι η αλήθεια που πληροφορήθηκα την κυκλοφορία του AGDx mini: όσοι είμαστε και παραμένουμε πιστοί fans της δουλειάς του Paul Jenkinson δεν χάνουμε επεισόδιο από το περίφημο The Spectrum Show. Μέσω του τελευταίου λοιπόν έμαθα για το AGDx mini, την νέα δουλειά του Allan Turvey, που στην ουσία πρόκειται για το κλασικό και πολυχρησιμοποιημένο Arcade Game Designer του Jonathan Cauldwell "πειραγμένο" ώστε να χρησιμοποιεί sprites των 8x8 pixels αντί αυτών των 16x16 pixels που είχε υιοθετήσει εξ' αρχής το original AGD. Τώρα θα μου πείτε "ποιος μπορεί να προτιμάει sprites με διαστάσεις ενός χαρακτήρα που θα μπορούσαν να είχαν κάλλιστα φτιαχτεί και με user defined graphics;". Έλα ντε, αυτή ήταν και η πρώτη δική μου σκέψη. Αν και τα sprites μπορούν να κινούνται ανά ένα pixel τη φορά σε αντίθεση με τα UGDs (8 pixels) και αν και θα μπορούσα να φανταστώ κάποιες "εφαρμογές" του AGDx mini (Minesweeper, Ναυμαχία), παρόλα αυτά μου φάνηκε "κάπως" το γεγονός ότι ο κύριος Turvey μπήκε στον κόπο να φτιάξει μια - ας την πούμε - "υποβαθμισμένη" έκδοση του Arcade Game Designer και μάλιστα με τις ευλογίες και την βοήθεια του ίδιου του Jonathan Cauldwell. Όμως, εκ των πραγμάτων αποδείχτηκε ότι έκανα λάθος στις εκτιμήσεις μου, καθώς η πρώτη (γνωστή) κυκλοφορία παιχνιδιού φτιαγμένου με το AGDx mini είναι πλέον γεγονός και δικαιολογεί απολύτως την χρήση μικροσκοπικών sprites καθώς πρόκειται επί της ουσίας για μία παραλλαγή του Lemmings, του πασίγνωστου και πολυαγαπημένου τίτλου της Psygnosis από το 1991.
Το The Humans λοιπόν, το ολοκαίνουριο παιχνίδι των Gabriele Amore, John Davies και Alone Coder, A-Fer, Cj Echo (μουσική) δημιουργήθηκε εξ' ολοκλήρου με το AGDx mini και αποτελεί μια (ανεπίσημη) μεταφορά του Lemmings στον ZX Spectrum με 25 πίστες και καθοδηγούμενους από τον παίκτη ανθρώπους αντί για τους συμπαθείς πρωταγωνιστές του τίτλου της Psygnosis.
Αυτό που προκαλεί θετικές (και βάλε!) εντυπώσεις δεν είναι μονάχα το γεγονός ότι το The Humans αποτελεί μια εξαιρετική και εξόχως playable παραλλαγή του Lemmings για τον "ταπεινό" ZX Spectrum: προσωπικά με εντυπωσιάζουν οι δυνατότητες του AGDx mini (και κατ' επέκταση του πλήρους AGD) που φαίνεται ότι στα χέρια ανθρώπων που ξέρουν να το χρησιμοποιούν είναι ικανό για μικρά gaming θαύματα (και αντίστοιχα δημιουργικά, προφανώς). Είναι πραγματικά κρίμα που δεν υπάρχει επαρκές και αναλυτικό documentation για το ADG πέρα από τον οδηγό εκμάθησης του Paul Jenkinson στο YouTube ο οποίος όμως δίνει κατευθύνσεις μονάχα για τη δημιουργία platform games a la Manic Miner.
Αν σας φάνηκαν ενδιαφέροντα όλα τα παραπάνω και θέλετε να δοκιμάσετε το The Humans μπορείτε να το κατεβάσετε από εδώ. Αν δεν απατώμαι τρέχει σε όλα τα μοντέλα ZX Spectrum με 48ΚΒ μνήμης και πάνω, αλλά προκειμένου να απολαύσετε την υπέροχη μουσική του θα χρειαστείτε έναν 128άρη. Ή, ίσως, έναν 48άρη με ZX-AY (δεν διευκρινίζεται). Άλλωστε, (άσχετο με το θέμα της ανάρτησης, αλλά) αν το ψάξετε θα διαπιστώσετε ότι πάμπολλοι τίτλοι του 128άρη (και καλά) λειτουργούν μια χαρά σε ZX Spectrum 48K με ένα εξωτερικό add-on με το sound chip του 128. Τροφή για σκέψη και για ψάξιμο - υπάρχουν ήδη έτοιμες λίστες εκεί έξω!
Είναι λυτρωτικό κάποιες στιγμές να συναντάς μία είδηση, μία κυκλοφορία, ένα γεγονός που να σου δίνει την αφορμή για να γράψεις κάτι. Ειδικά τον τελευταίο καιρό που η όρεξη και η διάθεση έχουν πάει περίπατο, γιατί, ας μην κοροϊδευόμαστε, μετά από χρόνια κρίσης, μνημονίων, Covid-19 και άλλων δεινών το να πηγαίνεις καρφωτός στο καλοκαίρι του ατέλειωτου καύσωνα και της καμμένης γης στο οποίο ακόμα και μια ανάσα καθαρού αέρα θεωρείται πλέον πολυτέλεια δεν σου φτιάχνει τη διάθεση για να "κάνεις πράγματα". Το αντίθετο, μάλιστα.
Και σα να μην έφταναν όλα αυτά έχεις τους κάθε λογής υποστηρικτές και πολέμιους της εκάστοτε κυβέρνησης να σκοτώνονται στα media νυχθημερόν έχοντας πάρει πατριωτικά την υποστήριξη (ως επί το πλείστον) βολεμένων πολιτικών που δεν έχουν εργαστεί ούτε μια μέρα στη ζωή τους και οι οποίοι - και αυτό είναι το χειρότερο - δεκάρα δεν δίνουν ούτε γι' αυτούς ούτε και για κανέναν άλλο πέραν των "δικών τους". Και πραγματικά, δεν θα έγραφα λέξη για την όλη φάση (όπως και δεν συνηθίζω να κάνω, άλλωστε), αλλά κάποια στιγμή η μπόχα από τα σκατά που εκτοξεύονται εκατέρωθεν σε πιάνει και σένα που δεν έχεις - και, κυρίως, δεν θέλεις να έχεις - την παραμικρή ανάμιξη. Τέλος πάντων, ας μην ασχοληθώ άλλο, γιατί ειλικρινά θεωρώ ότι στο τέλος της μέρας απλά δεν τους αξίζει. Πεδίο δόξης λαμπρό το Facebook και το Tweeter για τους τσάμπα μάγκες του πληκτρολογίου, ας κάτσουν εκεί να βγάζουν τα σώψυχά τους. Μέχρι τουλάχιστον να το πάρουν απόφαση και να πάνε σε κανένα ψυχολόγο μπας και μπορέσουν να εντοπίσουν τι είναι αυτό που πραγματικά πάει στραβά στις ζωές τους...
Πίσω στα δικά μας όμως, στον πλανήτη happy του retro computing, στον οποίο η συνάντησή μου με το demo επ' ονόματι Hologon των Electronic Knights για την Amiga 500 στέλνει... κοσμική αγάπη!
Τι να γράψω γι' αυτή τη σχετικά νέα (από πέρυσι) κυκλοφορία; Ότι δείχνει - για μία ακόμα φορά - ότι η Amiga ήταν out of this world μηχάνημα για τα 80s οπότε και κυκλοφόρησε; Ότι σε ήχο και κίνηση έπαιζε σε άλλη, εντελώς δική της κατηγορία; Έχω βαρεθεί να τα γράφω και εγώ και πολλοί άλλοι: αν το μηχάνημα έχει κάτι να ζηλέψει (λέμε τώρα) σε επίπεδο demoscene, αυτό το κάτι θα μπορούσε να είναι μονάχα ο big daddy, ο παππούλης, ο πρόγονός της (έστω και από σπόντα), ο Commodore 64.
Back to Miggy, then. Το Hologon λοιπόν που σας έλεγα, είναι υπέροχο. Καταρχάς παίζει σε OCS (γιατί απλά, φτάνει για θαύματα!). Δευτερευόντως, είναι μονάχα μια δισκετούλα. Τρίτον, έχει λεπτομερή, ολοκάθαρα, σαφέστατα και υπέροχα γραφικά αλλά και εξαιρετικό animation. Τέταρτον: ο ήχος του. Πολύ καλή και η μουσική του, αλλά μόλις ακούσετε τις πρώτες... ψαλμωδίες από τα ηχεία σας θα καταλάβετε τι εννοώ! Και πέμπτον, έχει κάποια parts πολύ εντυπωσιακά. Όλα τα παραπάνω συνδυάζονται απολύτως αρμονικά μεταξύ τους, χωρίς κουραστικά ή ανούσια sections που - δυστυχώς - συναντάμε συνήθως στην πλειοψηφία των παραγωγών.
Δε χρειάζεται νομίζω να γράψω άλλα - το ανέφερα και παραπάνω άλλωστε, νομίζω: είδα, άκουσα και απόλαυσα το Hologon. Γέλασε το χειλάκι μου βρε αδερφέ, μια μικρή όαση μέσα στην καταχνία και τη μιζέρια των τελευταίων ημερών. Κατά συνέπεια, οφείλω να μεταφέρω τα θερμά μου συγχαρητήρια στους Electronic Knights για τη νέα τους δουλειά και να υποκληθώ για άλλη μια φορά στο υπέροχο αυτό μηχάνημα που λέγεται Amiga 500 και που αποτέλεσε τον μεγαλύτερο πόθο των εφηβικών μου χρόνων (girls aside).
Μπορείτε να κατεβάσετε το Hologon από εδώ ή απλά να παρακολουθήσετε το video που ακολουθεί. Σε fullscreen παρακαλώ και με τσίτα τον ήχο!
Καλημέρα σε όλους! Αυτή τη φορά θα πρέπει δυστυχώς να παραλείψω τους μακροσκελείς προλόγους (διανθισμένους ενίοτε με άχρηστες λεπτομέρειες, είναι η αλήθεια) και να πάω κατευθείαν στο ψητό λόγω έλλειψης χρόνου.
Ο αγαπητός Paul Jenkinson διέθεσε χθες στο - διψασμένο για ενημέρωση - κοινό του ZX Spectrum το νέο επεισόδιο της σειράς του The Spectrum Show, το εκατοστό έβδομο (107, για όσους δυσκολεύονται να συλλάβουν το μέγεθος της συνεπούς και ενδελεχούς ενασχόλησης του Άγγλου δημιουργού με το αντικείμενο).
Στο νέο επεισόδιο μπορείτε να παρακολουθήσετε αρκετά και ενδιαφέροντα θέματα (παρουσιάσεις hardware, reviews παιχνιδιών, listings κλπ), αλλά αυτό που προσωπικά με ενθουσίασε ήταν η δοκιμή του Spectranet, ενός interface που εξοπλίζει τον ταπεινό Spectrumάκο με RJ45 θύρα τύπου Ethernet. Δίκτυο στον Spectrum; Ω, ναι, επιτέλους, ο αγώνας τώρα δικαιώνεται!
Σας το είπα όμως, δεν έχω παρά ελάχιστο χρόνο στη διάθεση μου (εργασία και χαρά, βλέπετε), οπότε θα σας αφήσω να απολάυσετε το The Spectrum Show. Ό,τι πρέπει για ένα καυτό Κυριακάτικο πρωινό!